RÛDAW ÖZEL – Adalet Bakanı, Kürt ve Türkmen çiftçilere söz verdi

Kerkük (Rûdaw) – Kerkük’teki Kürt ve Türkmen çiftçilerin bu yılki buğday hasadı, Irak Tarım Bakanlığı tarafından pazarlama ve satış programına alınmadığı için ellerinde kaldı. Irak Adalet Bakanı da önümüzdeki Salı günü çiftçilerin temsilcileri ile görüşüp şikayetlerini dinleyeceğini açıkladı.

Rûdaw TV’de yayınlanan “Legel Renj” programının dün akşamki bölümünde Kerkük’te mağduriyet yaşayan Kürt ve Türkmen çiftçilerin durumu ele alındı.

“Araplaştırma” politikaları çerçevesinde el konulan arazilerin asıl sahiplerine geri verilmesiyle topraklarına kavuşan çiftçiler, onlarca dönüm arazilerinin tapu işlerini tamamlayamadı, resmi işlemler askıda kaldı.

Tarım arazilerinde ekine başlayan ve hasadını toplayan çiftçiler bu kez hükümete ait buğday silolarında sorun yaşamaya başladı. Çiftçilerin ekinleri, arazilerin tapusu olmadığı gerekçesiyle hükümetin “buğday alım programına” dahil edilmiyor.

“İşin içinde rüşvet var ve ticaret dönüyor”

Rûdaw’a konuşan Kerkük’ün Leylan ilçesindeki çiftçilerin temsilcisi Abdullah Rauf, “Tarım planımız olmadığı için hükümet bizim buğday hasadımızı almıyor. Başvuru yapıyoruz ama geciktiriliyor ve bu yüzden diğer prosedürleri tamamlamaya zamanımız yetmiyor. Geçtiğimiz yıl 50 ton hasadın planlamasını sunduk ancak dosya işlem sırasında olduğu için gecikmeye girdi ve artık buğday alamayacaklarını söylediler. İşin içinde rüşvet var ve ticaret dönüyor. Bazı tücarlar tonlarca buğday alıyor daha sonra belirli bir kazanç karşılığında tekrar satıyor. Her ton karşılığında 400 bin dinar kazanıyorlar. Tanıdıkları var, para veriyorlar ve para karşılığında işlerini yürütüyor ve buğdayı pazarlıyorlar. Sıra bize gelince buğday alım zamanı bitti diyorlar. Tücarlar için zaman var ama çiftçi için zaman yok. Kötü buğday götürenler oluyor. Birinci sınıf buğday diye alıyorlar ama ben bunu dile getirdiğimde yemlik bir buğday olarak aldıklarını söylediler” dedi.

Kerkük’te 4 buğday silosu hizmet veriyor, ancak tapuları olmadığı gerekçe gösterilerek hasatları alınmıyor.

“Çiftçiler ürünlerini ucuza satmak zorunda kalıyor”

Hükümet buğdayın tonunu 650 bin dinardan alırken Kürt ve Türkmen çiftçiler ellerindeki ürünleri ziyan olmasın diye 300 bin ile 350 bin dinar arasında tücarlara satmak zorunda kalıyor.

Aynı buğday başkaları tarafından alınarak hükümetin belirlediği tarım programında işlem görüyor.

Türkmen Çiftçiler Temsilcisi Cengiz Gafur, “Türkmen ve Kürt çiftçiler olarak birbirimizi desteklemezsek kimse bizi desteklemeyecek. Bu durum yıllardır devam ediyor, bizi savunan milletvekillerine de teşekkür ediyoruz ancak onların da önünde bakanlık var ve hiçbir şekilde sürece yardımcı olmuyorlar. Milletvekillerinin çabalarına engel olmaya çalışıyorlar. Milletvekillerini dinlemiyorlar bile” diye konuştu.

“Kürt kardeşlerimizin mağduriyet yaşadığını kabul ediyoruz”

Çiftçilerin mağduriyetini kabul eden Kerkük Tarım Genel Müdür Zuheyir Ali de Tarım ve Adalet bakalıklarını işaret etti.

Ali, “Kürt kardeşlerimizin tarım arazileri konusunda mağduriyet yaşadığını biliyor ve kabul ediyoruz. Onlar esasen kendi topraklarında tarımsal faaliyetlerini yürütebilir ancak yasal anlamda Tarım Bakanlığı ile Adalet Bakanlığı’nın belirlediği prosedür ve kanunlara uygun olması lazım. Arazilerinin tapulu olması şart, bu çerçevede Kerkük idaresi, yetkililer ve milletvekillerinin arazilerin yeniden tapulandırılması için çaba sarfetmesi gerekiyor” dedi.

Zuheyir Ali şunları kaydetti:

“Biz Kürt, Türkmen veya her hangi bir ırktan olursa olsun çiftçilerimizin yanında olmaya çalışıyoruz. Kerkük karmaşık bir kent ve diğer kentlerin işleyişinden oldukça farklı bir durumda öte yandan 140’ıncı madde kapsamına giriyor. Geniş arazileri var ve el konulmuş araziler var. Kürt ve Türkmen çiftçilerin Arap çiftçilerle eşit oranda haklara sahipler. Ancak bazı sorunların olduğu aşikârdır, özellikle tarım planlaması konusunda sorunlar yaşandı. Geçen yıl da keza aynı şekilde aynı sorunla karşılaşmıştık. Bazı tarım arazilerinin tapusu olmadığı için ve özellikle Kerkük’ün kuzeyinde bulunan tarım arazileri 140’ıncı madde kapsamına girdiği için sorunlar yaşanıyor. Bu konuda Bağdat yönetimi ile iletişim halindeyiz.”

“Adalet Bakanlığı çözebilir”

Irak Parlamentosu’nda Kürt Milletvekili Dilan Gafur da Adalet Bakanı’nın bu konuda çözüm yetkisine sahip olduğunu ifade ederek şunları kaydetti:

“Tarım arazilerinin konusu, özellikle Kerkük, Hanekin ve Şengal gibi tartışmalı bölgelerde tartışmalı ve askıda kalmış konular arasında yer alıyor. Petrol ve mali konular gibi bu konuda askıda duruyor. Kürt çiftçilerin neden mağduriyet yaşadığı konusunda gelecek olursak, Tarım Bakanlığı’nın bir tarım planlaması var ve bu planlamalar resmi sentler üzerinden yürütülüyor. Bazı tarım arazileri eski sahiplerine (Kürtlere) geri verilmiş ancak tapulaştırılmamış. Geçtiğimiz yıllarda mağdur edilen çiftçilerin tazmin edilmesi ve yerlerine geri dönmesi için kararlar çıkartıldı. Şahsen Adalet Bakanı’nın bu konuda yetkisi olduğunu ve bu konuda karar mercii olduğunu düşünüyorum.”

“Salı günü çiftçilerin şikayetlerini dinleyeceğim”

Programa katılan Irak Adalet Bakanı Faruk Emin Şivani de, Kerkük’teki tapulu araziler konusunda yaşanan sıkıntının giderilmesi için 5 aydır Cumhurbaşkanlığı’na bağlı ilgili komisyonun raporunu beklediklerini söyledi.

Şivani, “Bu komisyon 5 aydır hazırladığı raporu Bakanlar Kurulu’na sunmuş bulunuyor fakat henüz kurul bu dosyayı ele almış değil. Bakanlığımız bünyesinde oluşturulan bir komisyon konuyu tapu idareleri genel müdürlüğü ile görüşmüş. Şimdi Bakanlar Kurulu’nun konu hakkındaki görevlendirmesini bekliyoruz” dedi.

Faruk Emin Şivani, önümüzdeki Salı günü çiftçilerin temsilcileri ile Bağdat’ta bakanlık binasında bir araya geleceğini belirterek konuyu gündeme taşıyacakları sözü verdi.