گرانی میوە لە رۆژهەڵاتی کوردستان؛ کڕیار پێی ناکڕێت و فرۆشیار زەرەریەتی

 

فەرهاد گاگڵی، مریشکفرۆشە لە مەریوان و دەڵێت، "عەلاگەیەک میوە 800 هەزار تمەن دەکات، لە هەرمێ و لە خۆخ، میوەیەکی زۆر باشیش نین خەڵک بیخوات. ئێستا داهاتەکەم 500 هەزار تمەنە چۆن کرێی خانوو، دووکان و ئاو بدەم."

 

سدیق بینیاز، لە مەریوان دووکاندارە و دەڵێت، "ئەگەر میوانم بێت میوە دەکڕم، ئەمشەو میوانم هەبوو میوەم کڕی، ئەگەر نا هەفتەیەک بوو میوەم نەکڕیبوو و توانام نییە، داهات نییە، کاتێک داهات نەبێت، بە چی بیکڕم. میوانی ئێستا هێندەی دوو بۆ سێ منداڵ خەرجی دەوێت. مامرێک بە 80 بۆ 90 هەزار بوو ئێستا بە 140 هەزار تمەنە." 

 

لە بازاڕەکانی سەوزە و میوە، باس باسی گرانبوونی میوە و کەمبوونەوەی کڕیارە. ئەم دۆخەی بازاڕ زیانی بە بازرگان و میوەفرۆشانیش گەیاندووە.

 

عەباس کەیخوسرەوی، میوەفرۆشە و باس لە نرخی میوەکان دەکات، "ئەو خۆخە 100 هەزارم پێداوە بە 90 هەزار کەس نایبات. هەڵووچە 70 هەزارم پێداوە بە 60 هەزار کەس نایبات. لیمۆ 170 هەزارم پێداوە بە 130 هەزار نایکڕن."

 

چاوەڕوان دەکرێ لانیکەم لە وەرزی هاویندا کە بەرهەمی خۆماڵی پێدەگات، نرخی میوە دابەزێ، بەڵام جووتیار و خاوەن باخ دەڵێن، تێچووی بەرهەمهێنان ئەوەندە بەرزبووەتەوە، قازانجێکی وا ناکەن.

 

حوسێن ساڵحی، جووتیارێکی مەریوانە و دەڵێت، "میوەی ئێمە کە دەیهێنینە بازاڕ، پارەی کرێکار و خەرجیمان بۆ دەرناهێنێت. ئێمە ساڵانە کار دەکەین پارەی خۆی ناهێنێتەوە و هەموو ساڵێک زەرەر دەکەین، هیچ پشتیوانییەک لە جووتیاران ناکرێت."

 

دابەزینی بەهای تمەن و بەرزبوونەوەی تێچووی بەرهەمهێنان هۆکاری سەرەکیی بەرزبوونەوەی نرخی میوەن. بەرزبوونەوەی نرخەکە هاوکاتە لەگەڵ خراپتربوونی دۆخی ئابووریی خەڵک و ئەوەش وایکردووە، خواردنی میوەش وردە وردە لەنێو خێزانەکاندا کەمبێتەوە.