Xalid Cemîl Mihemed
Erbil (Rûdaw) – Rojava’nın Efrin kentinde, silahlı gruplar ve bölgeye sonradan yerleştirilen Araplar tarafından Kürt çiftçilerin bu yılki zeytin hasadı da olumsuzluklara sahne oluyor.
Efrin Bölge Yönetimi hırsızlık ve yağmayı önlemek amacıyla bir kararname yayınladı ancak buna rağmen olaylar devam ediyor.
Efrinli insan hakları aktivisti İbrahim Şexo, Rûdaw’a yaptığı açıklamada, "Silahlı grup üyeleri Efrin'in farklı bölgelerinde hala aktif durumda. Bazı yerleşik Arap aileler bu silahlı gruplara sırtını dayayarak talanlarını sürdürüyor. Özellikle zeytin hasadının yapıldığı bu günlerde, devam eden bu ihlalleri ve talanı sınırlandıracak hiçbir engel bulunmuyor" dedi.
İbrahim Şexo, bölgede yaşananları "Efrinli vatandaşların rızkını ve tarım ürünlerini talan etmek için bir çekirge sürüsü saldırısı" olarak nitelendirerek, "Özellikle göç ettirilmiş veya evlerine yeni dönmüş kişilerin ürünleri, bahçe sahiplerinin ve Efrin Bölge Yönetimi'nin gözü önünde talan ediliyor. Yerleşik Arap aileler, kadın ve erkeklerden oluşan büyük gruplar kurarak acımasızca saldırıyor" ifadelerini kullandı.
Rûdaw'ın ulaştığı çok sayıda fotoğraf ve video da Arap kadın gruplarının Efrin’in köylerindeki zeytinleri toplayıp çuvallarla götürdüğünü doğruluyor.
İnsan hakları aktivisti İbrahim Şexo, "Bu ihlaller, yerel otoritelerin ve Suriye Ekonomi Komitesi'nin, yasa dışı gerekçelerle bahçe sahiplerinin kendi ürünlerini toplamasına izin vermediği bir dönemde yaşanıyor. Mevcut gerçeklik ve silahlı grup üyelerinin hakimiyeti, onların bu ürünleri hiçbir denetim olmadan, adalet ve sorgulama olmadan talan etmesine imkan veriyor" diye ekledi.
Örneklerle Belgeleme
Şexo, bu ihlallere ilişkin birkaç örnek vererek şunları söyledi:
"Silahlı gruplara bağlı kişiler, Mabata nahiyesine bağlı Şêxûtkê köyü halkının zeytin mahsulünü, köyde bulunan sahiplerinin gözü önünde çaldı. Onların bu eylemlerine karşı yapılan protestolar hiçbir sonuç vermedi ve oradaki Genel Güvenlik Kurumu tarafından herhangi bir engelleme yapılmadı."
Şexo, benzer eylemlerin başka birçok bölgede de yaşandığını, Bülbül nahiyesine bağlı köyler ile Şingêl, Xelîlaka ve Meydan Ekbes köylerinde de Kürt çiftçilerin ürünlerinin talan edildiğini belirtti.
İbrahim Şexo, Efrin'den ayrılıp daha sonra geri dönen silahlı grup üyeleriyle ilgili bir örnek vererek, "Lîwa el-Nuxbe'nin eski komutanlarından Mahmud Cuma Hemşo ve Abdulhafız Berekat, Bülbül nahiyesine bağlı Hesen Dêra köyünü terk etmişlerdi ancak tekrar köye dönerek Barzani isimli Kürt vatandaşın evine el koydular. Yanlarında 50 kadın ve erkek işçi getirerek oradaki Kürt çiftçilerin zeytin ağaçlarına el koydular. Raco nahiyesine bağlı Kawindê (Meydanat) köyünde, Hama kırsalındaki Gab Ovası'ndan gelen Ebu Fehd isimli bir Arap, Mustafa Ali Seydo adlı Kürt vatandaşın zeytinlerini çaldı. Ebu Fehd, 7 çuval zeytine el koyarak bahçeden çıkardı. Hatta ürünün yarısını kendisine vermedikleri sürece işçilerin zeytin toplamasına izin vermedi” dedi.
Şexo ayrıca, talan olaylarının Şeran nahiyesine bağlı Meydankê kasabasında, Mabata nahiyesine bağlı Şîtka köyünde ve Raco nahiyesine bağlı Hesen Dêra, Bîlan, Kotana ve Quda köylerinde tekrarlandığını ifade etti.
Efrin Bölge Yönetimi'nden kararname
Bu duruma karşılık, Efrin Bölge Yönetimi İletişim Ofisi 19 Ekim 2025 tarihli bir kararname yayımlandı. Kararnamede şu ifadeler yer aldı:
"Efrin bölgesindeki çiftçi kardeşlerimizin haklarını korumak ve zeytin ürünü hırsızlığını sınırlandırmak amacıyla şu kararlar alınmıştır:
1- Ana yollar üzerinde veya tarım arazileri içinde zeytin alımı için alım noktaları veya tezgahlar açmak kesinlikle yasaktır ve yasal sorumluluk gerektirecektir.
2- Efrin Tarım Müdürlüğü'nden izni olmayan bir satış noktasının tespit edilmesi durumunda, otomobil vb. kullanılan tüm araçlara el konulacak ve sahibi mahkemeye sevk edilecektir.
Vatandaşlarımızı, bölgedeki tarımsal ve ekonomik güvenliğin yanı sıra kamu yararını korumak için bu kararnameye uymaya çağırıyoruz.”
İbrahim Şexo, kararnamenin etkisiz kaldığını, mahsul talanının durmaksızın devam ettiğini söyledi.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın