Kürt Beyi’nin kayıp belgesi

Van (Rûdaw) – Osmanlı dönemi Kürt beylerinden Êzdînşêr Bey’e ait bir belge, Van’ın Gevaş (Westan) ilçesindeki yaşlı bir köylünün eşyaları arasından çıktı.

 

 

Gevaş Belediyesi, eski kültürün yaşatılması amacıyla ilçedeki köylere yönelik bir çalışma başlattı.

 

 

Rûdaw’ın edindiği bilgiye göre, ekipte yer alanlar, köylülerle sohbet ederken Êzdînşêr Bey’e ait bir belgeye ulaştı.

 

 

Hacı Zêwe köyündeki yaşlı bir köylü, sohbet sırasında sakladığı tarihi bir belgeden söz etti.

 

 

1953 yılında Müsbah Deniz tarafından Osmanlıca’dan Türkçe’ye çevrilen Noter tasdikli belgeye göre, Êzdînşêr Bey, köylülerden Hacı Zübeyd ve kardeşi Şeyh Ali’ye köyü vakıf olarak teslim ediyor.

 

 

Köylülerden, gelen - gidenin yeme içme ihtiyacı ile konaklama ihtiyacının karşılıksız olarak sağlanması şart koşuluyor.

 

 

Sözün yerine getirilmemesi durumunda bedduaların edildiği belgede, tarih boyunca köyün sadece bu ailede kalması da isteniyor.

 

 

Köyün halen bu şekilde idare edildiği ve buraya gelen misafirlerin de özel olarak karşılandıkları öğrenildi.

 

 

Êzdînşêr kimdir?

 

 

18. yüzyılda Van’ın da bağlı olduğu Hakkâri Beyliği’ni yöneten Êzdînşêr Bey, amcası Mîr Bedirxan'a karşı Osmanlı ile işbirliği yaparak, Botan Beyliğinin dağılmasına sebep olan kişilerden biridir.

 

 

Osmanlı, özerk Kürt beyliklerine karşı giriştiği savaş sonunda beyliklere son verir. Bedirxan Bey de önce Girit'e, sonra da Halep'e sürgün edilir. Êzdînşêr Bey ise mir olarak atanmayı beklerken Osmanlı sözünü tutmaz. Êzdînşêr Bey, bir süre sonra isyan eder.

 

 

1855 yılında yaşanan Êzdînşêr olayını Şivan Perwer, 1982 tarihli “Agirî - Yar Merhaba” isimli albümünde seslendiriyor.