Hewlêr (Rûdaw) - Hilbijartina Knesset ango Parlamentoya Îsraîlê îro dest pê kir. Hevrikiyeke tund bo di navbera partiya desthilat Partiya Likud, a bi serokatiya Benjamin Netanyahu û Hevpeymaniya Şîn û Spî ku Serokerkanê berê yê wî welatî General Benny Gantz serokatiya wê dike, de heye.

Xelkê Îsraîlê îro ji saetên destpêkê yên sibehî ve çûne ser sindoqên dengdanê daku bi dengê xwe 120 nûnerên xwe di parlamentoya wî welatî de hilbijêrin. Herwiha bi dengê welatiyên Îsraîlê, partiya serkevtî jî dê were diyarkirin ku dê hikûmeta nû li wî welatî pêk bîne.

Serokê Partiya Likud Benjamin Netanyahu ku 14 sal e Serokwezîrê Îsraîlê ye, hewl dide bo xûleke din desthilatê di destê xwe de bihêle û careke din bibe serokwezîr, lê belê rikeberî di hilbiajrtinên îro de gellek nêzîk û tund e.

Li Îsraîlê 5.88 milyon kesan mafê dengdanê heye, û di vê gera hilbijartinên parlamentoyê de 14 partî hevrikiya hev dikin. Hevrikê herî bihêz jî  di navbera partiya desthilatdar Partiya Likud û Hevpeymaniya Şîn û Spî ya Îsraîlê ye.

Hevrikê Netanyahu yê bo posta Serokwezîriyê Benny Gantz general û serfermandarê berê yê Artêşa Îsrîalê ye û ji ber ku mijara leşkerî li Îsraîlê giring e, ev yek dibe sedem ku piştgiriyeke mezin a xelkê werbigire.

Rojek berî destpêkirina hilbijartinan, Serokwezîrê Îsraîl û Serokê Partiya Likud Benjamin Netanyahu bang li alîgirên partiya xwe û dengderên Îsrîalî kir û ragihand: “Niha em hinekî li paş in, Lapid û Gantz li pêş in, take rê ku piştrast bibin ji wêya pêş me nakevin, ew e ku divê wiha bikin Likud hikûmeta bê pêk bîne, daku Likud bibe hêzeke mezin.”

Netanyahu herwiha soz da xelkê Îsraîlê ku eger di hilbiajrtinan serkevtinê bi dest bixe, dê komelgehên nîştecihbûnê yên Cihûyan li Kerta Rojava (Xaka Felestînê) bixe ser axa Îsraîlê.

Herwiha Serokê Hevpeymaniya Şîn û Spî ya Îsraîlê Benny Gantz jî di nav mîtîngeke alîgirên partiya xwe de li Tel Avivê gotibû: “Em di hevrikiyeke dijwar de ne û hewl didin rêgiriyê li me bikin, lê di wê hevrikiyê de em li pêş in û divê em baweriya xelkê jî zêdetir bidest bixin.”

Benny Gantz herwiha dabû xuyakirin, Serokwezîr Netanyahu dixwaze yasayan biguhere daku lêpirsîn pê re neyê kirin.

Profesorê Zanistên Siyasî li Zanîngeha Hebrew a Orşelîmê, Gideon Rahat derbarê hilbiajrtinên vê carê yên parlamentoya Îsraîlê de dibêje: “Pirsa serekî ya vê hilbijartinê bi awayekî bingehîn li derdora piştgiriya Netanyahu û dijayetîkirina Netanyahu kom bûye. Ev ji desthilata piranî beramber serweriya yasa, lîberal demokrat li beramber ne liberal demokratan pêk tê. Ji populizm û antîpopulîzm pêk tê.”

Di nav dengderan de hinek hene baweriya wan bi ti partiyekê nayê sozên partiyan wiha li wan kiriye ku zêde giringiyê bi hilbijartinê nedin.

Di serdema Benjamîn Netanyahu de, Amerîkayê Orşelîm wek paytext û bilindahiyên Golanê jî wek axa Îsraîlê nasand, ku Netanyahu wek destkevta xwe dibîne, lê pirsgirêka herî mezin a ku rûbirûyê wî bûye, ew e ku bi gendeliyê tê tohmetbarkirin. Lewra li gor şirovekaran, ev hilbijartin wek referandumekê ye bo siyasetên Netanyahu ku zêdeyî 14 salan e desthilatdariya vî welatî dike.