Bugün Kürt edebiyatı ve siyasetinin önemli ismi Osman Sebri’nin ölümünün yıldönümü

Haber Merkezi – Bugün Kürt şair ve yazar Osman Sebri’nin ölümünün üzerinden 32 yıl geçti.

Kürt edebiyatının ve mücadelesinin öncü isimlerinden Osman Sebri, 11 Ekim 1993’te Şam’da hayatını kaybetti. “Apê Osman” olarak bilinen Sebri, 1905 yılında Malatya’ya şimdilerde Adıyaman’a bağlı Narince köyünde doğdu. Henüz 6 yaşındayken aşiretindeki tüm yetişkin erkeklerin tutuklanmasıyla çocuk yaşta büyük bir travma yaşadı. Babasını 10 yaşında tifodan kaybeden Sebri, amcası Şükrü tarafından büyütüldü.

Sebri’nin ailesi, 1924’te başlayan Şeyh Said İsyanı’na aktif olarak katıldı. Diyarbakır-Dağkapı Meydanı’nda amcaları Şükrü ve Nuri Beyler idam edildi. Osman Sebri ise tutuklanarak Denizli Cezaevi’ne gönderildi. 1928 yılında serbest kaldıktan sonra mücadelesine devam eden Sebri, kısa süre sonra tekrar tutuklanarak Malatya Cezaevi’nde kaldı ve 1929’da Rojava’ya geçti.

1932 yılında Hawar dergisinde yazmaya başlayan Osman Sebri, Celadet Ali Bedirxan’dan Kürtçe dersleri aldı. 1932-1945 yılları arasında Hawar dışında Ronahî, Stêr ve Roja Nû dergileri için de şiir, öykü ve makaleler kaleme aldı. Ayrıca Rojava'daki birçok köyde okuma yazma kursları açarak Kürtçeyi öğretmeye çalıştı.

Sürgün hayatı da Sebri’nin mücadelesinin önemli bir parçası oldu. 1935 yılında Fransızlar tarafından Rojava'da tutuklanarak Şam cezaevine atıldı. Ayrıca Ürdün ve Madagaskar’a sürgüne gönderildi. Madagaskar’daki sürgün günlerini, “Orada üç Kürt köyü vardı, fakat dillerini unutmuşlardı. Millet böyle darmadağın olmuş ve sahipsiz kalmıştı. Ne kadar büyük bir kayalık varsa biz Kürtlerin başına çarpmıştı” sözleriyle anlatmıştır.

1937’de serbest bırakılarak Şam’a döndü. 1944’te Şam’da Çerkes olan ikinci eşiyle evlendi; bu evlilikten üç erkek (Hoşeng, Hoşin, Heval) ve iki kız (Hingur, Hevî) dünyaya geldi.

1957 yılında Sebri, Suriye’nin ilk resmi Kürt partisi olan Suriye Kürdistan Demokrat Partisi’nin kurucuları arasında yer aldı ve aynı yıl partinin başkanlığına seçildi. Siyasi çalışmaları nedeniyle Lübnan ve diğer ülkelerde sürgün hayatı yaşamak zorunda kaldı. 1971 yılında partisinden istifa ederek tüm enerjisini Kürt dili, edebiyatı ve yazı çalışmalarına verdi.

Sebri, 11 Ekim 1993’te 85 yaşında Şam’da hayatını kaybetti ve naaşı Rojava'da Dirbêsiye’ye bağlı Berkevire köyündeki mezarlıkta defnedildi.

Eserlerinden bazıları:

• Elîfbeya Kurdî (1955)
• Bahoz (1956)
• Derdên me (1956)
• Apo (1981)
• Elîfbêya Tikuz (1982)
• Çar Leheng (1984)
• Dîwana Osman Sebrî (1998)
• Bîranînên Osman Sebrî (2003)

Osman Sebri, hayatı boyunca hem edebiyat hem de siyasi mücadelesiyle Kürt kültür ve kimliğinin korunmasına önemli katkılarda bulunmuş, günümüzde de eserleri ve mücadelesiyle anılmaktadır.