16 yaşından beri altın işlemeciliği yapan Erbilli Yahya İbrahim Hewleri, hattatlık sanatı aracılığıyla altın ve gümüşte önemli tasarımlara imza attı.
Altın ve gümüşten önemli tablolar yaptığını belirten Hewleri, “Şimdiye kadar gümüşten işlediğim en pahalı tablomun değeri yaklaşık 12 bin dolardır. Altın işlemeciliğini kullanarak yaptığım tablomun değeri ise 20 bin dolardır” dedi.
“Kanımca hattatlık sanatı değerli bir sanat ve kültürel değerini de kaybetmeyen bir sanat dalıdır” diyen Yahya İbrahim Hewleri, “Bu sanatı geliştirme açısında bilgisayar teknolojisi bize odukça büyük destek sunuyor” diye konuştu.
Yahya İbrahim Hewleri, Rûdaw’ın sorularını yanıtladı:
Kürdistan’da altın işlemeciliğine nasıl başlandı?
Benimle birlikte birkaç kişi 90’larda Kürdistan’a altın ve gümüş ithal etmeye başladık. Kürdistan’a yeni ve moderm işler getirerek, halkımızı altın işlemeciliği ve altın üzerine güzel yazı ile tanıştırdık.
En az 26 yıldır hattatlık üzerine çalışıyorum. Hattatlık üzerine yurtiçi ve yurtdışında yapılan bazı sergilere de katıldım. Türkiye’de 6, Birleşik Arap Emirlikleri’nde (BAE) 2 serginin yanı sıra Suudi Arabistan, Malezya ve Washington’da düzenlenen sergilere katıldım. Genel olarak altın işlemeciliği Kürdistan Bölgesi’nde köklü bir tarihe sahip değil.
Altın işlemeciliğinin ağaç ve taş işlemeciliği arasındaki farklar nelerdir?
Çok fark var. Hem kullanılan araçlar hem de kullanılan ham madde açısında aralarında çok fark var. Çünkü altın sektörü oldukça farklı bir sektör. Altın sektörü özel bir sektör ve bu alanda çalışmak da ciddi tecrübeler gerektiriyor. Altın üzerinde daha itinalı çalışılması gerekiyor. Ancak gümüş üzerinde çalışmak biraz daha kolay. Gümüş daha yumuşak bir madde ve üzerinde çalışmak daha kolay.
Altın ve gümüş üzerinde yaptığınız tabloların fiyatı ne kadar?
Tablolarımdan şimdiye kadar gümüşten işlediğim en pahalı tabloyu tamamlayarak satışa sundum. Bu tablomun değeri yaklaşık 12 bin dolardır.
Altın işlemeciliğini kullanarak yaptığım tablumun değeri ise 20 bin dolardır. Oldukça ince iş gerektirdi ve büyük bir emek verdim. Kaldıki kullanılan madde olarakta altının kullanılması da başlı başına maliyetli bir iş ve bu işlemeyle birleşince de genel anlamda tablonun değerine yansıyor.
Kürdistan Bölgesi’nde hattatlığa ne denli önem veriliyor?
Diğer sanat dallarına oranla hattatlığa daha az önem veriliyor. Bunun da nedeni eğitim kurumları ve akademilerinde bu sanata dair bölümler yok. Ancak mevcut durumda bu sanata karşı aşnalık olduğu ve meraklıların arttığı da görülüyor.
Hattatlık yeteneğinizden hangi sanatçıdan faydalandınız?
Özelikle İran ve Türkiye’deki hattat sanatçılarının işlerinden faydalandım. Çünkü onlar daha çok tablo üzerinde çalışıyorlar.
Allah’a şükürler olsun, tanınmış şahsiyetlere, sanatçı, edebiyatçı, aktör ve şairlere yönelik altın ve gümüş madalyaların yapımında aktif olarak çalıştım. Başarılarımdan dolayı katıldığım yarışma ve sergilerde ödüllendirildim.
Hattatlık sizin için sadece sanat mı, yoksa işin ticari yanı da var mı?
Diğer sanatlarda olduğu gibi hattalığında emek veren kişiye maddi olarak destek vermesi gerekiyor nitekim teşvik edici bir durumdur. Çalıştığın alan yaşamını da maddi olarak idame ettirmesi anlamına geliyor.
Hattatlık üzerine yapılan tüm yarışmalar Kur-an ayetleri üzerine yapılıyor. Bunun nedeni nedir?
Hattalık geçmişten beri teke ve zaviyelerde yapılan bir sanattı. Bunun da nedeni yazıların dini yönünün olmasıdır. Ancak Kürdistan’da özellikle Kürtçe yazmaya önem veriyoruz. Örneğin; Kürt şairlerin dizelerinden çok faydalanıyoruz.
Hangi Kürt hattatlardan etkilendiniz?
Erbil’de çok başarılı hattatlarımız var. Bunlardan biri de çalışmalarıyla gurur duyduğum üstad Necat Erbilli’dir. O Erbil’de hattatlığın şeyhidir. Bir diğer üstad ise Ahmed Abdulrahman’dır. Ayrıca Irak’ın da en iyi hattatlarından biridir. Çok güzel bir el yazısına sahiptir. Dünya çapında da üne sahiptir.
Teknolojinin gelişmesi hattatlık sanatına etkisi oldu mu?
Kanımca hattatlık sanatı değerli bir sanat ve kültürel değerini de kaybetmeyen bir sanat dalıdır. Elbetteki bu sanatta bazı durumlarda bir ölçüye kadar etkilenebilir. Bu sanatı geliştirme açısında bilgisayar teknolojisi bize odukça büyük destek sunuyor. Özellikle dizayn ve çalışma yöntemine yönelik. Ancak el emeği ve manevi olarak hattatlığı değerleştiriyor. Mevcut durumda da el yazısına daha fazla rağbet var, farklı bir sanat olarak nitelendiriliyor.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın