Erbil (Rûdaw) - Kürdistan Bölgesi’nde e-ticaret sistemine yoğun ilgi var.
1995 yılından sonra tüm dünyada internet kullanımının artmasıyla ortaya çıkan, ticaretin dijital ortamda online olarak yapılması e-ticaret kavramını ortaya çıkardı.
E-ticaret herhangi bir ürün ya da hizmet için, çeşitli ödeme yöntemleriyle bir internet sitesi üzerinden ticaret yapmanızı veya sipariş vermenizi sağlayan bir alışveriş yöntemi.
E-ticaret özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler(KOBİ) için çok uygun bir ticaret şekli olarak görülüyor.
Kürdistan Bölgesi’nde ise son birkaç yıldır e-ticaret uygulanması başladı.
Fakat sistem şu anda bazı hukuki engellerle karşı karşıya.
“Kıyaslanamaz”
Kürdistan Bölgesi’nde Facebook üzerinde Shoping sayfasında elektronik alışveriş firmasını işleten Halepçeli Selman İdris, online alışverişin klasik alişverişle kıyaslanamayacağını söyledi.
Rûdaw’a konuşan Selman İdris, “Satıcı online satışla, kısa sürede farklı çoğrafyadan çok sayıda müşteriye ulaşabiliyor”dedi.
Selman İdris, “İlk işe başladığımda, vatandaşların ikinci el eşyalarını satmalarına aracı oluyordum. Ancak sonra kendi aldığım ürünlerin satışını yapmaya başladım. Mali krizden dolayı pazar biraz zayıflamasına rağmen online satışlar oldukça iyi. Ayda yaklaşık 5 bin dolar değerinde satış yapıyoruz” diye konuştu.
Her türlü eşya satışını yaptığını dile getiren Selman İdris, “Ürünlerimiz fiyatı 4 dolardan 120 dolara kadar değişiyor. Müşterinin daha çok talebine yönelik ürün getiriyoruz” ifadelerini kullandı.
İdris, siparişlerin müşteriye kısa sürede ulaşması için Facebook’un sponsor olduğunu belirterek bunun bu desteğin Kürdistan Bölgesi’ndeki tüm il, ilçe ve kasabalara ulaşmasını sağladığını söyledi.
Kürdistan Bölgesi’nde yeterli modern banka sisteminin olmamasının, kendilerine ciddi sorun oluşturduğunu dile getiren Selman İdris, siparişleri taksi veya şehirlerarası ticari toplu taşıma araçlarıyla müşterilere ulaştırdıklarını söyledi.
Selman İdris, “Bu yöntem bize ciddi sorunlara neden oluyor. Örneğin müşteri çoğu zaman telefonlarımıza cevap vermemesi sonucu siparişleri geri gönderiliyor. Kürdistan Bölgesi Hükümeti’nin bankacılık sistemini geliştirerek, alışverişte e-ticaret satışına destek vermesini umuyoruz” dedi.
Kürdistan Bölgesi’nde Facebook üzerinden satışların yanı sıra, online alışveriş siteleri de faaliyet gösteriyor.
1 ayda 500 kişi
Rûdaw’a konuşan Bazarga Firması Teknik Birimi Sorumlusu Rewend Abdulrahman, firmalarının 1 aydır kurulduğunu söyledi.
Rewend Abdulrahman, “Elektronik satışta Kürdistan’da oldukça önemli bir pazar oluşmuş durumda. Herkes bir sayfa ya da site kurabiliyor” dedi.
E-ticarette, ürünün müşteriye ulaştırması ve ödeme konusunda sorun yaşadıklarını dile getiren Abdulrahman, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Sitedeki ödemelere yönelik banka sistemini oluşturduk. Sitemizi beğenen her takipçimize bedeva bir banka kartı çıkartıyoruz. Bu yolla müşterilerimize daha kolay ulaşabiliyoruz.”dedi.
Bir aylık sürede 500 kişinin sitede adını kaydettiğini, Kürdistan Bölgesi’ndeki 60 firmayla da anlaşma yaptıklarını dile getiren Rewend Abdulrahman sözlerini şöyle sürdürdü:
“Firmamız müşteriye siparişlerini ulaştırma konusunda sorunlarını gidermiş durumda. 3 çeşit ulaştırma yöntemimiz var. 48 saat, 12-18 saat arasında ulaştırma ve VIP.Ürünün ebatına göre ulaştırma ücrete yansıyor.”
Ödemelere ilişkin ise Abdulrahman, “Kürdistan Bölgesi Hükümeti yasalarının bize olanak vermesi halinde, ilerideki süreçte online banka sistemini oluşturabiliriz. Vatandaşların kısa sürede işlerini yürütmeleri içinde AVM ve süpermarketlerde Smart kart sistemini oluşturmak istiyoruz” ifadelerini kullandı.
Kürdistan Bölgesi’nde online satış sitesi ve Facebook sayfalarına yönelik resmi bir rakam olmamakla beraber 50 site ve çok sayıda sayfa satış yapıyor.
Yarar ve zararları
Selahaddin Üniversitesi İktisat Fakültesi Banka ve İdari Yönetim Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Lokman Osman Ömer konuya ilişkin Rûdaw’a şunları söyledi:
“Gelişmiş ülkelerde online satış, ekonominin ikinci yapı taşı olarak görülüp önem de veriliyor. Kürdistan Bölgesi’de e-ticarete yönelik girişimlerde bulunması gerekiyor. Çünkü sistemin yararları zararından daha fazla.
Kürdistan’da bankalarla ve vatandaşlar arasında karşılıklı güven sorunu var. Bu sorunun çözülmesi için yasaların bankalarda vatandaşların Smart kart kullanımına olanak vermesi gerekiyor. Vatandaşlar ancak bu yolla e-ticaret uygulamasını geçebilir.”
Smart kart nedir?
Üzerinde ya da içinde silikon mikroçip bulunan bir plastik kart olan “Smart karta” yerleştirilen çipte, 1 ile 64 kilobyte arası hafıza ve ROM üzerine yazılmış bir işletim sistemine sahip mikro-işlemci bulunur.
Özel bir okuyucu cihaz ile kullanılan Smart kartta, gerekli yazılıma da sahip olduğunuzda, kartınızda yüklü bulunan uygulamalarla ilgili verileri bilgisayarınızda görebilir, ayrıca kartınızı, güvenli internet erişimi ve e-mail için, internet üzerinde güvenli alışveriş için kullanabilirsiniz.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın