Depremin Van resmi!
Van (Rûdaw) - Van’da 2011 yılında meydana gelen depremin üçüncü yıldönümü nedeniyle Van Ticaret ve Sanayi Odası (Van TSO) tarafından bir sunum gerçekleştirildi. Sunumda, depremden sonra üç yıl içinde Van’ın geldiği nokta ele alındı.
Sunumu, Van TSO yönetim Kurulu Başkanı Necdet Takva yaptı.
Depremin ardından yaşanan ölüm ve maddi hasar konusunda bilgi veren Takva, özellikle hasar gören işyerleri nedeniyle ekonominin büyük darbe aldığını söyledi.
Enkaz kaldırma çalışmalarına da değinen Takva, 45 bin konutun yıkıldığını bunlardan sadece 13 bininin enkazının kaldırıldığını ifade etti.
Takva, deprem mağdurlarına ilişkin olarak Kentsel Dönüşüm Yasası’nı eleştirdi. Depremden sonra yapılan konutlar ile deprem sırasında yıkıldığı için yapılmak istenen konutlar için aynı işlemin yapılmadığını belirten Takva, “Bir cümle ile bunu yasaya almanız mümkün, depremzede de konutunu yapabilsin, ama defalarca ilgili bakanlıkla görüşmemize rağmen bunu yaptıramadık. Bu yasa şu anda kentsel dönüşüm önünde en büyük engeli oluşturuyor” dedi.
Bu şekilde 15 bin bina sahibinin mağduriyet yaşadığına dikkat çeken Takva, yıkılan bina atıklarının da Van gölüne atılarak büyük bir çevre tahribatına yol açtığını ifade etti.
TOKİ konutlarının yapımına değinen Takva, ihalede büyük bir adaletsizlik yaşandığını söyledi. Takva, firmaların tamamen il dışından tercih edildiğini Van’da ise sadece yüzde 1’inin taşeron sistemiyle dahil edildiğini belirtti.
Takva, “1 yıl gibi kısa bir sürede konutlar yapılarak insanlar çadır yaşamından kurtuldu, bunun için teşekkür ediyoruz ama deprem geçirmiş ilimiz böyle bir de ilginçlik yaşandı” ifadesini kullandı.
Depremden sonra ilin kalkınması için bazı önlemlerin alındığını ancak bunun ekonomiye gereği gibi yansımadığını ifade eden Takva, “KOSGEB kredisi gibi desteklerle esnaf, tüccar desteklendi, ama şimdi bu para geri ödeniyor. Vergiler ödenecek, biz 3 yıl boyunca terkini yapılsın dedik, SGK primlerinin terkini yapılsın dedik, ilgili bakanlarla da görüştük, ancak bunu yaptıramadık” diye konuştu.
3 bin 700 adet 270 bin 500 TL değerinde senetlerin protesto edildiğini ve Türkiye’de 4’üncü sıraya yükseldiklerini anlatan Takva, bunun da tüccarı ve üreticiyi zor durumda bıraktığını ifade etti.
Van’da kredi kullanımının yüzde 300 arttığını ve bunun iyi bir şey olduğu şeklinde algılandığına dikkat çeken Takva, “Biz bu konuda Türkiye’de birinci olduk. İyi bir şey olduğu bize anlatılmaya çalışıldı, ama yaraların sarılması üzere bu krediler alınmış, böyle okumak gerekir. Bunun güzel bir yanı yok. Demek ki yaraları sarmamışsınız” diye belirtti.
Hükümetin sık sık Van’a 5 milyar TL harcandığı yönünde açıklama yaptığını aktaran Takva, şunları söyledi:
“Merek ettik araştırdık, bu 5 Milyar TL nereye gitti diye, sonunda öğrendik. Bu para güya evini yapanlara verilmiş. Evini yapanların sayısı ve aldıkları para da bellidir, artık takdiri size bırakıyorum”
Ekonomik suçlara ilişkin sicil affı konusunda defalarca yetkililerle görüştüklerini ancak bunu da sağlayamadıklarını ifade eden Takva, “Buna ilişkin talebimiz kabul edilmedi. 50 kilo çay için, sigara için, ceviz için yıllardır mahkemelerde sürünen esnaf, tüccar var. Barış süreci var, ‘demokratikleşme paketi’ dendi, bu sadece siyaset için olmamalı, ekonomi için de olmalı. Bunu da dahil edelim diyoruz, ancak sesimiz duyulmuyor” diye konuştu.
Takva, Van’da halen sınır ticaretinin büyük bir sorun olduğunu, birçok il sınır ticareti yapabilirken, depreme uğrayan Van’a bu şansın halen tanınmadığını söyledi.
Takva, Et ve Balık Kurumu’nun da yıkıldığını ve halen önemli bir ihtiyaç olarak durduğunu belirtirken, işten çıkarılan İŞ-Kur’luların durumunun da işsizlik açısından önemli bir sorun olduğunu ifade etti.
Takva, son olarak hükümetin Van ve bölge için İran ve Kürdistan Bölgesi ile ticaret yolunu açmasını istedi.