Dersim
Dersim (Rudaw) – Tarım ve Orman Bakanlığı 15. Bölge Müdürlüğü'nün, Dersim'de dağkeçilerini avlatmak için açtığı ihaleye tepki gösteren Düzgün Baba Cemevi Dedesi Cemal Can, “Bizi hiçe sayarak bu hayvanları öldürüyorlar” dedi.
Dersim'in Aliboğazı ve Salördek bölgesinde 5, Darıkent ve Gökçek bölgesinde 5, Büyükyurt ve Çıralı bölgesinde 5 ve Derindere ile Kocatepe bölgesinde 2 olmak üzere toplamda 17 dağ keçisinin katledilmesinin için 13 Temmuz günü ihale yapılması planlanmıştı.
Avrupa'nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi'ne (Bern Sözleşmesi) göre Dersim coğrafyasında bulunan çengel boynuzlu dağ keçileri ve Bezuvarlar nesli yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bulunan ve kesin olarak koruma altına alınması gereken hayvan (fauna) türleri olarak belirlenmesine rağmen dağ keçisi için ihale açılması tepki topladı.
Dağ keçileri başta olmak üzere tüm canlıların Alevi inancında önemli bir yere sahip olduğunu belirten Düzgün Baba Cemevi Dedesi Cemal Can, Rudaw'a açıklama yaptı.
Can, "Dersim'de biz insanlar ayılara, domuzlara, tilkilere karışmıyoruz. Dağ keçisine ise hiç karışmıyoruz. Ama dışardan insanlar geliyor buraya ve biz izin aldık diyorlar ve bu hayvanları avlıyorlar. Bizi hiçe sayarak bu hayvanları öldürüyorlar. Biz burada dağa çıktığımız zaman bu hayvanlar yanımıza geliyorlar çünkü onları öldürmüyoruz. Biz buradan gittiğimiz zaman gelip bu hayvanları katlediyorlar" dedi.
Dersim halkının kutsal kabul ettiği dağ keçileri her yıl kent içinden ve dışından gelen avcılar tarafından öldürülüyor. Halkın, “Xızır'ın davarı” dediği dağ keçileri Aleviler için kutsal kabul ediliyor.
Dağ keçileri için açılan ihalenin doğal yaşama zarar verdiğini belirten Munzur Doğa Aktivisti Ali Mükan ise bu duruma izin vermeyeceklerini söyledi.
Mükan, "Biz bu topraklarda doğduk bu hayvanlar sayesinde bu doğa korundu ve biz yaşamımızı sürdürdük. Dersimliler bu insanlara tepki gösterecek, avlanmaya gelen insanlara oteline almasınlar, su vermesinler, arabalarına almasınlar bu Xızırın davarıdır. Bu hayvanlar sayesinde doğamız hayatta kaldı"diye konuştu.
Dağ keçilerinin öldürülmesini Alevi inancına ve doğal yaşama saldırı olduğunu düşünen Dersimliler, yetkililerin bu tür ihalelerden vazgeçmesini istiyor.
Vatandaşlardan Özkan Yıldız ise, "Dışardan gelen insanlar bu hayvanları avlayacaklar. Biz diyoruz ki bu hayvanlardan uzak durun gelmeyin, bu hayvanlar Xızırın hayvanlarıdır. Dağ keçisi bizim için kutsaldır, bu hayvanlardan uzak durun" dedi.
Raber Diler de, "Xızırın hayvanlarına kıymayın, kim bu hayvanları öldürüyorsa Xızırın onların belasını versin" şeklinde konuştu.
Türkiye'nin Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi'ne (Bern Sözleşmesi) göre Dersim coğrafyasında bulunan çengel boynuzlu dağ keçileri korunması gerektiğini belirten Avukat Özgür Ulaş Kaplan, ihalenin iptal edilmesi için hukuki süreç başlatacaklarını söyledi.
Kaplan, "Dersim'de yaşayan dağ keçileri koruma altında olması gereken türlerdir. Yasal iç mevzuatımızda olduğu gibi uluslararası boyutta da koruma altında olması gereken bir türdür. 1979 tarihli Bern Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma sözleşmesi var. Türkiye'nin imza attığı ve yürürlüğe giren ve anayasanın 90. Maddesi gereğincede kanun hükmünde olan sözleşmeler kapsamındadır. Bu sözleşme kapsamında bu tarz türlerini fulara olsun, fauna olsun, bitki çeşitliliği olsun, hayvan çeşitliliği olsun koruma altına alınması gereken türler tespit edilmiştir. Bu türler devletler tarafından korunması gereken türlerdir" ifadelerini kullandı
Kaplan, Türkiye'nin sözleşme uyarınca bu türleri koruması gerekirken bu spor ve turizm adı altında ihaleler açılarak bu hayvanların katledildiğini buna karşıda hukuki süreç başlatacaklarını söyledi.
Tepkilerin ardından bugün Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, 17 dağ keçisinin avlanması ile ilgili yapılacak olan ihalenin iptal edildiğini duyurdu.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın