Erbil (Rûdaw) - Result Organizasyonu Başkanı Karzan Muhammed, Irak parlamento seçimlerinde kullanılan 1,7 katsayılı Sainte-Laguë sisteminin küçük partilerin aleyhine işlediğini belirterek, KDP ve KYB dışındaki partilere “birbirleri lehine çekilme” çağrısı yaptı.
Seçim ve Referandum Organizasyonu Result’ın Başkanı Karzan Muhammed, Rûdaw TV’de sabah yayınlanan Hîwa Cemal programında yaptığı değerlendirmede, Irak parlamento seçimlerinde uygulanan mevcut seçim sistemini eleştirdi.
Muhammed, 1,7 katsayısı ile kullanılan Sainte-Laguë sisteminin “bazı partiler için bir engel türü” olduğunu vurguladı.
Normalde, geçerli oyların 1, 3, 5 gibi tek sayılara bölünmesi esasına dayanan sistem, 1912'de Fransa'da “büyük partilerin küçük partiler aleyhine büyümesini önlemek ve adalet sağlamak” amacıyla geliştirilmişti.
Ancak Karzan Muhammed’e göre, Irak’ta bölme işleminin 1 yerine 1,7’den başlaması, sistemin “küçük güçlerin çıkarına” hizmet etmesini engelliyor. Bu sistemin bağımsız adaylar için de “sert bir engel” teşkil ettiğini belirtti.
“120 bin oy sadece iki sandalyeye karşılık geliyor”
Sistemin yarattığı adaletsizliği bir örnekle açıklayan Muhammed, şu ifadeleri kullandı:
“Bir seçim bölgesinde 120 bin oy alan bir siyasi parti düşünün. Bu oy, ilk aşamada 1,7’ye bölünüyor ve 70 bin 588 oy kalıyor. Parti bu oyla bir sandalye alıyor. Oy sayısı daha sonra üçe bölündüğünde 40 bin oyu kalıyor. Yani parti, 120 bin oyla sadece iki sandalye alabiliyor.”
Muhammed, eğer nispi temsil sistemi kullanılsaydı ve sandalye değeri 40 bin oy olsaydı, “aynı partinin 120 bin oyla üç sandalye alabileceğini” kaydetti.
KDP ve KYB dışındaki partilere çağrı
Result Başkanı, oyların boşa gitmemesi için Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ve Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) dışındaki partilere stratejik bir öneride bulundu.
Karzan Muhammed, bu partilerin farklı listelere dağılması nedeniyle sandalye kazanmalarının zorlaştığını belirterek, “Seçim bölgelerinde sandalye almak adına birbirlerinin lehine ‘geri çekilme’ yapmalılar. Eğer oyları herhangi bir bölgede sandalyeye ulaşmazsa, aldıkları oylar boşa gitmiş olacak” dedi.
Irak’ta seçim kampanyaları 8 Kasım saat 07:00’de sona erdi. Yarın, 9 Kasım’da özel oy kullanma işlemi; 11 Kasım’da ise genel seçimler yapılacak.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın