چەند رێنماییەک بۆ کەمکردنەوەی ئازاری هاتنی ددانی منداڵان
رووداو - هەولێر
پرۆسەی دروستبوونی ددان پرۆسەیەکی ئاڵۆزە و سەرەتا ددانی شیری لە ماوەی ٦-٨ ەم هەفتەی دووگیانیدا لە خانە کۆرپەییەکان دروست دەبن و پاشان ئەم خانانە گەورەدەبن و لە مانگی ٤-٧ەمی دوای لەدایکبوون بەشێوەی ددان لە نێو دەمدا دەردەچن.
دروستبوونی ددان پێویستی بە ژینگەیەکی دەم و ددانی تەندروست هەیە و دەبێت لەکاتی دروستبوونی دداندا خۆراکێکی باش بخورێت کە دەوڵەمەند بێت بە کالسیۆم، ڤیتامین D و فسفۆر چونکە ئەو ماددانە ددانەکان بەهێزدەکەن.
هەندێک منداڵ بە ئاسانی ددانەکانیان دەردەچێت و لەو کاتەدا تووشی ئازارنابن، هەندێکی دیکەش ئازارییان دەبێت و دایک دەتوانێت لە رێگەی هەندێک نیشانەوە بزانێت کە منداڵەکە ئاسوودە نییە و ددانی دێت.
منداڵ لەکاتی ددان هاتن ئەم نیشانانەی دەبێت:
１- زۆر لیک رژان
لەکاتی ددانهاتن لیکە رژێنەکان زیاتر دەردەدرێن و منداڵان لەو کاتەدا لیک بە لێویان دێتە خوارەوە.
２- جوینی ماددەی جیڕ
لەکاتی هاتنی ددان زۆربەی منداڵان حەز بە جوینی ماددەی جیر دەکەن، دەگوترێت جوینی ئەو ماددە جیڕانە هاتنە دەرەوەی ددان لە پوک ئاساندەکات.
３- لەخەوهەستان
زۆرجار لەکاتی ددان هاتن منداڵ شەوانە لەخەو هەڵدەستێت و ئارامی لێهەڵدەگیرێت.
４-ئەستووربوونی پوک
لەکاتی هاتنی ددان، پوکی منداڵ ئەستوردەبێت و بەدەستلێدان ئازاری پێدەگات.
５-راکێشانی گوێ
یەکێک لە نیشانەکانی دیکەی ددان هاتن ئەوەیە کە منداڵ لەو کاتەدا گوێی خۆی رادەکێشێت.
پزیشکانی ددان و تایبەتمەندی منداڵان رایدەگەیێنن پێویستە لەکاتی ددان هاتن دایک چاوی لەسەر منداڵەکەی بێت و ئاگاداری بێت، هاوکات چەند رێنماییەک دەخەنەڕوو بۆ کەمکردنەوەی ئازاری ددان هاتنی منداڵان کە ئەمانەن:
１- بوکەڵە تایبەتەکانی ددان هاتن یارمەتی دەرچوونی ددانی منداڵان دەدەن، بەوەی منداڵ لەکاتی گەستنی ئەو بوکەڵانە پەستان دەخاتە سەر پووکی و بەمەش ددانەکان ئاسانتر دەردەچن.
２- پارچە لەفافێکی تەڕ یان پەنجەت بشۆ و لە پوکی منداڵەکەی بخشێنە.
３-ئەو لیکە وشک بکەوە کە بە لێوی منداڵەکەتدا دێتە خوارەوە، چونکە دەبێتەهۆی هەستیاری.
４-هەوڵ بدە ئاوی سارد یان خۆراکی سارد بدەیتە منداڵەکەت.
پزیشكان دەشڵێن نابێت هیچ ماددەیەکی سڕکەر بە مەبەستی کەمکردنەوەی ئازار بدرێتە منداڵ و وا باشترە لەکاتی هەستکردن بە هاتنی ددانی منداڵ سەردانی پزیشكی ددان یان منداڵان بکرێت.