Kanimasi
Erbil (Rûdaw) – Kanimasi Kasabası Müdürü Serbest Sabri, TSK ve PKK arasında yaşanan çatışmalar nedeniyle en az bin dönümlük arazinin zarar gördüğünü söyledi.
Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) 23 Nisan 2021 akşamı Kürdistan Bölgesi toprakları içerisindeki Metina, Zap ve Avaşin-Basyan bölgelerinde PKK’ye yönelik düzenlediği “Pençe-Şimşek ve Pençe-Yıldırım” adlı kara operasyonu devam ederken, bölgede yoğun çatışma haberleri geliyor.
Bu arada operasyon düzenlenen bölgeler TSK tarafından havadan ve karadan da yoğun bir şekilde bombalanıyor.
Operasyonun yoğunlaştığı Metina bölgesi, Duhok’un Amedi ilçesi Kanimasi kasabası sınırları içerisinde bulunuyor. “Berwari Bala” olarak da adlandırılan bölgede hala bir çok köy inşa halinde. Bölge ayrıca tarım ve hayvancılık bölgesi olarak biliniyor.
Zap ve Avaşin-Basyan bölgelerindeki köylerin büyük bölümü ise TSK ile PKK arasında yaşanan çatışmalar nedeniyle geçmişte boşaltılmak zorunda kaldı.
“Bombardıman sürerse köyler boşalacak”
Rûdaw’a konuşan Kanimasi Kasabası Müdürü Serbest Sabri, Türk ordusunun sınırdan 8-9 kilometre içerideki Keste tepesi ve Dirare tepelerine yerleştiğini söyledi.
Sabri, “Sözkonusu bölge Hiror köyüne 15 kilometre uzaklıkta. Bombardıman ve çatışmalar nedeniyle çıkan yangın Keste köyü kırsalına yaıldı. Kanimasi kasabası sınırları içerisinde bin dönümlük arazi zarar gördü. Burada halka ait bağ ve bostanlar, üzün bağları ve diğer meyve ağaçları var” dedi.
Serbest Sabri, “Biliyoruz ki şu an tarım mevsimi ve bölgedeki halkın geçimi tarıma dayalı. Çiftçiler şu an mevsimin ilk ürünlerini toplamayı planlıyordu ancak bombardıman ve çatışmalar buna engel oluyor. Eğer bombardımanlar devam ederse halk mecburen köylerini boşaltacak” ifadelerini kullandı.
Keste köyü muhtarı Mahmud Hüseyin de bombardıman ve çatışmaların bölgede huzuru bozduğunu ve halkta endişeye yol açtığını söyledi.
“Halk korkuyor”
Rûdaw muhabiri Eyüp Nısri, TSK’ya ait savaş uçaklarının Amediye bağlı Neheli bölgesini bombaladığını söyledi.
Nısri, “Sergeli ve Berki köyü yakınları bombalanmıştı. Bölge halkı bombardımanların yerleşim yerlerine yakın olması halkı korkutuyor. Çünkü son 4 yıl içerisinde bombardıman ve çatışmalar nedeniyle bu bölgede 33 sivil hayatını kaybetti” dedi.
Baharın gelişi ile birlikte halkın kendisine ait tarla ve bahçelere çıktığını, değişik bitkiler topladığını ve kimi zaman da gezi amacıyla bölgeye geldiğini hatırlatan Rûdaw muhabiri, bombardıman korkusunda bu tür faaliyetlerin aksadığını belirtti.
Nısri, “İnsanlar hayatımız zindana dönüştü diyor. Evlerinden çıkamıyor. Hem yaylalara çıkamıyor hem de tarlalarına gidemiyor. Bu nedenle insanlar bir çözüm bekliyor” dedi.
Rûdaw’a konuşan Kürdistan Parlamentosu Peşmerge Komisyonu üyesi Rêving Hirori, “Türk ordusu Haftanin ve Xamtir’e geldiğinde bu bölgeye de aynı şekilde operasyon yapacakları belliydi. Belli ki böyle bir planları vardı ama şunu söylemek istiyorum; gerçekten çok yazık, köylerimiz, yaylalarımız ve yaşadığımız topraklar bugün bu şekilde bombalar altında zarar görüyor” dedi.
Kürdistan Parlamentosu raporu
Kürdistan Parlamentosu tarafından oluşturulan araştırma komisyonunun Temmuz 2020’de hazırladığı raporuna göre, TSK ile PKK arasında yaşanan çatışmalar ve bombardımanlar nedeniyle son 28 yılda 504 köy boşaltıldı, 50’den fazla sivil hayatını kaybetti.
Bombardıman ve çatışmalar milyonlarca dolarlık maddi zarara yol açtı. Ayrıca, Türk ordusu kilometrelerce kadar Kürdistan Bölgesi topraklarını ihlal etti.
Kürdistan Parlamentosu Araştırma Komisyonu tarafından hazırlanan raporun ayrıntıları şöyle:
Erbil Vilayeti:
- Erbil merkeze bağlı 55’i boşatıldı.
- Milyonlarca dönümlük ekili arazi hasar gördü
- Soran ilçesi ve Sidekan kasabasına bağlı 104 köy boşaltıldı
- Çoman ilçesine bağlı 15 köy boşaltıldı
- Kandil’de Zergeli, Bokriskan ve Werte köyleri boşaltıldı
- İran bölge halkının kendi bölgelerinde rahat dolaşması önünde tehdit oluşturdu
Süleymaniye Vilayeti:
- 25 Haziran 2020’de Kune Masi’ye düzenlenen hava saldırısında 7 kişi yaralandı, 25 milyon dinar maddi hasar yaşandı
- Bombardıman elektirk, karayolları ve altyapı gibi hizmetlerde hasara yol açtı
- İran ordusu 1975’te İran ile Irak arasında imzalanan anlaşmayı ihlal ederek Raperin ilçesinde Kêlê ve Casusan mevkilerinde sınırı geçti
- Mawat ilçesine bağlı Sefre köyü sağlık ocağı bombardımanlar nedeniyle yıkıldı
- Sefre köyündeki evlerin birçoğu bombardımanlar nedeniyle yıkıldı, köyün elektirk hatları kesildi
Duhok Vilayeti:
- Zaho ilçesi sınırında TSK unsurları 40 kilometre genişlik, 15 kilometre derinliğine ihlal etti
- Türk askerleri Zaho’ya bağlı kırsal bölgede 18 üs kurdu
- Derkar kasabasına bağlı 25 köy toplarla bombalandı
- Kasabaya bağlı köylerde yaşayan 200 çiftçi hala evlerine dönemiyor
- Batufa kasabasına bağlı 27 köy boşaltıldı, diğer 13 köy bombalandı
- Toplam 400 köy bombardımanlardan zarar gördü
- Son 28 yılda 50 sivil hayatını kaybetti, onlarcası yaralandı
- Amedi ilçesine bağlı 198 köy boşaltıldı
- 4 sivil hayatını kaybetti 28 kişi de yaralandı
- Çemanke kasabasına bağlı köylerin yüzde 80’i boşaltıldı
- Kani Masi ve Berwari Bala bölgelerinde 6 köy boşaltıldı
- Bu bölgede toplam 2 bin 500 aile göç etmek zorunda kaldı
- Şeladize kasabasına bağlı 85 köy boşaltıldı
- Dereluk kasabasına bağlı 42 köy boşaltıldı
- Dinarte bölgesinde 24 köy boşaltıldı
- Dinarte çevresinde 1996-2000 yılları arasında 9 sivil öldürüldü 21 kişi yaralandı
Halepçe Vilayeti:
- İran ordusunun top atışları yüzünden Hewraman’daki çiftçiler çalışamaz oldu
- Bölgedeki su kaynakları kirlendi, doğa tahribatı yaşandı
Parlamentoya öneriler
Parlamento Araştırma Komisyonu raporun sonunda Kürdistan Parlamentosu’na bir dizi öneride bulundu. Öneriler şu şekilde sıralandı:
- Sınırların güvenlik ve korunması için Irak ile Kürdistan Bölgesi arasında koordinasyon sağlanmalı
- Kürdistan hükümetinin Kürdistan’ın diğer parçalarında faaliyet yürüten güçlerle siyasi uzlaşı sağlanmak amacıyla görevlendirilmesi
- Sınır bölgelerinde görev yapan sınır muhafızları birliklerine takviye yapılarak askeri niceliğin arttırılması (Kürtçe konuşanlardan olmalı)
- Zaararların tazmin edilmesi amacıyla hükümet görevlendirme yapmalı
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın