Erbil (Rûdaw) – Yaşanan ekonomnik kriz, Erbil’deki zanaatkârların satışlarını da ciddi oranda olumsuz etkiledi.
Erbil Kalesi yakınlarında dükkanı bulunan Ali İbrahim, satışlarının %70 dolayında düştüğünü belirtti.
Bu dükkanda tamamı el işi kilim, şapka, çanta, Kılaş (Kürt ayakkabısı) gibi eşyalar satılıyor.
Ekonomik krizden önce satışlarının iyi durumda olduğunu söyleyen Ali İbrahim, “Özellikle de bayram ve kutlamalarda, yerli ve yabancı turistlerden çok talep vardı. Ancak krizden sonra iç talep azaldı. Turistler de sadece tatil sezonunda gelip alışveriş yapıyor” dedi.
Arap müşterilerin daha çok Kürtlere özgü ayakkabı ve başlıkları tercih ettiğini söyleyen İbrahim, yabancıların tercihinin ise şapka ve kilimlerden yana olduğunu ifade etti.
İbrahim, “Krizin olumlu bir etkisi de oldu. Halk ek gelir için el işi ürünleri evlerinde yapıp satmak için bize getiriyor. Dükkanda şu an bulunan ürünlerin bazıları iç üretim, bazıları da Doğu Kürdistan’dan (İran Kürdistanı) geliyor” şeklinde konuştu.
İthal ürünlerin etkisi
Birçok ülkede el işi ürünlerin özel çarşısı ve piyasası bulunuyor. Kent merkezlerindeki çarşılarda, ülkenin kültürel kimliğini yanıstıyor. Turistler, bu ürünlere bakarak ülkenin kültürü hakkında bilgi sahibi oluyor.
Kürdistan Bölgesi’nde, özellikle de başkent Erbil’de de geleneksel tatların sunulduğu restoranlar ve kültürel eşyaların sunulduğu dükkanlar var ancak ithal ürünler, bu piyasaya adeta tırpan vuruyor.
Lokum, pestil, cevizli sucuk gibi yerli ürünleri satan dükkanın sahini Şahevan Hacı Kemal, “Kriz bizi de çok etkiledi. Eskisi gibi satış yapamıyoruz” diyor.
37 yıllık tecrübeye sahip olan Şahevan Hacı Kemal, “Para olmadıktan sonra tecrübe ve pazarlama taktiği işe yaramıyor. Kriz öncesine kıyasla satışlarımız, %30 civarında” diye belirtti.
En çok Arap ve yabancı müşterilerin kendisinden alışveriş yaptığını belirten Hacı Kemal, “Bu yüzden sadece kutlama ve bayram dönemlerinde satışlarımız iyi. Örneğin bu yıl Kurban Bayramı’nda Erbil’e gelen turistler sayesinde satışlarımız kriz öncesi günlerdeki gibiydi” ifadelerini kullandı.
Fiyatlar düştü
Erbil Kayseri Çarşısı’nde birçok Kılaş imalatçısı bulunuyor. İplikle yapılan bu ayakkabının en dikkat çeken türü “Perro”. Ancak Kılaş da ekonomik krizden nasibini almış durumda.
Kılaş satıcısı Sirwan Rojbeyani, “Kılaş satışı mevsimliktir. Daha çok mart ayı başında başlar, kasım ayına kadar sürer. Mali kriz ve maaş sıkıntısı yüzünden bu yıl satışları zayıftı” dedi.
Krizden önce 65 bin dinardan (50 dolar) satılan Perro Kılaş, şimdilerde en fazla 45 bin dinara satılıyor. Altı lastik olanlar ise 35 bin dinardan 20 bin dinara indi.
Hafif ve sağlıklı olmalarıyla bilinen bu ayakkabılar birçok kişi tarafından tercih ediliyor.
Daha çok erkeklerin giydiği Kılaş ayakkabısının kadın versiyonunda farklı bir iplik kullanılıyor.
İki bölümden farklı imal aşaması olan ayakkabının tabanı kumaştan yapılırken, üst bölümü kalın pamuk iplikten örülüyor. Ayakkabının tabanına ise hayvan derisinden parçalar yerleştiriliyor.
Kürtlere özgü Kılaş'ın tarihi bin yıl öncesine dayandığı ifade ediliyor.
Ayakkabı sıcak bölgelerde yaşayanlar için üretilmesinden dolayı geçirgen özelliğe sahip.
Birçok doktor bu ayakkabıyı bel problemi olanlara öneriyor.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın