Erbil (Rûdaw) – Bu yıl İran güçleri ile Doğu Kürdistan partileri arasında yaşanan 3 ayrı çatışmada bazı peşmergeler hayatını kaybetti.
Olayda, İran Devrim Muhafızları Ordusu’nun (Pasdaran) yerel güçlerinin parmağı olduğu belirtiliyor. Bu durum, Pasdaran’ın yerel güçlerinin rolünü bir kez daha gündeme getirdi. Kürtler bu güçleri “cehş” olarak adlandırıyor.
1990’lı yıllarda Doğu Kürdistan partileriyle çatışmaların son bulması ve peşmergelerin çekilmesi üzerine yerel güçlere ihtiyaç kalmadığı kanaati oluştu. Bu yüzden 1997’de bu güçlerden bazıları emekliye ayrıldı.
Emekliye ayrılan kişilerin yaşça büyük, eğitim olarak düşük seviyedeler. Bu kişilerden istihbarat alanında faydalanılıyordu. Verdikleri istihbarat karşılığında bunlara bir miktar para ve gıda yardımı yapılıyordu.
Doğu Kürdistan peşmergelerinin son dönemlerde harekete geçmesiyle emekliye ayrılan bu kişiler bir kez daha gündeme geldi. Peşmergelerle çatışmalarda yer alan ve korucu statüsünde olan bu kişiler, tekrar göreve çağrıldı.
Bununla birlikte Pasdaran tarafından Doğu Kürdistanlı gençlerin orduya alınmasına yönelik bir proje yürütülüyor. Şimdiye kadar Urmiye ve Sıne kentlerinde, bu gençlerin eğitilmesi için birkaç eğitim devresi açıldı.
Rûdaw’a konuşan ve isminin açıklanmasını istemeyen bir güvenlik uzmanı, “İranlı komutanlar, Kürtleri biribirine vurdurmak istiyor. Güvenlik için dışarıdan güç getirmek istemiyorlar. Yani yerel güçlerle bu sorunu hallediyorlar. Bu strateji Doğu Kürdistan’da hayata geçirildi bile. Peşmergeyle çatışan ve onlara pusu kuranlar yine bu yerel güçlerdi” dedi.
Eğitim devresine katılan kişiler, 25-30 yıllık sözleşmeye imza atıyor. Bu şekilde Pasdaran’ın resmi kadrosu oluyorlar. Eğitim devresini tamamlayamayanlar ise özel durumlarda çağrılıyor.
İran devleti, bu yerel güçlere bazı ayrıcalıklar tanıyor. Örneğin bankadan kredi çekebiliyorlar. Kendilerine ev ve arsa yardımı yapılıyor. Sağlık hizmetleri devlet tarafından karşılanıyor.
Aldıkları maaş ise 400 tümenden (100 dolar) başlıyor. Hizmet, rütbe ve aile nüfusuna göre de maaşlar artıyor. Maaşlar köy ve şehirde ikamet etme durumuna göre de değişiyor. Çatışmaya girenlerin maaşları da daha yüksek.
Sünni Kürtlere düşük rütbe
Yerel güçlere katılan Sünni Kürtler sadece tim komutanı olabiliyor. Rütbeleri yükselmiyor.
Yerel Pasdaran gücü, Kırmaşan’da 1979 yılında “Müslüman Peşmergeler Örgütü” ismiyle Muhammed Borocerdi tarafından kuruldu. Bu gücün ilk komutanı ise Mamo Rahim Ahmedi oldu.
Ahmedi ve beraberindekiler o dönem peşmergelerin korkusundan diğer kentlerden kaçıp Kırmaşan’a gelmişti.
1979 kışından itibaren çatışmalara katılan bu güç, Sıne ve Kırmaşan arasındaki Kamyaran kentini işgal etti. Daha sonra “Müslüman Peşmergeler Örgütü”, “Besic” isimli korucu yapılanmasına katıldı.
Pasdaran, Doğu Kürdistan’da 3 yarı askeri güç şeklinde örgütlenmiş durumda. Urmiye merkezli gücün ismi Hamza 21, Sıne’deki güç ise Beytül Mukaddes 22 ismini taşıyor. Nebi Ekrem gücü ise İlam ve Kırmaşan merkezli. Ancak Hamza 21 gücü, diğerlerine göre daha kalabalık olduğu için, daha etkili konumda.
Pasdaran İran vilayetlerinde federatif sisteme göre örgütlenmiş. Bu da geniş yetkilerinin olduğunu gösteriyor.
Örneğin bir vilayette çatışma çıkması durumunda Pasdaran komutanlığı kendiliğinden harekete geçiyor. Ya da bir sınır komşusuyla sorun yaşanırsa yine Pasdaran muhatap oluyor.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın