Erbil (Rûdaw) - Kürdistan Bölgesi Ticaret Genel Müdürü Nevzad Şeyh Kamil, 2025 yılına ait ticari veriler ile Bağdat yönetimiyle yaşanan sorunlara ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Yılın başında devreye giren yeni gümrük sistemi ASYCUDA’nın ticareti ciddi şekilde yavaşlattığını belirten Kamil, Bağdat’ı Kürdistan Bölgesi’ndeki sınır kapılarını “kasten” zayıflatmakla suçladı.
Rûdaw Radyo’da yayınlanan “Mıjar” programında konuşan Kamil, ithalat hacmi, çiftçi ödemeleri, gıda karnelerinin dijitalleşmesi ve piyasa denetimleri gibi başlıklarda açıklamalar yaptı.
Kamil, 2025 yılı içinde şimdiye kadar 3 milyar 609 milyon dolar değerinde 2 bin 234 ithalat lisansı verildiğini bildirdi. 2024 yılında toplam ithalat değerinin 4,6 milyar dolar olduğunu hatırlatan Kamil, yıl sonuna kadar geçen yılki seviyeye ulaşılmasının mümkün olduğunu söyledi.
Bağdat’ın dayattığı ASYCUDA sisteminin yılın ilk iki ayında ticari faaliyetleri neredeyse durdurduğunu vurgulayan Kamil, bunun önemli mali kayıplara yol açtığını ifade etti. İthalat lisanslarının en büyük bölümünün İbrahim Halil Sınır Kapısı üzerinden alındığını; onu Erbil Uluslararası Havalimanı, Başmak, Hacı Omeran, Süleymaniye Havalimanı ve Pervizhan’ın izlediğini belirtti.
“Bağdat, Pervizhan Sınır Kapısı’nı bilinçli olarak zayıflatıyor”
İş dünyasından gelen, “Irak hükümeti Kürdistan Bölgesi’nin gelir kaynaklarını kurutuyor” yönündeki eleştirileri doğrulayan Kamil, özellikle Pervizhan Sınır Kapısı’ndaki ciddi düşüşe dikkat çekti.
“Pervizhan’da sadece 92 ticaret lisansı verildi, bu son derece düşük. Bağdat yönetimi, Munziriye (Hüsrevi) kapısında tüccarlara yasa dışı kolaylıklar sağlayarak ve talimatları uygulamayarak ticareti oraya yönlendiriyor. Amaçları tüccarı Pervizhan’dan uzaklaştırmak. Bize kuralları dayatanlar, kendi kontrol ettikleri kapılarda kuralları çiğniyor” dedi.
Çiftçilerin 240 milyar dinarı ödenmeyi bekliyor
Buğday alım sezonunun temmuz ayında tamamlanmasına rağmen ödemelerin yapılmamış olmasını eleştiren Kamil, çiftçilerin zor durumda olduğunu belirtti:
“Bu yıl 386 bin ton buğday teslim alındı ancak sadece iki taksit ödeme yapıldı. Hesaplarımıza göre çiftçilerimizin 240 milyar dinarı hâlâ Bağdat’ın elinde. Yeni ekim sezonu başladı ve çiftçi nakit sıkıntısı çekiyor. Amacımız, bu ödemenin yılbaşından önce yapılmasını sağlamak.”
Dijital gıda karnesinde ikinci aşama aralıkta
Gıda karnelerinin (erzak defteri) elektronik sisteme geçirilmesinde nüfusun yüzde 93,91’inin (yaklaşık 5,5 milyon kişi) kayıt altına alındığını söyleyen Kamil, dijitalleşme sürecinin ikinci aşamasının aralık 2025’te başlayacağını duyurdu. Yeni aşamayla birlikte çocuk ekleme, nakil ve ayrılma gibi işlemler devlet dairelerine gitmeden mobil uygulama üzerinden yapılabilecek. Ödemelerin ise nakit yerine yalnızca Mastercard veya kart sistemi ile alınacağı belirtildi.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın