Apolas Lermi: Ortak acılarda buluşmuş insanlarız
İstanbul (Rûdaw) – Sanatçı Apolas Lermi, farklı dil ve kültürlerden müzisyenler ile yan yana gelerek çalışmak isteğini ve bunun başkalarına da örnek olmasını umduğunu söyledi.
Apolas Lermi. Karadenizin bağrından çıkmış bir sanatçı. Aslen Trabzonlu olan Lermi, Karadeniz müziğinin önemli bir sesi.
Karadeniz de yüksek yaylaları ve aşılmaz dağlarının yanında dalgalı denizi ve eşsiz doğası ile bilinen bir bölge. Demografik yapısı her ne kadar değişmiş olsa da bölgede yaşayan Laz ve Rum popülasyonu çok uzun yıllar boyu bölgenin gerek dil gerekse de kültürel faaliyetleri üzerinde önemli etkiler bırakmış.
Xenophon ‘’Onbinlerin Dönüşü’’ adlı ölümsüz eserinde bundan 2.500 yıl önce Karadeniz’de yaşayan Pontus Rumlarından söz etmiştir. Hernekadar sayıları azalmış olsa da onlar halen Karadenizde mevcudiyetlerini koruyorlar.
Apolas Lermi de Karadenizin fırtınalı ikliminden kopup gelmiş bir sanatçı. Çıkarmış olduğu albümlerden bir tanesi olan ‘’Romeika’’ da Pontus Rumcası ile seslendirilmiş bir yapım.
Fakat bu sanatçıyı daha da farklı kılan yanı Kürtçenin Zazaca lehçesi ile yapmış olduğu ‘’Laze Mı’’’ adlı çalışması.
Karadenizli bir sanatçının Kürtçe bir parça seslendirmiş olması çok rastlanılan bir durum değil. Biz de bu özel sanatçıyı biraz daha yakından tanımak ve Kürtçe müzik ile olan serüvenini kendisinden dinlemek istedik:
“Ben Apolas Lermi. Trabzon doğumluyum. 15 yıldır müziğin içerisindeyim. Bu süreç zarfında 4 albüm yaptım. Çünkü Karadeniz çok zengin bir coğrafya ve farklı kültürleri içerisinde barındırıyor. O dönem müzik yapan arkadaşlarımızın çoğu aynı dillerde ve aynı söylemler üzerinden müzik yapıyorlardı. Ben farklı bir şey yapmak istedim. Karadeniz müziğinin biraz da ötekileştirilmiş bir dili olan Trabzon Rumcasında yani Romeika dilinde şarkılar seslendirdim.”
Kürtçe müzikle yakınlaşmasını anlatan sanatçı Lermi, “Kürtçe müzik ile yakınlaşmam aslında Karadeniz müziği ile yakınlaşmamdan daha önce başladı lise dönemlerinde. Ben bu kültüre çok yabancı bir insan değilim. Yakın bir zamanda Zazaca şarkılar seslendiren ve bu alanda önemli çalışmalar yapan bir müzisyen abim ile Mikail Aslan ile yanyana gelme fırsatım oldu. Ona bu konuda bir şeyler yapmak istediğimi söyledim. O da bu fikrime sıcak baktı ve beraber bir türkü seslendirdik” dedi.
Apolas Lermi, “Dersim’den bir kılam seslendirdik. Hal Yamano adlı eseri kendi müzikal anlayışımız ile harmanlayarak kaydettik ve klibini yine Dersim ve Karadeniz’de çektik” diye devam etti.
Uzun yıllar Dersimli müzisyenler ile birlikte çalışma imkanı bulan sanatçı Lermi, Kürtçe müziğin önemli isimlerinden Mikail Aslan ile birlikte sahne almış ve beraber bir de klip yaptı.
Yine Kürtçe bir yapım olan ‘’Hal Yamano’’ adlı yapımı beraber seslendirdi. Gerek Kürt gerekse de bölgenin diğer otokton halklarının dil ve kültürlerine özel bir önem veriyor Apolas Lermi.
Kaybolmaya yüz tutmuş değerleri yaşatmak için müziğini kullanan sanatçı, Türkçe’nin yanısıra Kürtçe ve Rumca da şarkı besteleyip müziğin evrenselliğine katkıda bulunuyor.
Apolas Lermi, “Aynı ortak acılarda buluşmuş insanlarız. Ve bu siyasetin kışkırttığı ve kirlettiği değerleri biz müzik ve sanat ile temizlemeye çalışıyoruz. Bundan elbette rahatsız olan insanlar var ama biz uzun vadede güzel bir amaca hizmet ettiğimizi düşünüyoruz. Bu açıdan gelecek dönemde de benzer çalışmalar yapmayı düşünüyorum. Farklı dil ve kültürlerden müzisyenler ile yan yana gelerek bu tarz çalışmaların devam etmesini umuyorum. Ve bunun başkalarına da örnek olmasını umuyorum” diye belirtti.
Müzik sadece notaların biraraya getirilmesi ile değil halkların ve kültürlerin biraraya gelmesi ile de yapılan engin bir sanat dalı. Apolas Lermi de notalarını Anadolu’nun kadim kültürleri ile harmanlayıp evrensel yapıtlara imza atıyor.