2015 PANORAMA - Rojava'da acı ve zafer
Savaş, çatışmalar, siyasi krizler, IŞİD saldırıları 2015'te Rojava’nın (Suriye Kürdistanı) gündemini meşgul etti. Son bir yılda Rojava’da meydana gelen başlıca gelişmeler şunlardı:
OCAK: Kobani alındı
IŞİD, 13 Eylül 2014’de Demokratik Birlik Partisi’nin (PYD) kontrolünde bulunan Kobani’ye (Ayn el-Arap) saldırdı. Yaklaşık 300.000 Kobanili, saldırı sonrası Türkiye'ye kaçmak zorunda kaldı. 26 Ocak 2015'te IŞİD, Halk Savunma Birlikleri (YPG), Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) ve Peşmerge Güçleri’nin karadan savaşı; ABD, Fransa ile Arap ülkelerinin havadan bombardımanı karşısında Kobani’den çekilmek zorunda kaldı.
26 Ocak 2015’te Kürdistan Bölgesi Başkanı Mesud Barzani, Kobani'de YPG ve Peşmerge Güçleri’nin IŞİD'e karşı gösterdiği başarı nedeniyle bir mesaj yayımladı. Barzani mesajında "Peşmerge Güçleri’nin Kobani'ye gitmesine izin vererek, zaferin kazanılmasına yardımcı olduğu için Türkiye’ye teşekkür ediyorum" dedi.
ŞUBAT: Şah Fırat Opresyonu
Suriye'nin Halep şehrindeki Karakozak köyü sınırları içerisinde bulunan Süleyman Şah Türbesi'ndeki Saygı Karakolu'nda görevli 40 askeri personel ve buradaki tarihi emanetler 21 Şubat'ta askeri operasyonla Türkiye'ye götürüldü. Süleyman Şah Türbesi de Kobani’nin Eşme köyüne taşındı.
Türkiye Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necdet Özel, kara ve hava kuvvetleri komutanları ile birlikte 26 Mart 2015 tarihinde, Süleyman Şah Saygı Karakolu'nun Suriye devleti toprakları içindeki yeni yerleşkesinde incelemelerde bulundu.
21 Mart 2015’te PKK lideri Abdullah Öcalan’ın Diyarbakır’daki Newroz kutlamalarında okunan mektubunda Süleyman Şah Saygı Operasyonu’na yaptığı göndermede, "Hem bölgemiz için hem de uluslararası dünya için büyük anlamı olan Kobani direnişini ve zaferini selamlıyorum. Bu temelde gelişen 'Eşme ruhunu' halklarımız arasında yeni tarihin sembolü olarak selamlıyorum” demişti.
MART: Haseke’de çifte saldırı
20 Mart’ta Rojava’nın Haseke kentinde Newroz Bayramı’nı kutlamak isyeten Demokratik Halk Hareketi (TEV-DEM) kitlesinin bulunduğu alanda bombalı saldırı gerçekleştirildi. Kısa bir süre sonra da Suriye Kürdistan Demokrat Partisi (PDK-S) üye ve sempatizanlarının Newroz kutlaması hedef alındı. Saldırılarda 35 kişi hayatını kaybetti.
NİSAN: 300 Kürt kaçırıldı
6 Nisan 2015’te, Rojava Efrin kentinde El-Nusra örgütü 300 Kürt’ü kaçırdı. 7 Nisan’da kaçırılan 300 sivil Kürt, saatler sonra serbest bırakıldı.
Kürdistan Bölgesi Başkanı Mesud Barzani, 2 Aralık’ta kuşatma altında olan Rojava’nın Efrin kenti için uluslararası topluma çağrıda bulundu.
MAYIS: IŞİD tekrar Kobani’ye saldırdı
IŞİD’e karşı savaşın sembolü haline gelen Kobani’ye, örgüt rahat vermedi. 25 Haziran’da kente sızan bir IŞİD’li, 250 sivili katletti. YPG 48 saat içinde Kobani’nin denetimini yeniden sağladı.
HAZİRAN: IŞİD Tel Abyad’dan çekildi
2013'te IŞİD’in hakimiyetine geçen Tel Abyad’daki IŞİD mensupları , YPG ve Özgür Suriye Ordusu bileşenlerinden olan Fırat Volkanı (Burkan el-Fırat) güçleriyle girdikleri çatışma sonrası 15 Haziran 2015'te İŞİD kenti terkedip geri çekildi.
IŞİD Haseke’ye saldırdı
24 Haziran’da Heseke’ye saldırarak kenti işgal eden IŞİD mensupları, 2 gün içerisinde Neşwa Rojava, Neşwa Rojhilat, Lêliyê, Zihûr, Ezîziyê mahallesinin bir kısmı ile Xezil mahallelerini işgal etmişti. 18 Temmuz’da YPG güçleri Heseke’nin doğusunda bir savunma hattı oluşturarak , IŞİD mensuplarının buradaki tüm ikmal yollarını kesmişti. ABD öncülüğündeki uluslararası koalisyona bağlı uçaklar, YPG güçlerine havadan destek vermişti.
Demokratik Birlik Partisi’nin (PYD) silahlı kanadı olan Halk Savunma Birlikleri (YPG) Komutanlığı, Rojava’nın Haseke kentinde 36 gün süren çatışmalarda 368 örgüt mensubunun öldürüldüğünü açıklamıştı.
TEMMUZ: ENKS Kongresi yapıldı
Rojava’nın Kamışlo kentinde 2 Temmuz’da gerçekleşen Suriye Kürt Ulusal Konseyi (ENKS) Kongresi’nde Suriye Kürt Birlik Partisi Genel Sekreteri İbrahim Bıro başkan seçildi. Aynı kongrede, Kürt İlerici Partisi, ENKS Dış İlişkiler Komitesi’nden çekildiğini duyurdu.
AĞUSTOS: PYD’den Rûdaw’a ambargo!
4 Ağustos 2015’te Rojava’da Demokratik Birlik Partisi (PYD) Rudaw TV'nin bölgede çalışmasını yasakladı. Rudaw Medya Grubu, yasağı şiddetle kınayarak, yazılı bir açıklama yayımladı.
Açıklamada,"Rojava'daki gelişmeleri, PYD ve PKK medyasından daha profesyonel şekilde verdik. Bu da Rudaw'ın Rojava halkı içinde en sevilen medya kurumu olmasını sağlamıştır. PYD'nin kararı demokrasiye aykırıdır" ifadeleri kullandı.
EYLÜL: Alan Kurdi
Kobanili 3 yaşındaki Alan Kurdi, 2 Eylül 2015'te ailesi ile birlikte Türkiye’nin Muğla ilinin Bodrum ilçesinden Yunanistan'ın İstanköy adasına şişme botla geçmeye çalışırken annesi ve kardeşi ile birlikte boğularak hayatını kaybetti. Kurdi, kardeşi Galip Kurdi ve anneleri Rihan Şito, 4 Eylül’de Kobani’de defnedildi.
Doğan Haber Ajansı muhabiri Nilüfer Demir'in çektiği Alan Kurdi'nin cansız bedenini gösteren fotoğraf, uluslararası kamuoyunda infial yaratmıştı.
Rûdaw muhabiri serbest
IŞİD, 2014’te, Rojava ’nın Tıl Koçer – Kamişlo arasında haber takibinde olan Rûdaw muhabiri Ferhad Hamo ile Mesud Akil’i kaçırmıştı. 21 Eylül’de Rûdaw muhabiri Mesud Akil, YPG ile IŞİD arasında yapılan esir takasıyla serbest bırakıldı.
EKİM: PYD özerklik ilan etti
22 Ekim 2015 tarihinde PYD, Cızire’de “özyönetim” (özerklik) uygulanacağını ilan etti. Kent, Araplar ve Kürtler’den seçilecek eşbaşkanlar ile yönetilip, idari olarak PYD'nin kontrolündeki Kobani kantonuna bağlandı.
Demokratik Suriye Güçleri kuruldu
16 Ekim 2015’te YPG ile Süryani Askeri Konseyi, Burkan El Fırat, Suwar El Reqa, Şems El Şemal, Lîwa El Selçuki, El Cezire Tugayları gibi gruplar ortak basın açıklamasıyla “Demokratik Suriye Ordusu Güçleri” adı altında birleştiklerini duyurdu.
KASIM: Kürt Dağı bombalandı
Suriye Ordusu’nun savaş uçakları, 22 Kasım 2015’te Rojava’daki Kürt Dağı’nı bombaladı. Kürt Dağı bölgesinde, Kürt savaşçılarla Suriye Ordusu arasında halen şiddetli çatışmalar devam ediyor. Rusya Ordusu ise bölgeyi bombalıyor
ARALIK: Efrin’e saldırı!
El Nusra Cephesi’nin de aralarında bulunduğu radikal gruplar ve Özgür Suriye Ordusu (ÖSO), 29 Kasım’da YPG kontrolündeki Efrin’e yönelik saldırı başlattı. Kürt, Arap ve Türkmen nüfusun yaşadığı Efrin, 2012 yılından bu yana Demokratik Birlik Partisi (PYD) tarafından yönetiliyor.
Nusra tekrar Efrin’e saldırdı!
Rojava’nın Efrin kentine, 28 Aralık 2015’te Nusra Cephesi tarafından top saldırısı düzenlendi. Halep’in Şeyh Maksud Mahallesi ise rejim güçleri tarafından bombalandı. Saldırılarda 4 sivil yaşamını yitirdi, en az 10 kişi de yaralandı.
Kürdistan Bayrağı’na saldırı
Rojava’nın Cızire bölgesindeki Gırke Lege kentinde 18 Aralık’ta Suriye Kürt Ulusal Konseyi (ENKS) tarafından düzenlenen Kürdistan Bayrağı Günü törenine, kantonun asayiş güçleri, 200 metre uzunluğundaki Kürdistan Bayrağı’na tazyikli suyla sıkmıştı. Kürdistan Bölgesi Başkanı Mesud Barzani, yaptığı açıklamada, olayı sert bir dille kınadı.
Rojava’da zorunlu askerlik
13 Ekim 2014’te PYD’ye bağlı asayiş güçleri, “özerklik” ilan edilen Cızire Kantonu’nda 18 ile 30 yaş arasındaki Kürt, Arap ve Süryanileri “zorunlu askeri hizmete” almak için harekete geçmişti. 26 Aralık’ta Haseke kentinde asayiş güçleri, “zorunlu askerlik” uygulaması kapsamında Mufti, Tıl Hacer, Salihiye, Sebah ve Aziziye Köprüsü mahallelerinde birçok genci gözaltına aldı.
Tişrin Barajı alındı
26 Ara 2015’te YPG’nin başını çektiği Demokratik Suriye Güçleri, Türkiye sınırının 80 km güneyinde Fırat’ın batısındaki IŞİD üssünü ele geçirmek için saldırı başlattı. ABD'nin havadan desteklediği birlik, Tişrin Barajı'nı ele geçirdiklerini açıkladı.