Irak 34 yıldır Enfal mağdurlarına tazminat ödemedi

Erbil (Rûdaw) – Irak’ta dönemin Baas rejimi tarafından Kürtlere uygulanan Enfal Katliamından sağ kurtulanlar 34 yıldır adaletin yerini bulmasını bekliyor ve Irak hükümetinden tazminat talep ediyor. Enfal mağdurları ayrıca bu insanlık suçunun uluslararası arenada “soykırım” olarak tanınmasını istiyor.

Yaklaşık 182 bin Kürdün hayatını kaybettiği Enfal Katliamı, dönemin Irak Cumhurbaşkanı Saddam Hüseyin’in talimatı ile 14 Nisan 1988'de başladı. Bu tarih Kürdistan’da her yıl Enfal Katliamının yıldönümü olarak anılıyor.

Katliamdan sağ kurtulan Teymur Abdullah Ahmed, Rûdaw’a verdiği demeçte, "Irak hükumetinin, Enfal ailelerine hem maddi hem de manevi tazminat ödemesi gerekir, ancak ne yazık ki şimdiye kadar bunu yapmadılar” dedi.

Kuveyt'in 1990 yılındaki işgali nedeniyle Irak’ın bu ülkeye 52.4 milyar dolar ödediğini hatırlatan Ahmed “Irak neden yıllardır Kuveyt’e milyonlarca dolar tazminat ödüyor da bize ödemiyor?” diye sordu.

Teymur Abdullah Ahmed, Süleymaniye'nin Hawara Berze köyünde doğdu. Germiyan'da katliam başladığında daha 12 yaşındaydı. O çevresi tarafından "Enfal Yetimi" olarak adlandırıldı. Ailesi Baas ordusu tarafından parçalandı, her biri bir tarafa sürgün edildi.

Annesi ve kız kardeşini kaybetti

Teymur Abdullah Ahmed, annesi ve kız kardeşinin gözlerinin önünde vurulduğunu anlattı:

“Annemin başından vurulduğunu gördüm, saçlarını kapatan örtüsü düşmüştü. Kız kardeşimin de yüzünden vurulduğunu gördüm, kurşun başının arkasından çıkmıştı. Güzel yüzleri kan içinde kalmıştı.”

Enfal ve Şehitler Bakanı Yardımcısı Berewan Hamdi, Kürdistan Bölgesi Hükümeti'nin 2012'den beri Enfal kurbanları için Irak federal hükümetine tazminat başvurusunda bulunduğunu, ancak federal hükümetin cevap vermediğini söyledi

Irak, İngiltere, İsveç, Norveç ve Güney Kore soykırım olarak tanıdı

Enfal Katliamı Irak, İngiltere, İsveç, Norveç ve Güney Kore tarafından soykırım olarak tanındı. Araştırmacılar ve politikacılar, o dönemin arşivlerine erişilmesinin uluslararası arenada soykırım olarak tanınmasının anahtarı olacağını tahmin ediyor.

Kürdistan Parlamentosu, Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) milletvekili ve “Şehitler, Soykırım ve Siyasi Tutsaklar Komitesi” üyesi Behmen Kake Abdullah, "Kürdistan Hükümeti toplu mezarlar konusunda Bağdat ile sürekli temas halinde ve katliamın soykırım olarak tanınması için çalışıyor. Komisyon olarak, Enfal ve kimyasal silahlar sonucu yaşanan katliamların soykırım olarak tanıması ümidiyle birçok adım attık, birçok Avrupa parlamentosunu ziyaret ettik” diye konuştu.

5 milyon sayfadan fazla Irak polisine ait belgeye el konuldu

Güney Kürdistan’da 1991 baharında başlayan Büyük Ayaklanma (Raperin) sırasında, Kürt güçleri, Saddam Hüseyin'in Irak Cumhurbaşkanı olarak görev yaptığı dönemde işlediği suçları anlatan 5 milyon sayfadan fazla Irak polisine ait dosya ve belgeye el koydu.

Belgeler erşime açık tutuluyor

Orijinal belgeler Amerika Birleşik Devletleri'ne gönderildi ve İstihbarat Teşkilatı tarafından tarandı. Bu belgelerin kopyaları 1997'den beri Colorado-Boulder Üniversitesi'ndeki arşivlerde erşime açık tutuluyor. Dünyanın dört bir yanında kim veya kimler Saddam Hüseyin'in Kürtlere karşı uyguladığı bu insalık suçunu öğrenmek veya araştırmak istiyorsa, bu belgelere ulaşabilir.

İnsan Hakları İzleme Örgütü 1992'de dosyalara erişti ve soykırım harekatını detaylandıran en önemli raporlardan biri olan "Irak'ta Soykırım - Kürtlere Karşı Enfal Kampanyası"nı yayınladı.

2014 yılında Süleymaniye Arşiv Merkezi, Colorado-Boulder Üniversitesi'nden belgelerin bir kopyasını aldı. Belgeler, Saddam döneminde Kürt halkının yaşadığı "trajik olaylara" ışık tutuyor.

Orijinal belgeler Irak'a gönderildi

Orijinal belgeler, Ağustos 2020'de tamamen Irak'a gönderildi. Ancak Bağdat, binlerce Kürt aile sevdiklerine karşı işlenen suçlara adil bir çözüm aramaya devam ederken, belgelerin halka açıklanmasıyla ilgili görüşlerini paylaşmadı.

"Irak Kültür Bakanlığı arşivleri ABD'den aldı" diyen Berewan Hamdi, bakanlığın belgeleri görmelerine izin vermediğini de sözlerine ekledi.

Irak parlamentosu 14 Nisan 2008'de Enfal Katliamını “soykırım” olarak tanıdı. Katliamın mimarlarından Saddam’ın sağ kolu "Kimyasal Ali" olarak bilinen Ali Hasan Mecid, 2011 yılında idam edildi.

Enfal sürecinde 4 bin 500 köy ve 30 ilçe yerle bir edildi, bin 800 okul, 300 hastane, 3 bin cami ve 27 kilise yıkıldı.