Bastille devrimi sonrası Kürt-Fransız ilişkileri

14-07-2020
Rûdaw
Etiketler Fransa Bastille
A+ A-

Erbil (Rûdaw) – Bastille devriminden sonra Fransa dünyadaki etkisini artıramaya başladı. Bastille sonrası başlayan Kürt-Fransız dostluğu yıllardı devam ediyor.

Her yıl 14 Temmuz'da kutlanan Fransa Ulusal Günü (Bastille Günü) bu yıl yeni tip Koronavirüs (Covid-19) önlemleri nedeniyle sınırlı etkinliklerle gerçekleşecek. Başkent Paris’te bulunan Concorde Meydanı’nda havai fişek gösterileri yapılacak. Bu yılın kutlamalarında Koronavirüs krizinde mücadele eden sağlık çalışanları ve temel hizmet sağlayan çalışanlar onurlandırılacak.

Bastille Günü'nde Fransız Devrimi'ne zemin hazırlayan önemli gelişmelerden olan, 14 Temmuz 1789'da gerçekleşen Bastille Baskını kutlanıyor.

İkinci Dünya Savaşı'nın sonundan bu yana ilk defa bir Bastille Günü'nde büyük askeri geçit töreni yapılmayacak. Normalde 4 bin askerin katıldığı tören bu yıl 2 bin askerle gerçekleşecek.

Bu yılın töreninde geçen yıllarda olduğu gibi dünya liderleri değil, Covid-19 salgınında ön cephede mücadele eden sağlık çalışanları ve temel hizmet çalışanları davetli olacak. Sadece Fransızlar için değil bütün dünya için önemi bir devrim olan niteliğini taşıyor.

Bastille devriminden sonra Fransa dünya ülkeleri nezdinde etkinliğini artırmaya başladı. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Daim temsilcileri arasından alan Fransa, NATO ve AB ülkeleri arasından da önemli bir konuma sahiptir.

Fransa'nın Kürdistan Bölgesi'ne olan desteği

Fransa geçtiğimiz 30 yılda Kürtlerle iyi ilişkiler içerisindedir, son 15 yılda ise Kürt-Fransız ilişkileri çok daha ilerledi.

Kürdistan Bölgesi’nde Kürtlere karşı yürütülen sindirme ve yok etme politikalarına karşı Türkiye, Fransa ve İran gibi ülkeler dönemin Baas rejimine karşı konuyu BM’ye taşıdı. Kürtlere yönelik yapılan saldırılar 5 Nisan 1991 yılında çıkan BM’nin 688’inci yasası ile son buldu. Böylelikle Kürtlere uluslararası bir koruma kalkanı oluşturuldu.

Kürdistan Bölgesi Irak çerçevesinde resmi bir statüye kavuşmasının ardından Kürtlerle Fransızlar arasında yeni bir dönem başladı. 2014 yılında ise IŞİD’in Kürtdistan Bölgesi’ne yönelik saldırıları önleme ve IŞİD’lilerle mücadele etti.

2008 yılında ise Fransa Kürdistan Bölgesi’nden temsilcilik alarak ilişkileri daha dazla geliştirme karar aldı. IŞİD mensupları Ağustos 2014 yılında Mahmur ve Şengal’e yakınlaşmasıyla birlikte Fransa Cumhurbaşkanlığı açıklama yapmış, Peşmerge’ye acilen silah ve mühimmat yardımı yapacağını açıklamıştı.

Macron: Kürtlerin hakları korunmalı

Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, IŞİD savaşı döneminde başkent Erbil’e resmi bir ziyaret gerçekleştirdi. Kürdistan Bölgesi bir yandan IŞİD ile mücadeleyi yönetiyor diğer yandan da binlerce mülteciye kucak açıyordu. IŞİD ile mücadelede Fransa’nın büyük desteği olmuştu.

25 Eylül 2017 yılında yapılan bağımsızlık referandumu ile Kürdistan Bölgesi’ne karşı hem içeriden hem bölgesel baskılar yapıldı. Bu zor süreçte bir kez daha Fransa devreye girerek dönemin Başbakanı Neçirvan Barzani Fransa’ya resmi bir ziyaret gerçekleştirmiş Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron tarafından karşılanmıştı. Görüşmede Kürdistan Bölgesi’nin resmi statüsüne korunacağına dikkat çekilerek Irak ile diyaloga başlanması önerildi.

Macron görüşme sonrası yaptığı açıklamada, "Fransa, Irak'ın güçlü olmasına ve Irak'ın toprak bütünlüğüne önem veriyor. Kürdistan Bölgesi’nde sağlanan ateşkesin önemli bir gelişme. Fransa, Irak'ta yapıcı ve ulusal bir diyaloğun oluşması çağrısında bulunuyor.

Macron, bu diyalog çerçevesinde Irak'ın sınırlarının federal kontrolünün meşruluğunun tanınması gerektiğini ifade ederek, Fransa'nın Irak'ın bütünlüğü ve Kürtlerin haklarının korunması için elinden geleni yapacağını ifade etti.

Fransa devleti aynı zamanda Rojava’daki Kürtleri de destekliyor. Söz konusu destek 2014’ten bu yana IŞİD ile savaş yürüten Kürt gruplara destek veriyor.

ABD'nin Rojava'dan çekilmesine Fransa'dan tepki

ABD Başkanı Donald Trump’ın kararıyla ABD askerleri Ekim 2019’da Rojava’dan çekilmiş ardından Türkiye ve güdümündeki Suriye Milli Ordusu Rojava’ya yönelik operasyon başlatmıştı.

Fransa Ulusal Meclisi, Türkiye'nin, Rojava’da başlattığı askeri operasyonu kınayarak çatışmaların derhal son verilmesi istenmişti.

Demokratik Suriye Güçleri’ne (DSG) sonsuz desteğini yineleyen Fransa, Türkiye’nin 9 Ekim’de başlattığı operasyonun IŞİD’in yeniden ortaya çıkma riski taşıdığı vurgulandı.

Eski ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton, Beyaz Saray'da görev yaptığı döneme ilişkin anılarını kaleme aldığı kitapta, Macron’un ABD Başkanı Donald Trump ile yaptığı telefon görüşmesini yazdı. Bolton, Macron’un çekilme kararından hoşnut olmadığını Trump’a aktararak şöyle devam etti:

“Beyaz Saray’daydım, öğleden sonra Macron aradı. Trump’ın çekilme kararından hoşnut değildi. Trump, Macron’a şöyle yanıt verdi, ‘DAİŞ ile savaşımız sona erdi, geri kalanlarla Türkiye mücadele edecek.’ Macron ise Trump’a, Türkiye’nin amacının Kürtlere saldırmak olduğunu DAİŞ ile pazarlığa oturmak istediğini söyledi. Fransa Cumhurbaşkanı Macron, ABD güçlerinin Suriye’den çekilmemesi için ricada bulundu ve kendisine, ‘Yakın bir sürede başaracağız, bu nedenle süreci tamamlamamız gerekiyor’ dedi. Trump bir kez daha danışmanlarıyla görüşmeyi kabul etti. Trump bana Macron’un ekibiyle görüşeceğini, Mates ve Dunford’un da kendi mevkidaşlarıyla görüşmesi gerektiğini söyledi. James Mates, görüştüğü Fransa Savunma Bakanı Florence Parly’nin Trump’ın kararından hoşnut olmadığını aktardı. İsrail’in ABD Büyükelçisi, Trump yönetiminin en kötü dönemini yaşadığını söyledi.”

 

Yorumlar

Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın

Yorum yazın

Gerekli
Gerekli
 

Son paylaşılanlar

Foto: Kürdistan Bölgesi Başkanlık sitesi

Başkan Neçirvan Barzani, Polonya'nın yeni Erbil Başkonsolosu'nu kabul etti

Kürdistan Bölgesi Başkanı Neçirvan Barzani, Polonya’nın yeni Erbil Başkonsolosu Maciej Zajdel ile bir araya geldi. Görüşmede Neçirvan Barzani, Kürdistan Bölgesi’nin Polonya ile ilişkilerini her alanda geliştirme arzusunu vurguladı.