Erbil (Rûdaw) - İran, İsfahan Eyaleti’nin Semirom kentinde yaşayan ve “Jin, Jiyan, Azadî” (Kadın, Yaşam, Özgürlük) hareketi sırasında tutuklanan siyasi mahkûm Mehran Bahramian’ı, hareketin üçüncü yıldönümü arifesinde İsfahan’daki Dastgerd Hapishanesi’nde idam etti. Kardeşi Fazel Bahramian da yakın zamanda idam edilme riskiyle karşı karşıya.
Hengaw İnsan Hakları Örgütü’nün edindiği bilgilere göre, siyasi tutuklu Mehran Bahramian, 6 Eylül 2025 Cumartesi günü şafak vakti Dastgerd Hapishanesi’nde idam edildi.
İran yargısının resmi yayın organı Mizan Haber Ajansı, idamı doğrulayarak Mehran Bahramian’ın Semirom kentinde bir devlet görevlisini öldürme suçlamasıyla tutuklanıp idama mahkûm edildiğini duyurdu.
Önce kefaletle serbest kaldı, sonra yeniden tutuklandı
Ancak Bahramian daha önce kefaletle serbest bırakılmışken, 30 Temmuz 2025 tarihinde güvenlik güçlerinin evine düzenlediği baskında aniden yeniden gözaltına alındı ve Dastgerd Hapishanesi’ne nakledildi.
Hengaw daha önce, bu dört kişinin ani tutuklanmasının Fazel ve Mehran Bahramian hakkında verilen idam cezalarının derhal uygulanacağına dair ciddi kaygılar doğurduğunu bildirmişti.
Semirom genelinde olayla bağlantısını kanıtlayacak kamera görüntülerinin bulunmamasına rağmen, Mehran Bahramian hakkındaki idam kararı infaz edildiği bildiriliyor.
Bahramian ilk olarak 2022’deki “Jin, Jiyan, Azadî” hareketi sırasında gözaltına alınmıştı. Kardeşi Fazel Bahramian daha sonra idama mahkûm edilirken, Younes Bahramian ve Dariush Saedi’ye 16’şar yıl hapis cezası verildi.
Bu cezalar, Şubat 2024’te Semirom Temyiz Mahkemesi tarafından, Yargıç Tavakoli başkanlığında onandı. Dört kişi, Şubat 2025’te geçici olarak kefaletle serbest bırakıldı.
Bir kardeşi gösterilerde öldürüldü, diğeri idam tehdidi ile karşı karşıya
Tutuklanmaları, “Jin, Jiyan, Azadî” hareketi sırasında öldürülen göstericiler Ali Abbasi, Morad Bahramian (Mehran Bahramian’ın kardeşi) ve Moslem Hoshangi için düzenlenen anma törenine katılımlarıyla bağlantılıydı. Anma sırasında, Basij(İran milis örgütlenmesi) üyesi Mohsen Rezaei de öldürülmüştü.
Fazel Bahramian, 31 Aralık 2022’de güvenlik güçlerinin evini basması sonucu ilk kez gözaltına alındı. Kısa süre sonra kardeşi Mehran da tutuklandı. Her ikisi de önce İslam Devrim Muhafızları Ordusu (IRGC) İstihbaratının gözaltı merkezine, ardından da Dastgerd Hapishanesi’nin A Koğuşu’na gönderildi ve 18 Mart 2023’e kadar ağır fiziksel ve psikolojik işkenceye maruz bırakıldı.
Grevlere rağmen idam gerçekleşti
Şubat 2024’te bu yurttaşlara ağır cezaların verilmesinin ardından Semirom’daki esnaf ve tüccarlar, iki siyasi mahkûm hakkında verilen idam kararlarının derhal iptal edilmesini talep eden bir grev gerçekleştirdi.
Olaylar nasıl başladı?
Rojhılatlı 22 yaşındaki Kürt kızı Jina Emini Tahran’da ‘baş örtüsünü düzgün takmadığı’ iddiasıyla 13 Eylül 2022 tarihinde gözaltına alındı. Gözaltında yaşanan darp nedeniyle fenalaşan Jina Emini 3 gün sonra yaşam mücadelesini kaybetti. Cenazesi Saqız’da toprağa verildiğinde büyük protestolara sahne oldu ve ülke geneline yayıldı. Tüm gösterilerde “Jin, Jiyan, Azadî” (Kadın, Yaşam, Özgürlük) sloganı atıldı. Giderek geniş bir katılımın olduğu mitingler, 1979'da İslam Cumhuriyeti'nin kuruluşundan bu yana en büyük ve en uzun soluklu protestolara dönüştü. 31 eyaletin tamamındaki yaklaşık 150 şehre ve 140 üniversiteye yayılmıştı
Kesin rakamlar bilinmemekle birlikte, bağımsız insan hakları örgütlerine göre, İran'da güvenlik güçleri 16 Eylül 2022 ile Ocak 2023 sonu arasındaki protestolarda 17'si çocuk olmak üzere en az 527 göstericiyi öldürdü.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın