هاوسەرۆکی کەجەکە: تەنیا رێبەر ئاپۆ چەک لە دەستی گەریلاکان وەردەگرێت

 

بەسێ هۆزات، لەبارەی کۆنگرەی 12ـی هەڵوەشاندنەوەی پەکەکە و چەکدانان قسەی بۆ میدیای پەکەکە کرد و گوتی: سەرەڕای هەموو گوشارەکان، رێکخراوەکە توانیویەتی خۆی رابگرێت و لەم پرۆسەیەدا دەوڵەت لە ئیمڕاڵی پەیوەندیی بە عەبدوڵڵا ئۆجەلانەوە کردووە. 

 

ئەو بەرپرسە باڵایەی کەجەکە راگەیاند، ئۆجەلان لێدوانەکانی باخچەلی وەکو عەقڵی فەرمی دەوڵەت هەڵسەنگاندووە و لە بەرامبەردا بە پەرەپێدانی دەستپێشخەرییەک، بانگەوازی بۆ پەکەکە کردووە و کۆنگرەکەش لەسەر بنەمای دیدگاکانی ئۆجەلان کۆبووەتەوە.

 

هاوسەرۆکی کۆنسەی جێبەجێکاری کەجەکە گوتی: "رێبەر ئاپۆ، هەڵسەنگاندنی بۆ کرد و بە پەرەپێدانی دەستپێشخەرییەک بانگەوازی بۆ بزووتنەوەکە [پەکەکە]کرد. بزووتنەوەش وەڵامی ئەرێنی دایەوە. رێبەر ئاپۆ ویستی بە پاڵنەر لەمەوە، بزووتنەوەکە بخاتە نێو پرۆسەیەکی زۆر ریشەیی گۆڕانکاری و نوێبوونەوە. بەرسڤی بزووتنەوەکەش بۆ ئەمە ئەرێنی بوو."

 

گوتیشی: "کۆنگرەی پەکەکە دیدگای گرنگی رێبەر ئاپۆی هەبوو. دیدگاکانی رێبەر ئاپۆ سەرپەرشتی و بەڕێوەبردنی کۆنگرەکەیان کرد و ئاراستەیان کرد. داوای سەرەکیی ئێمەش پێش کۆنگرەکە ئەوە بوو کە بێ رێبەر ئاپۆ ناتوانین ئەم کۆنگرەیە کۆبکەینەوە، تەنیا رێبەر ئاپۆ دەتوانێت کۆیبکاتەوە، بەڕێوەی ببات و ئاراستەی بکات."

 

بەسێ هۆزات رایگەیاند، بڕیاری "هەڵوەشاندنەوە و کۆتاییهێنان بە خەباتی چەکداری" کە لە کۆنگرەی 12ـی پەکەکەدا دراوە، بەبێ ئازادی جەستەیی عەبدوڵڵا ئۆجەلان جێبەجێ نابێت. 

 

ئاماژەی بەودا، ئۆجەلان بە دیدگای فراوانەوە بەشداری لە کۆنگرەدا کردووە و لەو چوارچێوەیەدا گفتوگۆیەکی چڕ لە کۆنگرەدا ئەنجامدراوە و گوتی: "گرنگترین بڕیاری کۆنگرە هەڵوەشاندنەوەی پەکەکە و کۆتاییهێنان بوو بە قۆناخی خەباتی چەکداری. جێبەجێکردنی ئەم بڕیارە پەیوەستە بە ئازادی جەستەیی رێبەر ئاپۆ، ناساندنی مافی سیاسەتی دیموکراسی و رێکخستنە یاساییە پێویستەکان."

 

ئەو بەرپرسە باڵایەی کەجەکە باس لەوە دەکات، لە گفتوگۆکانی دوای کۆنگرەدا، زمانە نزیکەکانی دەسەڵات رەخنەیان لێگیراوە و گوتی: "گفتوگۆیەکی پڕ ئارەزوو لەسەر چەک بەڕێوەدەچێت".

 

هۆزات، ئاماژەی بە پێویستی بوونی دەستوورێکی دیموکراسی کرد و گوتی، "پێویستە دەستوورێک هەبێت کە هەموو ناسنامەکانی کۆمەڵگا بناسێنێت و یەکسانی گەلان مسۆگەر بکات. رێبەر ئاپۆ ئەمە بە 'گرێبەستی کۆمەڵایەتی' پێناسە دەکات." 

 

جەختی لەوە کردەوە، سەرەڕای بڕیارەکەی پەکەکە، وازهێنان لە چەک لە پراکتیکدا تەنیا بە ئازادکردنی ئۆجالان دەکرێت و گوتی: "تەنیا رێبەر ئاپۆ دەتوانێت چەک لە دەستی گەریلاکان وەربگرێت. ئەمەش تەنیا بە ئازادی جەستەیی ئەو دەکرێت. ئەگەر نا، ئەم خەڵکە دێن چی دەکەن؟ ئەگەر رێگری لە سیاسەتی دیموکراسییان لێبکرێت، ئایا زیندانی دەکرێن؟"

 

هۆزات رایگەیاند، پارتە ئۆپۆزسیۆنەکان پشتگیری لە پرۆسەکە دەکەن، بەڵام ئەمە بەس نییە و گوتی: "جەهەپە دەبێت هەنگاو بنێت بۆ پێکهێنانی کۆمیسیۆنێک لە پەرلەمان بۆ خستنەڕووی ئەم پرۆسەیە. دەبێت دان بەوەدا بنێت کە رێبەر ئاپۆ موخاتەبە. ئەگەر جەهەپە داکۆکی لە سەروەری یاسا و جیاکردنەوەی دەسەڵاتەکان و ئازادی و یەکسانی دەکات، دەبێت بە شێوەیەکی ئازایانەتر خاوەنداری لەم پرۆسەیە بکات."

 

بەپێی قسەی هۆزات، گەشەسەندنی پرۆسەکە زۆرترین سوود بە ئۆپۆزیسیۆن و هێزە دیموکراسییەکان دەگەیێنێت. 

 

هۆزات دەڵێ، "ئەگەر جەهەپە ئەمڕۆ بتوانێت خۆپێشاندان ئەنجام بدات، ئەوە بەهۆی خەباتی کوردانەوەیە. ئەم ژینگەیە بەرگری دروستی کردووە. دەبێت مافی ئەمە بدرێت."

 

هۆزات هەڵسەنگاندنی بۆ هێرشەکانی دەسەڵات بۆ سەر ئۆپۆزیسیۆن کرد و رایگەیاند، بەو هێرشانە گومانێک لە دژی پرۆسەکە دروست دەکرێت و هەوڵ دەدرێت رێگری لە بەشداریکردنی ئۆپۆزیسیۆن بکرێت.

 

هۆزات وەڵامی هەندێک رەخنەی ناو جەهەپە و ئۆپۆزیسیۆنیشی دایەوە سەبارەت بە پرۆسەکە و گوتی: "کورد هیچ کێشەیەکیان لەگەڵ سنوورەکانی تورکیا و ئاڵاکەی یان عەلمانییەت نییە. کێشەکە لەگەڵ پێکهاتەی دەوڵەتی تاکڕەو و نکۆڵیکار و فاشیستیدایە. کۆمارێکی دیموکراسی ئامانجە، ئەمەش هەنگاوێکە کە هەموو تورکیا دەگۆڕێت."

 

لەبارەی کاریگەریی گۆڕانکارییەکانی ناوچەکە و جیهان لەسەر کورد ئاماژەی بەوەدا، هێزە جیهانییەکانی ناوچەکە پلانێکی جددییان لەسەر کورد هەیە و گوتی: "بەتایبەتی دیزاینی ناوچەکە کە لەسەر بنەمای ئاسایشی ئیسرائیل داڕێژراوە، راستەوخۆ کاریگەری لە کوردیش دەکات." 

 

هۆزات جەختی لەوە کردەوە، بە پاڵپشتی ئەمریکا و رۆژئاوا، کاریگەریی ئیسرائیل لە ناوچەکەدا زیادیکردووە و ئەم گۆڕانکارییانە تورکیا نیگەران دەکات و گوتی: "ئیسرائیل بەردەوام لە ناوچەکەدا دەبێتە هێزێکی هەژموونگەر. بە پاڵپشتی جیدی ئەمریکا، بەریتانیا و رۆژئاوا، کاریگەرییەکەی بەسەر هەموو ناوچەکەدا بەردەوام لە زیادبووندایە. ئەم گۆڕانکارییانە راستەوخۆ کاریگەری لە کوردیش دەکات. کوردیش لە چەقی ئەم گۆڕانکارییانە و شەڕەکەدان. هەموو ئەم هێزانە بە سەرۆکایەتیی ئیسرائیل و ئەمریکا، حسابی جددییان لەسەر کورد هەیە، پلانیان هەیە. لەم دیزاینەدا سیاسەت و ستراتیژێک پەیڕەو دەکرێت کە دەیانەوێت بە شێوەیەک لەسەر بنەمای بەرژەوەندییەکانی خۆیان و ئاسایشی ئیسرائیل، جێگەیەک بۆ کوردیش بکەنەوە. هەموو ئەم گۆڕانکارییانە دەوڵەتی تورکیای بە شێوەیەکی جیدی ترساندووە. بەتایبەتی لەو بەشانەی ناو دەوڵەتدا کە نیگەرانی 'مانەوە'ی دەوڵەت دەژین."