Duhok (Rûdaw) - Duhok'un eski bir mahallesinde yer alan ve halk arasında "Kemberland Köşkü" olarak bilinen evin harabeleri, yaklaşık bir asır önce bölgede yaşamış ve esrarengiz bir şekilde öldürülmüş Amerikalı bir misyonerin sırlarla dolu hikayesine ev sahipliği yapıyor. Kimliği hakkında farklı rivayetler bulunan Roger C. Cumberland'in hayatı, şimdi İngiliz bir film yapımcısı tarafından hazırlanan belgeselle aydınlatılıyor.
16 Kasım 1894'te Kaliforniya'da doğan Roger C. Cumberland, Occidental College ve McCormick İlahiyat Fakültesi'nden mezun olduktan sonra Presbiteryen bir misyoner olarak Nisan 1923'te Kürdistan’a geldi.
Üç ay sonra Kürtçeyi öğrendi
Cumberland, başlangıçta Afganistan'a gitmek istese de kilisesi tarafından Musul'a, ardından da Duhok'a gönderildi. Bölgeye geldikten sadece üç ay sonra Kürtçeyi akıcı bir şekilde öğrenmesiyle tanındı.
1924'te kurulan Mezopotamya Birleşik Misyonu'nda görev alan Cumberland, köylere uzun geziler düzenleyerek halkla iç içe yaşadı ve Hristiyan merkezleri kurdu.
1926'da, Duhok'un on mil doğusundaki Asuri köyü Babillu'yu da içeren bin dönümlük bir araziyi 500 dolara satın aldı.
Geride bıraktığı mektuplarda, dönemin Nesturi Kilisesi Patriği ve İngiliz-İran Petrol Şirketi yetkilileri gibi önemli isimlerle yaptığı görüşmeleri ve Berzenci İsyanı sırasındaki gözlemlerini detaylandırdı.
Trajik ve gizemli bir son
1927'de kendisi gibi bir misyoner ailenin kızı olan Harriet Gilbert Gunn ile evlenen ve iki kızı olan Cumberland'ın hayatı, bölgedeki siyasi çalkantılarla gölgelendi. 1936'daki askeri darbe ve ardından gelen yönetim değişiklikleriyle dini özgürlüklerin kısıtlanması üzerine tehditler almaya başladı.
12 Haziran 1938'de, Besifki köyü ağasının oğlunun da aralarında bulunduğu iki kişi Cumberland'ı evinde ziyaret etti.
Bir saatlik sohbetin ardından misafirleri, kendilerinden Hristiyanlıkla ilgili bazı yayınlar istedi.
Cumberland, istenen yayınları almak için arkasını döndüğü sırada vurularak öldürüldü. Saldırganlar daha sonra hizmetkarı Musa'yı da katletti. Cinayet resmi olarak "dini fanatizme" bağlansa da, katillerin asıl güdüsü belirsizliğini korudu.
Günümüze ulaşan miras ve tartışmalar
Bugün Cumberland'ın 1923'ten 1938'e kadar içinde yaşadığı Duhok'taki evi ziyaret edilebiliyor. Ancak mirası, Asuri Hristiyanlara verdiği arazilerin mülkiyeti konusundaki anlaşmazlıklarla birlikte tartışmalara da neden oluyor.
Akıcı Kürtçesiyle dikkat çeken İngiliz film yapımcısı Jeremy, bu gizemi çözmek için bir belgesel hazırlıyor.
Jeremy, "Cumberland hakkında çok sayıda söylenti ve anlatı var. Bazıları onun Kürt dostu olduğunu söylerken, bazıları onu düşman olarak nitelendiriyor. Biz bu belgesel aracılığıyla gerçekleri halka açıklamak ve onun kim olduğunu, ne yaptığını öğrenmek istiyoruz" dedi.
Cumberland’ın “İsa Mesih’in öğretisini yaymayı” görev edindiğini, ve dağları çok sevdiğini söyleyen Jeremy, “Gerçekten bir misyoner miydi? Bu muamma. Burada kaldığı süre içerisinde iki Ezidi Kürdü ve bir Arap Müslümanı Hristiyan yaptığına dair söylemler yayıldı ve zaten bu olay duyulunca çok büyük bir infial uyandırdı” diye konuştu.
Belgesel, Roger Cumberland'ın bir dost mu yoksa düşman mı olduğu sorusuna yanıt aramayı hedefliyor.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın