Erbil (Rûdaw) - Kürdistan Bölgesi Bağımsız İnsan Hakları Komisyonu Hukuk ve İnsan Haklarını Koruma Dairesi Genel Müdürü Tavga Ömer, bölgedeki cezaevlerinde hakkında idam kararı verilmiş 500 mahkumun bulunduğunu açıkladı. Cezaevlerindeki aşırı doluluğa dikkat çeken Ömer, "Mahkum sayısının fazlalığı, ıslahevi sisteminin işleyişini sorgulanır hale getirdi" dedi.
Bugün (18 Aralık 2025) Rûdaw TV’de Arez Xalid’in sunduğu 10:00 bültenine konuk olan Tavga Ömer, cezaevlerindeki kapasite yetersizliği ve yaşanan sorunlara dair önemli veriler paylaştı.
Kapasite 3 bin 300, mevcut sayı 6 bin
Kürdistan Bölgesi’ndeki mevcut altyapının mahkûm sayısı karşısında yetersiz kaldığını vurgulayan Ömer, "Mevcut kapasite bu kadar yüksek sayıda hükümlüyü kaldıracak düzeyde değil" diye konuştu.
Edinilen bilgilere göre; Kürdistan Bölgesi genelinde yetişkin, kadın ve çocuklara yönelik 6 ıslahevi bulunuyor. Toplam kapasitesi 3 bin 300 kişi olan bu merkezlerde, şu anda yaklaşık 6 bin kişi tutuluyor. Ömer, özellikle Erbil, Süleymaniye ve Duhok’ta 900 kişilik yerler için inşa edilen alanlarda yaklaşık 2 bin kişinin kaldığına dikkat çekti.
Yargıdaki gecikmeler ve uyuşturucu suçları
Aşırı doluluğun nedenlerini sıralayan Tavga Ömer, yargılama süreçlerindeki yavaşlığa işaret etti. Ömer, "Delil yetersizliği, hakim veya adli personel eksikliği nedeniyle dosyaların karara bağlanması gecikiyor. Bu durum özellikle tutukevi ve nakil bölümlerinde yığılmaya yol açıyor" değerlendirmesinde bulundu.
Bir diğer önemli etkenin uyuşturucu suçları olduğunu belirten Ömer, yasaların uyuşturucu kullanıcılarını "kurban" olarak tanımladığını hatırlattı:
"Ancak ne yazık ki hükümlüler için gerekli psikolojik ve sosyal rehabilitasyon merkezlerinin bulunmaması nedeniyle, çok sayıda kullanıcı ıslahevlerinde tutulmaya devam ediyor."
500 idam mahkumu belirsizlik içinde
Genel Müdür Tavga Ömer, Kürdistan Bölgesi’ndeki cezaevlerinde hakkında idam cezası verilmiş 500 kişinin bulunduğunu bildirdi. Bölgede idam cezasının fiilen uygulanmadığını hatırlatan Ömer, "Bu kişilerin yasal durumu şu an belirsizliğini koruyor" dedi.
"Islah sistemi işlevini yitiriyor"
Aşırı kalabalık ve uzman personel eksikliğinin rehabilitasyon süreçlerini sekteye uğrattığını ifade eden Ömer, şu uyarıda bulundu:
"Sosyal hizmet uzmanı ve psikolog eksikliği ciddi bir sorun. Bu durum, özellikle uyuşturucu kullanıcılarının tahliye edildikten sonra yeniden suça yönelmelerine neden oluyor. Tahliye sonrası tekrar suç işleyip tutuklanan 100 ila 300 arasında kişi var. Bu insanların topluma kazandırılması ve tekrar suça bulaşmamaları için üzerlerinde ciddiyetle çalışılması gerekiyor."
Ömer ayrıca, suç türlerine göre yapılan sınıflandırmada ilk sırada cinayet, ikinci sırada uyuşturucu ticareti ve kullanımı, üçüncü sırada ise hırsızlık suçlarının yer aldığını aktardı.
Yabancı mahkumlar sorunu
Cezaevlerindeki yoğunluğun bir diğer nedeninin ise yabancı uyruklu ve Irak’ın diğer kentlerinden gelen mahkumlar olduğunu belirten Ömer, "Bu kişilerin kendi şehirlerine nakledilmesini defalarca talep ettik. Ancak Federal Hükümet’in bu konudaki yavaşlığı nedeniyle mahkumlar burada kalmaya devam ediyor, bu da hükümete büyük bir maddi yük getiriyor" ifadelerini kullandı.
Bakanlık çözümü: Yeni cezaevi veya Genel Af
Kürdistan Bölgesi Çalışma ve Sosyal İşler Bakanı Küestan Muhammed, 24 kasım 2025’te Rûdaw’a yaptığı açıklamada, sorunun çözümü için Başbakanlığa iki öneri sunduklarını belirtmişti.
İlk önerinin 5 bin kişilik yeni ve büyük bir ıslahevi inşası olduğunu belirten Bakan Muhammed, "Sayın Başbakan bu öneriyi onayladı ve arazi tahsisi yapıldı. Ancak proje için 50 milyon dolara ihtiyaç var ve mali kriz nedeniyle şu aşamada uygulanması zor görünüyor" demişti.
İkinci önerinin ise "Genel Af" olduğunu vurgulayan Muhammed, şu bilgileri paylaşmıştı:
"Genel af çıkarılması önerimiz üzerine Sayın Başbakan bir yüksek komisyon kurdu. Şu anda elimizde iki yasa tasarısı var; biri hükümetin, diğeri ise önceki dönem 10 milletvekilinin hazırladığı tasarı. Parlamentonun ilk yasama döneminde bu iki tasarının birleştirilerek Genel Af Yasası olarak yasalaşması mümkün."
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın