Kürdistan Bölgesi’nden ihracat artmasına rağmen Irak’ın petrol geliri düştü

Erbil (Rûdaw) - Irak'ın petrol gelirleri, Kürdistan Bölgesi’nden yapılan ihracatın son iki ayda 13 milyon varili aşmasına rağmen 400 milyon dolardan fazla düşüş gösterdi. Ekonomistler bu durumu küresel petrol fiyatlarındaki gerilemeye bağlıyor.

Irak Petrol Bakanlığı, kasım ayına ait petrol ihracat verilerini kamuoyuyla paylaştı. Verilere göre kasım ayında toplam 98,7 milyon varil petrol ihraç edilirken, bu miktarın 7,5 milyon varilini Kürdistan Bölgesi’nden elde edilen petrol oluşturdu.

Eylül ayı sonundan itibaren Kürdistan Bölgesi petrolünün ihracatında artış yaşanmasına rağmen, Irak genelindeki toplam ihracat Ekim ayına kıyasla 6 milyon 106 bin varil azaldı.

Kürdistan Bölgesi'nin toplam ihracattaki payı

Ekim ve kasım aylarında Irak Devlet Petrol Pazarlama Şirketi (SOMO) üzerinden toplam 13 milyon 418 bin 597 varil Kürdistan Bölgesi petrolü dünya pazarlarına sunuldu. Bu miktar, söz konusu iki ayda Irak’ın toplam petrol ihracatının yüzde 6,5’ine tekabül ediyor.

Bu dönemde Kürdistan Bölgesi petrolünden elde edilen gelir 838 milyon 21 bin 590 dolar olarak kayıtlara geçti. Veriler, Kürdistan Bölgesi’nden yapılan ihracatın iki aylık periyotta 1 milyon 748 bin varil arttığını gösteriyor.

Gelir kaybının nedeni fiyat düşüşü

İhracat rakamlarındaki dalgalanmaya rağmen gelirdeki sert düşüş dikkat çekiyor. Bakanlık verilerine göre, Ekim ve Kasım ayları arasında petrol gelirlerinde 435 milyon 297 bin dolarlık bir azalma yaşandı.

Konuyla ilgili Rûdaw’a değerlendirmelerde bulunan Ekonomi Uzmanı Nebil Mersumi, "Son altı ayda ihracat miktarı zaman zaman artsa da gelirin düşmesinin temel nedeni petrol fiyatlarındaki gerilemedir. Bu süreçte varil fiyatı en az 2 dolar değer kaybetti" dedi.

Son altı aylık periyotta Irak'ın en düşük ihracatı 97,7 milyon varil ile temmuz ayında, en yüksek ihracatı ise 104,8 milyon varil ile ekim ayında gerçekleşti.

2026 senaryosu: Petrol 55 dolara düşebilir

Gelecek döneme ilişkin karamsar bir tablo çizen Mersumi, 2026 yılında petrol fiyatlarının 55 dolar seviyelerine kadar gerileyebileceği öngörüsünde bulundu.

Mersumi bu düşüş beklentisini; Rusya-Ukrayna savaşında olası bir anlaşma, ABD ile Venezuela arasındaki gerilimin sona ermesi, petrol üreticisi ülkelerin arzı artırması ve Çin’de sanayi ile inşaat sektöründeki daralmaya bağlı talep azalması gibi faktörlere dayandırdı.

Ekonomist Mersumi ayrıca, "Kışlık stoklamanın sona ermesi ve fabrikaların bakıma girmesi nedeniyle her yılın ilk çeyreğinde petrol fiyatlarında mevsimsel bir düşüş beklenir" ifadelerini kullandı.

Gelirlerinin yüzde 90'ından fazlasını petrole dayandıran Irak'ın, bütçe ihtiyaçlarını karşılayabilmesi için günlük 3,5 milyon varil ihracat yapması gerekiyor. Ancak Kasım ayında bu rakam günlük 3,2 milyon varilde kaldı.

Irak’ın son 6 aylık ihracat ve gelir tablosuna göre; haziran ayında 97 milyon 718 bin 994 varil ihracat karşılığında 6,69 milyar dolar gelir elde edilirken, bu rakamlar temmuzda 104 milyon 255 bin 143 varil ve 7,18 milyar dolar olarak gerçekleşti. Ağustos ayında 103 milyon 895 bin 706 varil ihracatla 7,16 milyar dolar, Eylül’de ise 102 milyon 150 bin 362 varil ihracatla 6,96 milyar dolar gelir sağlandı.

Kürdistan Bölgesi’nin 5,8 milyon varil katkıda bulunduğu ekim ayında toplam 104 milyon 816 bin 106 varil ihracat ve 7,03 milyar dolar gelir kaydedilirken, Kasım ayında Kürdistan Bölgesi’nin payı 7,5 milyon varile çıkmasına rağmen toplam ihracat 98 milyon 709 bin 975 varile, gelir ise 6,59 milyar dolara düştü.