Sine (Rûdaw) - İran’da cinsiyet değiştirme ameliyatı yasal olmasına rağmen, İran ve Rojhılat toplumunda transseksüeller dışlanıyor.
Baran adlı 24 yaşındaki genç Sine ve Meriwan arasındaki bir köyde babasıyla yaşıyor. Kırmızı elbise giyerek, makyaj yapan Baran 3 yıl önce cinsiyet değiştirmek için ameliyat oldu. Baran, ameliyat olmadan önce bir erkek bedeninde kendini “hapsedilmiş” hissettiğini söyledi.
Yaşadıklarını Rûdaw’a anlatan Baran, “Okulda, yakınlarımın ve akrabalarım arasında olduğum dönemde beni çok üzüyor ve yaralıyorlardı. Kurtulmak için bir yol arıyordum” dedi.
İran’da cinsiyet değiştirme operasyonu yasal olmasına rağmen toplumda transeksüelere aşağlıyıcı bir şekilde bakılıyor.
İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün (HRW) son raporuna göre, “Transseksüllere karşı ayrımcılığı yasaklayan hiçbir yasa yok!”
İran’da cinsiyet değiştirme operasyonun yasallaşmasının ardından Baran konuyu ailesine açıyor. Baran’ın ebeveyinleri çocuklarının kendini “kadın” gibi hissettiğinin farkındaydı ancak ağabeyleri Baran’ın ameliyat olma isteğini redderek, tehditler savurmaya başladı. Ağabeyleri, sadece kardeşleri Baran’ı değil, anne ve babasını da tehdit ederek, konuyu kapatmalarını ister.
Psikoloğa gittikten sonra ağabeylerinin kendisine bakışının değiştiğine belirten Baran, 6 ayın sonunda hormon tedavisine başlamasıyla göğüslerinin büyüdüğünü ve sakallarının da uzamamasının ardından Tahran’daki Mirdamad Hastanesi’nde cinsiyet değiştirmek için ameliyat olduğunu dile getirdi.
Ameliyatla hayatında büyük değişimler yaşayan Baran’ın ses tellerini de incelletmek için ameliyat olması gerekiyordu.
Baran, “Daha önce cinsiyetin değiştirilebileceğini bilmiyordum, bu yüzden her zaman çok üzgündüm. Ancak internetten cinsiyet değiştirme operasyonu olduğunu ve bunun İran’da da yapıldığını öğrendim. Ameliyat olabileceğimi öğrendiğimde mutluluktan ayaklarım yerden kesilmişti” diye konuştu.
Cinsiyetini değiştirdikten sonra çevresindeki insanların meraklı bakışlarıyla kendisine soru sorulduğunu belirten Baran, sözlerine şunları ekledi:
“Geçmişimi unutmak istiyorum. Bu nedenle ameliyattan önceki tüm fotoğraflarımı yırttım. Ancak her zaman halkın içindeyim. Bana sürekli niye cinsiyetimi değiştirdiğimi soruyorlar. Bu soruyla bile yaram değişiliyor. Bir ağabeyim babam ve annemi görmek için evimize de gelmedi ve benimle konuşmuyor. Bunları görünce çok üzülüyorum.”
Geçen yıl annesi vefat eden Baran, annesinin ölümünden kendini sorumlu tutarak, şunları söyledi:
“Annemin kalp hastası olması benim suçumdu. Çünkü sürekli benim için üzülüyordu. ‘Neden sadece benim oğlum’ diyerek ağlıyordu. Hayattaki en büyük dayanağımı kaybettim. Şu anda günümü evde geçiriyorum. Hiçbir yere gidecek takatım yok. Tek istediğim bir dayanak ve hayat arkadaşı olacak biri.”
Baran, hayata halen umutla baktığını ve “transseksüel” olmasının hayalerinden vazgeçmesi anlamına gelmediğini dile getirdi.
“Ölmeye hazırım”
Resmi adı Kawe olan Nigar ise, Kawe isimiyle anılmak istemediğini söyledi.
29 yaşındaki Nigar, 18 yaşındayken ailesi “normal bir erkek” olacağını düşünerek, onu evlendirir. Ancak Nigar’ın bu evliliği sadece birkaç ay sürer.
Rûdaw’a konuşan Nigar, evlilik sürecini ise “cehennem” olarak niteledi.
Ailesinin baskısıyla yaptığı bu evliliği hiçbir zaman unutamadığını belirten Nigar, sözlerine şunları ekledi:
“Resmi olarak eşim olan, kadına dokunmaktansa ölmeye hazırdım. Eline bile dokunamıyordum. Bir süre sonra o da durumu farketti ve boşandık.”
Dudaklarına kırmızı ruj süren ve kuyu bir göz makyajı yapan Nigar, çocukluğunda yaşadıklarına ilişkin şunları anlattı:
“Çocukken sürekli kız çocuklarıyla oynamak isterdim. Ailem ise bu istediğimden dolayı sürekli beni döverdi. Ne yapabilirim ki? Bende öyle seviyordum. Erkek kıyafetlerinden nefret ederdim. Ancak çaresiz bir şekilde giymek zorundaydım. Sınıf arkadaşlarım benimle dalga geçiyordu. Birkaç kez intihara kalkıştım...”
Birçok trans bireye oranla Nigar, cinsiyet değiştirme operasyonu yapmamaya karar verdiğini belirterek, “Cinsiyet değiştirme operasyonu olanlarla konuştum ve birçoğu ameliyat sonucundan memnun olmadığını söyledi” ifadelerini kullandı.
Eşinden ayrıldıktan sonra Tahran’a giden Nigar bir süre önce kenti Meriwan’a döndü. Nigar’ın ailesi de artık evlatlarını değiştirmeyecekleri kanaatine varmıştı.
Meriwan’a döndüğünde iş bulamadığını ve işverenlerin bir trans bireye iş vermeye hazır olmadığını dile getiren Nigar, “İş istemeye gittiğimde bana küçümseyici bir gözle bakıyorlardı” dedi.
Geçim sıkıntısından dolayı fuhuş yapmaya mecbur kaldığını belirten Nigar, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu toplumdaki birçok erkek bir kadınla birlikte olmaktan ise transseksüel biriyle birlikte olmayı daha çok istiyor. Çünkü kadınlara oranlara trans bireylerle daha az sorun yaşıyorlar.
Müşterimlerimin çoğu başka kentlerden. IMO uygulaması ya da sosyal medya üzerinden tanışıyoruz. Bunun da nedeni kaldığın kentte mutlaka tanıdık çıkıyor ve onlara sorun çıkartabiliyor. Bu meslek aslında tehlikeli bir meslek. Örneğin; Instengramda tanıştığım bir kişi bana kendini çok iyi tanıttı. Bana sonuna kadar arkadaşım olacağına dair söz verdi. Sonunda aradığım kişiyi bulduğumu düşündüm. Ama bir gece 2 kişiyi de kendisiyle getirdi ve onlarla da olmak zorunda kaldım. Benimle birlikte olduktan sonra bana şiddet uygulamaya başladılar. O kadar beni dövdüler ki yüzümün derisi yırtıldı. Paramı ve telefonumu çalıp kaçtılar.”
“Yasalız ancak kabul edilmiyoruz”
Yurtdışında yaşayan transseksüel aktivist Pişko Ehmedi, “İran İslam Cumhuriyeti’nin kurucusu Ayetullah Humeyni cinsiyet değiştirme amelyatının yasallaşması için fetva verdi” diyerek, bu nedenle İran’ın diğer İslam ülkelerinden daha az transseksüellere karşı olduğuna işaret etti.
Yasalar gereği, İyi Yaşam Kuruluşu, Baran’ın cinsiyet değiştirmesi için gereken 2 bin 500 doların yarısını ödedi. Söz konusu yasa cinsiyet değiştirme ameliyatı olmak isteyen transseksüellere operasyon maliyetinin yarısını ödemesini öngörüyor. Kalan ücret ise gönüllüler tarafından karşılandı.
Ayetullah Humeyni ve yasaların cinsiyet değiştirme ameliyatına izin verdiğini ancak İran toplumunun transseksüelleri kabul etmediğini belirten Pişko Ehmedi, “Ne Kürt ne de İran toplumu bu konu hakkında bilgiye sahip değil. Bu nedenle de trans bir bireyi yoldan çıkmış, toplum düzenine karşı ve günahkar olarak görüyorlar”dedi.
Ehmedi, “Ortada bir gerçek var ve Kürt toplumu da diğer toplumlar gibi sadece transseksüel değil tüm LBGT (lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender) mensuplarını tanıması gerekiyor” diye konuştu.
Nigar yaşadığı şiddet olayında şikayette bulunurken, sonucun kendisine açıklanmasını bekliyor. Sorunlarının son yaşadığı olayın çözülmesiyle bitmeyeceğini belirten Nigar, “Hakikaten artık bu yalancı toplumdan ve akibetimi belirleme konusunda da yoruldum. Birkaç ay sonra intihar haberimi duyarsanız şaşırmayın” ifadelerini kullandı.
Çeviri/Edit: Gülbahar Altaş
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın