Haber Merkezi – Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2024 yılı il bazında Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) verileri, kişi başına düşen milli gelirde bölgesel eşitsizliğin sürdüğünü ortaya koydu. Verilere göre batı illeri kişi başına gelirde zirvede yer alırken, Doğu ve Güneydoğu Anadolu illeri listenin son sıralarında kaldı.
Kişi başına gelirin en yüksek olduğu iller
TÜİK’in 2024 yılı verilerine göre kişi başına düşen milli gelirin en yüksek olduğu iller şöyle sıralandı:
TÜİK verilerine göre İstanbul, kişi başına 24 bin 452 dolar ile Türkiye genelinde ilk sırada yer aldı. Kişi başı gelirin en düşük olduğu il ise 5 bin 731 dolar ile Urfa oldu.
TÜİK, Türkiye ortalamasının 15 bin 325 dolar olarak hesaplandığını, yalnızca 11 ilin bu ortalamanın üzerine çıkabildiğini açıkladı.
Kişi başına gelirin en yüksek olduğu ilk 15 il
2024 verilerine göre kişi başına düşen milli gelirin en yüksek olduğu ilk 15 il şöyle sıralandı:
İstanbul – 24.452 dolar
Kocaeli – 24.031 dolar
Ankara – 24.031 dolar
Tekirdağ – 18.406 dolar
Antalya – 17.103 dolar
İzmir – 16.949 dolar
Bolu – 16.703 dolar
Kırklareli – 16.188 dolar
Eskişehir – 16.171 dolar
Bilecik – 16.068 dolar
Muğla – 16.040 dolar
Yalova – 15.269 dolar
Bursa – 15.014 dolar
Çanakkale – 14.704 dolar
Sakarya – 14.605 dolar
Bu illerin büyük bölümü sanayi, turizm, finans ve ihracat ağırlıklı ekonomik yapılarıyla öne çıktı.
Kişi başına gelirin en düşük olduğu 10 il
TÜİK verilerine göre kişi başına düşen milli gelirin en düşük olduğu 10 il, ağırlıklı olarak Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerinden oluştu. Sadece Dersim 14 582 dolar gelirle 16 sıraya yerleşirken, Erzincan 12 012 dolar gelirle 31’inci sırada, Ardahan 11 731 dolarla 37’nci sırada, Malatya 11 146 dolarla 40’ıncı sırada yer aldı.
72. Siirt – 7.975 dolar
73.Kilis – 7.724 dolar
74.Mardin – 7.537 dolar
75.Diyarbakır – 7.464 dolar
76.Batman – 7.202 dolar
77.Bitlis – 7.063 dolar
78.Muş – 7.016 dolar
79.Van – 6.185 dolar
80.Ağrı – 5.930 dolar
81.Urfa – 5.731 dolar
Büyümeye en büyük katkı İstanbul’dan
TÜİK’e göre, 2024 yılında yıllık GSYH zincirlenmiş hacim endeksiyle yüzde 3,3 arttı. Büyümeye en fazla katkıyı yüzde 0,62 ile İstanbul, ardından yüzde 0,44 ile Ankara ve yüzde 0,16 ile Hatay sağladı.
GSYH büyümesine negatif katkı veren iller ise Erzincan, Kırşehir ve Adana oldu.
Uzmanlar uyarıyor
Ekonomistler, verilerin Türkiye’de Doğu-Batı arasındaki ekonomik farkın yapısal hale geldiğini gösterdiğini belirterek, Doğu ve Güneydoğu Anadolu için özel, uzun vadeli kalkınma ve istihdam politikalarına ihtiyaç olduğunu vurguluyor.
Sadece 11 il ortalamanın üzerinde
TÜİK raporuna göre Türkiye genelinde yalnızca 11 il, kişi başına düşen milli gelirde ülke ortalamasının üzerine çıkabildi. Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki illerin büyük bölümü ise bu ortalamanın oldukça gerisinde kaldı.
Uzmanlardan uyarı
Ekonomistler, gelir farkının sanayi yatırımlarının batıda yoğunlaşması, istihdam yapısı, eğitim olanakları ve altyapı eksiklikleriyle doğrudan bağlantılı olduğunu belirtiyor. Uzmanlara göre mevcut tablo, bölgesel kalkınma ve yatırım politikalarının yeniden ele alınması gerektiğini ortaya koyuyor.
| 1 | İstanbul | 24.452 | 2 | Kocaeli | 24.031 | 3 | Ankara | 24.031 |
| 4 | Tekirdağ | 18.406 | 5 | Antalya | 17.103 | 6 | İzmir | 16.949 |
| 7 | Bolu | 16.703 | 8 | Kırklareli | 16.188 | 9 | Eskişehir | 16.171 |
| 10 | Bilecik | 16.068 | 11 | Muğla | 16.040 | 12 | Yalova | 15.269 |
| 13 | Bursa | 15.014 | 14 | Çanakkale | 14.704 | 15 | Sakarya | 14.605 |
| 16 | Dersim | 14.582 | 17 | Karaman | 14.374 | 18 | Balıkesir | 14.004 |
| 19 | Manisa | 13.852 | 20 | Düzce | 13.721 | 21 | Mersin | 13.549 |
| 22 | Kırıkkale | 13.284 | 23 | Çankırı | 13.111 | 24 | Edirne | 12.711 |
| 25 | Denizli | 12.522 | 26 | Kütahya | 12.384 | 27 | Aksaray | 12.319 |
| 28 | Kayseri | 12.296 | 29 | Uşak | 12.114 | 30 | Kastamonu | 12.035 |
| 31 | Erzincan | 12.012 | 32 | Burdur | 11.950 | 33 | Artvin | 11.884 |
| 34 | Konya | 11.845 | 35 | Isparta | 11.826 | 36 | Aydın | 11.798 |
| 37 | Ardahan | 11.731 | 38 | Karabük | 11.265 | 39 | Samsun | 11.253 |
| 40 | Malatya | 11.146 | 41 | Nevşehir | 11.126 | 42 | Zonguldak | 11.114 |
| 43 | Niğde | 11.052 | 44 | Rize | 10.837 | 45 | Sivas | 10.697 |
| 46 | Adana | 10.692 | 47 | Elazığ | 10.660 | 48 | Kırşehir | 10.572 |
| 49 | Hatay | 10.570 | 50 | Amasya | 10.552 | 51 | Trabzon | 10.539 |
| 52 | Maraş | 10.430 | 53 | Afyonkarahisar | 10.243 | 54 | Bayburt | 10.096 |
| 55 | Çorum | 10.010 | 56 | Adıyaman | 9.977 | 57 | Erzurum | 9.783 |
| 58 | Sinop | 9.779 | 59 | Bartın | 9.702 | 60 | Antep | 9.693 |
| 61 | Osmaniye | 9.631 | 62 | Giresun | 9.377 | 63 | Şırnak | 9.326 |
| 64 | Hakkari | 9.284 | 65 | Yozgat | 9.233 | 66 | Kars | 9.203 |
| 67 | Ordu | 8.949 | 68 | Gümüşhane | 8.757 | 69 | Bingöl | 8.429 |
| 70 | Iğdır | 8.063 | 71 | Tokat | 8.058 | 72 | Siirt | 7.975 |
| 73 | Kilis | 7.724 | 74 | Mardin | 7.537 | 75 | Diyarbakır | 7.464 |
| 76 | Batman | 7.202 | 77 | Bitlis | 7.063 | 78 | Muş | 7.016 |
| 79 | Van | 6.185 | 80 | Ağrı | 5.930 | 81 | Urfa | 5.731 |
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın