Erbil (Rûdaw) - Kürdistan Demokrat Partisi(KDP), Irak Parlamentosu Altıncı dönem seçim programında 5 maddeye odaklanıyor; öncelikleri Kürdistan'ın federal Irak'taki konumunu güçlendirmek
11 Kasım'da yapılması planlanan Irak genel seçimlerinin seçim propagandası 3 Ekim'de start aldı. Irak ve Kürdistan Bölgesi'nde 7000'den fazla aday, 329 sandalye için yarışacak.
Partilerinin seçim programı hakkında Rûdaw’a konuşan KDP’nin Kerkük adayı Şaho Necim, "Parti, programında kendisini, iyi ve sorumlu bir yönetim, modern bir devletin kuruluşu ve halkın refahını önemseyen demokratik bir sistem için mücadelede ön saflarda yer alan Kürdistan halkının temsilcisi olarak görmektedir. Parti, Kürdistan ve Irak'ın tüm vatandaşlarının ulusal haklarına olan bağlılığını yinelemektedir" dedi.
Partinin seçim boyunca hangi konuları öne çıkacağına dair Şaho Necim şunları söyledi:
"Irak'ın daimi anayasasının uygulanmasına vurgu yapmak, Kürdistan Bölgesi'nin mali haklarını ve memur maaşlarını sağlamak, ekonomiyi ilerletmek, anayasanın 140. maddesinin uygulanması için çalışmak Kürdistan Demokrat Partisi'nin ana noktaları ve hedefleridir. Parti, anayasaya bağlılığın, halkın gönüllü birliğini ve ülkenin egemenliğini korumanın tek yolu olduğuna inanmaktadır."
Rûdaw’ın ulaştığı Kürdistan Demokrat Partisi’nin (KDP) seçim programında öne çıkan başlıklar şu şekilde:
"Parti, Irak'ın daimi anayasasının ayrım gözetmeksizin tüm madde ve hükümleriyle uygulanmasına sürekli ve her zamankinden daha fazla vurgu yapmaktadır. Kürdistan ve Irak'ın tüm vatandaşlarının ve bileşenlerinin anayasal hakları için mücadele etmektedir. Herkesin Irak'ın daimi anayasasına bağlı kalmasıyla ancak halkın ve toprakların gönüllü birliği ve ülkenin egemenliği korunabilir. Federal Irak'ın bugünkü tüm temel sorunlarının nedeni, bu anayasaya bağlı kalınmamasıdır."
Kürdistan Demokrat Partisi programı, federal Irak devletinde beş noktaya ve güçler ayrılığına vurgu yaparken; yasama, yürütme ve yargı güçlerinin her birinin anayasanın ve federalizmin ilkelerinin belirlediği çerçevede görevlerini yerine getirmesini istiyor.
Kürdistan'ın Federal Irak'taki konumunu güçlendirmek
Kürdistan Demokrat Partisi, Irak Parlamentosu altıncı dönem seçim programında şunları belirtiyor: "Anayasanın tüm madde ve hükümleriyle ayrım gözetmeksizin uygulanması, federal Irak'ın topraklarının, halkının ve egemenliğinin gönüllü birliğinin devamlılığının tek garantisidir. Herkesin demokratik ve federal bir devlete bağlılığı, yeni Irak'ın ilkelerine (ortaklık, denge, uzlaşma) bağlılık ve Kürdistan Bölgesi'nin siyasi varlığını Kürt birliği ruhuyla daha da ilerletmek."
Kürt dilinin korunması
Programda Parti, Kürt dilinin federal kurumların tamamında resmi dil olarak korunmasını, geliştirilmesini ve kullanımının yaygınlaştırılmasını, yasa, belge ve resmi yazışmaların Kürtçe hazırlanmasını, Kürdistan Bölgesi temsilcilerinin federal hükümet heyetlerinde, Birleşmiş Milletler'e bağlı kurum, toplantı, kongre, konferans ve çok taraflı diplomasiye etkin katılımını vurgulamaktadır.
Kürdistan Peşmergeleri'nin tüm hak ve alacaklarının sağlanması ve Peşmerge'ye özgürlüğün sembolü olarak saygı gösterilmesi de Parti'nin programlarından biridir.
“ Ulusal ve vatandaşlık haklarını güvence altına alarak maaş kesintisi bahanelerine son vereceğiz”
Parti, programında belirttiği gibi: "Federal Irak'ın daimi anayasası çerçevesinde, ortaklık, denge ve uzlaşma ilkeleri temelinde Kürdistan halkının ulusal ve vatandaşlık haklarının kazanılması ve güvence altına alınması, ayrıca Kürdistan Bölgesi'nin mali haklarının, bütçesinin ve memur maaşlarının anayasal ve yasal bir temel hak olarak garanti edilmesi, maaş kesintisi ve vatandaşların geçim kaynaklarına yönelik siyasi müdahalelerin ve bahanelerin sona erdirilmesi, Kürdistan Bölgesi'nin ilerlemesine engel olunmasının önlenmesi ve uluslara, dinlere, mezheplere ve farklı düşüncelere yasal ve fiili saygının devam ettirilmesi, herkes için özgür ifade imkanlarının sağlanması ve Türkmen, Keldani, Süryani, Asuri, Ermeni ve Sabi-Mandailerin siyasi, idari ve kültürel haklarının sürekli savunulması ve ülkenin güç ve kaynaklarında ortaklıkları ile Feyli Kürtlerine, Ezidilere ve Şebeklere daha fazla önem verilmesi" konularına değinmektedir.
Kürdistan Bölgesi’ne yönelik tüm saldırılara karşı mücadele edilmesi
Kürdistan Demokrat Partisi, federal Irak ordusunun ve güvenlik güçlerinin tarafsızlığına, bir devlet kurumu olarak kalmalarına ve iç çatışmalarda kullanılmalarının engellenmesine, ordudaki tüm Irak bileşenlerinin oranlarının düzeltilmesine, Kürdistan Bölgesi'nin güvenliğinin korunmasına ve Kürdistan Bölgesi'ndeki kamu ve ekonomi kurumlarına dron saldırıları ve çeşitli saldırılar düzenleyen tüm yasa dışı grup, çete ve kişilere karşı mücadele edilmesine vurgu yapılıyor.
Öğrenciler konusunda ise Parti, programında şunları belirtiyor: "Federal hükümetin Irak öğrencileri için yurt dışındaki üniversitelerde sağladığı yüksek öğrenim burslarında Kürdistan Bölgesi öğrencileri için hak ettikleri bir oran ayrılmasını istiyoruz."
Eski Baas rejiminden kalma kararların iptali
Eski Irak rejiminin (Devrim Komuta Konseyi) Irak halklarının anayasal haklarına zarar veren kararlarının iptaline ilişkin yeni bir yasanın çıkarılmasını talep ediyorlar.
IŞİD mağdurları
2014 yılında IŞİD, Şengal'e ve Kürdistan Bölgesi'nin bazı bölgelerine saldırdı. Bu konuda KDP, programında "IŞİD suçlularının açıkça yargılanmasını ve yasal cezaların verilmesini, ayrıca Enfal kurbanlarının cenazelerinin geri getirilmesini, ailelerinin en iyi şekilde tazmin edilmesini ve bölgelerinin modern bir şekilde yeniden inşa edilmesini" talep etmektedir.
Yeni bir mali sistem
Kürdistan Bölgesi ve Irak vilayetleri için nüfus oranına göre eşit hak ve fırsatlar ile dengeli temsil sağlayacak yeni bir seçim yasasının çıkarılması da Parti'nin programlarından biridir. Ayrıca federal sisteme uygun ve Kürdistan Bölgesi'nin federal bir birim olarak haklarını güvence altına alan yeni bir federal mali yönetim yasasının çıkarılması da hedeflenmektedir.
Çeşitlendirilmiş ekonomi ve refahın sağlanması
Mali haklar konusunda KDP programında "Federal Irak'ın daimi anayasası çerçevesinde Kürdistan Bölgesi'nin mali haklarının, bütçesinin ve memur maaşlarının sağlanması için çalışacağız. Mali haklar, bütçe ve Kürdistan memurlarının maaşları, reddedilemez anayasal ve yasal haklardır, bir bağış veya lütuf değildir. Ayrıca sadece petrol ve gaz kaynaklarına değil, tüm gelir ve ekonomi kaynaklarına dayalı çeşitlendirilmiş bir ekonomi oluşturmak için çok yönlü çalışacağız" ifadelerine yer veriyor.
Yatırım konusunda KDP şunları belirtiyor:
"Gelişmiş bir ekonomi için, iç yatırımı teşvik etmek ve dış yatırımcıları çekmek amacıyla uygun bir ortam yaratmak için çalışacağız, böylece özel sektör Irak ekonomisinin büyümesinin motoru haline gelecek ve Irak'taki finans ve bankacılık sektörünün sistem ve yapısını gözden geçireceğiz. Bu da, bu sektöre olan güveni geri kazanmak ve güçlendirmek için şeffaflık, açıklık ve hesap verebilirlik ilkelerine dayanacaktır. Bu sayede, sermayenin hareketlenmesinde ve dönüşümünde rol oynayacak ve Kürdistan Bölgesi, Irak'ın mali ve nakit politikasının oluşturulması ve düzenlenmesine katılacak, böylece Kürdistan halkının mali hakları garanti altına alınacaktır."
Gümrük tanımları için Parti, programında, iç ve dış ticareti daha fazla kolaylaştıracak, fabrika, şirket ve özel sektöre destek olacak ve onlar için oluşturulan idari engelleri kaldıracak yeni ve adil bir federal yasa talep etmektedir.
Kürdistan Bölgesi tarım sektöründe öncüdür. Parti, programında bu alana daha fazla önem vermeyi ve Kürdistan ve Irak'ın tükenmez bir kaynağı olan tarım ve çiftçilik sektörünü daha fazla desteklemeyi hedeflemektedir. Bu, tohum, gübre, ilaç, tarım makineleri gibi üretim ihtiyaçlarının sağlanması, çiftçilerin ürünlerinin satın alınması ve diğer Irak şehirlerindeki çiftçilerle aynı şekilde mali haklarının temin edilmesi ve ürünlerinin pazarlanmasının önündeki engellerin kaldırılması yoluyla yapılacaktır.
Çevrenin korunması da Parti'nin programlarından biridir. Ayrıca iç ve dış ticarette yasa dışı ve uygunsuz işlemleri, Kürdistan Bölgesi'ne ve yerel ürünlere karşı eşitsiz muameleyi ve gümrük tanımlarını engellemeyi hedeflemektedir.
KDP: Kürdistan Bölgesi Yönetim Dışındaki Kürt Bölgelerini geri getirmek için her türlü çabayı göstereceğiz
Yıllardır Kürdistan Bölgesi dışındaki bölgeler en çok sorun ve tartışmanın yaşandığı yerler konumunda. Kerkük başta olmak üzere Kürdistani topraklarda Kürt çiftçilerin kendi topraklarında tarım yapmalarına izin verilmemekte ve birçok alanda Irak ordusu tarafından engeller oluşturuluyor.
Seçim programında KDP bu konuda "Irak Temsilciler Meclisi'nin bu döneminde, federal Irak'ın daimi anayasasına uygun olarak, bölgesel yönetim dışındaki Kürdistan bölgelerini geri getirmek için tüm çabalarımızı göstereceğiz ve federal Irak'ın daimi anayasasının (140) maddesini ve (normalleştirme, nüfus sayımı, referandum) mekanizmalarını uygulayarak, bu bölgelerdeki kötü duruma son vererek ve halkını tazmin ederek çalışacağız" deniyor.
Şengal konusu
Şengal konusunda da Parti, programında şunları belirtiyor:
"Şengallilerin kötü yaşam koşullarına son vermek, topraklarına ve halkına yapılan zulmü ortadan kaldırmak, adil ve hak ettikleri şekilde tazmin edilmelerini sağlamak, Şengal anlaşmasını uygulamak ve Şengal'in kötü durumunu normalleştirmek, yabancı ve yasa dışı silahlı grupların bölgeden çekilmesini sağlamak, halkının gönüllü ve onurlu bir şekilde kendi topraklarına dönmesini sağlamak, Ezidi kaçırılanları kurtarmak ve Şengal felaketini uluslararası düzeyde soykırım olarak tanımak ve maddi ve manevi tazminatlarını sağlamak için çalışacağız."
Parti, Kerkük, Şengal, Xanekin ve Kürdistan Bölgesi dışındaki tüm Kürdistan bölgelerindeki Araplaştırma politikalarına ve saldırılarına son vermeyi ve bu bölgelerde demografik değişime yönelik her türlü girişimi durdurmayı planlamaktadır.
“Gelişmiş ve çağdaş bir devlet için yolsuzlukla mücadele edeceğiz”
KDP, federal Irak'ın egemenliğine saygı duyulmasına ve iç işlerine dış müdahalenin önlenmesine vurgu yapmarak "Federal Irak'ta iyi yönetişimin (El-Hükm El-Raşid) yerleştirilmesi için çalışacak ve Irak devletini, başta insan hakları, bileşenlerin hakları ve kendi kaderini tayin etme hakkı ile ilgili olanlar olmak üzere, tüm uluslararası belgelere saygı duymaya, bağlı kalmaya ve uygulamaya mecbur edeceğiz" ifadelerine yer veriyor.
Kürdistan Bölgesi ve Irak ile komşu ülkeler arasındaki dostane ilişkilerin ortak ilkeler, karşılıklı saygı, iyi komşuluk ve birbirlerinin iç işlerine karışmama ve sorunları barışçıl yollarla çözme temelinde güçlendirilmesi de KDP’nin seçim programında yer alan başlıklardan bir tanesi.
KDP programında şu ifadeler yer alıyor:
"Yolsuzlukla mücadele etmek ve yolsuzluk yapanları gelişmiş devletlerin deneyimlerinden yararlanarak yasal olarak sorumlu tutmak, basın özgürlüğünü savunmak ve yasalar çerçevesinde düzenlemek, ülke için şimdi ve gelecekteki en büyük tehditlerden biri olan uyuşturucu ticareti ve kullanımına karşı mücadeleye devam etmek. Ayrıca kurbanlar için tedavi merkezleri açmak ve terörizm, terör ideolojisi ve terör örgütleriyle çok yönlü mücadele etmek ve şiddeti kullanmak."
Petrol ve gaz yasası hakkında KDP, programında "federal Irak'ın daimi anayasasının 111 ve 112. maddelerine göre petrol ve gaz yasasının çıkarılması için çalışacağız" diyor.
Gençlerin istihdamı ve kadın hakları
Özellikle gençler için daha fazla ve sürekli iş imkanı yaratılması, ayrıca iş ve projeleri için adil ve eşit kredi programları oluşturulması Parti'nin programında yer almaktadır.
Programda kadın haklarına değinilmiş ve şunlar belirtilmiştir:
"Kadınların haklarının korunması ve saygı gösterilmesi, kadınların hayatın her alanında rol ve katılımının artırılması için sürekli çalışmak, ayrıca iki cinsiyetin siyasi, idari, ekonomik, sosyal, kültürel, bilimsel, hizmet ve örgütsel tüm alanlarda sorumluluk ve liderlikte eşit olduğu, ayrımcılık ve cinsiyetçilikten uzak bir sosyal ortam yaratmak ve geliştirmek."
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın