جێبەجێنەکردنی دەستوور پشێوی لە عێراق دا دروستکرد
هەڵبژاردنی ئێستای عێراق لەنێو رووداو و گۆڕانکاری زۆر گەورەی ناوچەیی دا بەڕێوەدەچێت، بێگومان ئەوە خواست و چاوەڕوانییەکانی خەڵک دەگۆڕێت، لە هەمان کات دا گوتار و بەرنامەی هەڵبژاردنی لایەنەکانیش دەگۆڕێت. هەروەها چاوەڕێدەکرێت هێزی پەرلەمانیی لایەنەکانیش بگۆڕێت. قۆناخی دوای رووخاندنی رژێمی بەعس کە ناونرا قۆناخی "عێراقی نوێ"، لەسەر بنچینەی دەستوورێکی نوێ دامەزرا، سەرکردەکانی کوردستان بەشدارییەکی کارا و سەرەکییان هەبوو لە دروستکردنی ئەم دەستوورەدا. سەرەڕای هەموو کەموکورتییەکانی، ئەم دەستوورە بە گرنگترین دەستوور دادەنرێت لە رۆژهەڵاتی نێوەڕاست دا کە رێگە بۆ دیموکراسییەکی راستەقینە دەکاتەوە و، زەوینەیەکی یاسایی دروستکرد بۆ پێکەوەژیانێکی تاوەکو رادەیەکی زۆر یەکسان بۆ نەتەوە و پێکهاتەکان.
ئەگەر ئەم دەستوورە بە هەنگاوە بڕیارلێدراو و یاسا پێویستە دیاریکراوەکانییەوە جێبەجێبکرابووایە، ژیانێکی نوێی یەکسان و پێشکەوتووی لە عێراق دا دروست دەکرد و، کاریگەرییەکی زۆر باشی دەبوو لەسەر ناوچەکە. بەداخەوە پەراوێزخستنی دەستوور، هیوا و کردەوەکانی گۆڕین. پشێوییەکی هەمەلایەنە لە عێراق دا دروستبوو، ئەوەی پشێوی لە عێراق دا دروستکرد ئەم دەستوورە نەبوو، بەڵکو جێبەجێنەکردنی بوو.
بەر لەوەی پشێویەکە رووبدات، وەک یەكێک لە بەشدارە سەرەکییەکانی نووسینەوەی دەستوور و لە پێگەی سەرۆکی هەرێمی کوردستانەوە، دەنگێک کە زۆر بە روونی و پەرۆشییەوە هۆشداری دەدا لە دروستبوونی پشێوی بەهۆی پەراوێزخستن و پێشێلکردنی دەستوورەوە، دەنگی سەرۆک مەسعود بارزانی بوو. چەند ساڵێکە لە عێراق دا ناوەندی هێزی بڕیاردەر و هێزی هاوتا زۆربوون، تەنانەت دۆخەکە بەڕادەیەکە درووشمی "چەک دەبێ لە دەست دەوڵەت دابێت"، دروشمێکی سەرەکی گوتاری هەڵبژاردن و بانگەشەی لایەنە عێراقییەکانە بۆ رازیکردنی شەقامی عێراقی. ئاڵۆزی لە هێزی چەکدار دا، ئاڵۆزییەکی گەورەی سیاسی و ئیداری دروستکردووە و، کارکردن بە دەستوور زۆر کەم بووە لە عێراق دا. ئەم دۆخە پایەکانی سیستمی فیدرالی تێکدا، بەر لەوەی سیستەمەکە بە تەواوی دروستبکرێت.
تۆڕی میدیایی رووداو لەم هەڵبژاردنەدا زیاتر خەڵکی کردووەتە جێگەی بایەخپێدان، رووداو لە هەرێمی کوردستان زۆر نزیکە لە خەڵک، لەم هەڵبژاردنەدا لە پارێزگا جیاوازەکانی عێراقیش لە خەڵک و گەنجانی ئەو پارێزگایانە نزیکبووەتەوە، ئەم نزیکبوونەوەیە لەکاتی هەڵمەتی بانگەشەی هەڵبژاردن دا بەردەوام دەبێت. لە کاتی ئەم بانگەشەیەدا گفتوگۆی ورد دەکەین لەسەر سیستەمی دەوڵەتی عێراق، مافی نەتەوە و پێکهاتەکانی عێراق بە تورکمان و کریستیان و ئێزدییەوە، رێگەکانی گەڕانەوە بۆ دەستووری عێراق و، دەسەڵاتەکانی هەرێمی کوردستان، هەروەها کێشەی ناوچە دابڕاوەکان و جێبەجێکردنی مادەی 140ـە کە حکومەتی عێراق 18 ساڵە جێبەجێکردنەکەی دواخستووە. هەروەها گفتوگۆ لەسەر مافەکانی ژنان و مافە مەدەنییەکان و مەترسییەکانی گۆڕانە ژینگەییەکان دەکەین.
هەڵبژاردن ئاهەنگی دیموکراسییە، کاتێکی گرنگە بۆ هەڵسەنگاندنی خەڵک بۆ حکومەت، دەسەڵات و نوێنەرەکانی. رووداو رووماڵێکی بێ رکابەری دەبێت. رووداو رووماڵێکی سەنگینی دەبێت. پێشکێشکار و پەیامنێرە سەنگینەکانی رووداو گفتوگۆ لەسەر کێشە و داواکانی خەڵک دەکەن. دیموکراسی بریتییە لە هێزی خەڵک، لە رووماڵی ئەم جارەش دا خەڵک جێگەی بایەخی رووداو دەبێت. رووداو هەمیشە قەرزداری خۆشەویستی خەڵکە. رووداو بە راستگۆیی لەگەڵ خەڵک و بە پشتیوانی خەڵک دەزگایەکی سەنگینە. رووداو سەکۆی گەنجان و خەڵکە.
* دەقی گوتاری بەڕێوەبەری گشتیی تۆڕی میدیایی رووداو لە رێوڕەسمی راگەیاندنی بەرنامەکانی رووداو بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق.