İRAN - ABD yaptırımları hastaları olumsuz etkiliyor
Erbil (Rûdaw) - İran’da kanser, talasami, astım ve MS gibi uzun tedavi süreci gerektiren hastalar, ABD yaptırımlarından dolayı olumsuz etkileniyor .
İran’da ABD yaptırımlarından dolayı kanser, talasami, astım ve MS gibi uzun tedavi süreci gerektiren hastalar, ilaç eksikliği ve pahalılıktan dolayı mağdur oluyor.
ABD, İran’a yönelik yaptırımlarının ilaç ve gıda sekrörünü kapsamayacağını açıklamasına rağmen, yaptırımlar ekmekten ilaca kadar her şeyin fiyatını etkiledi.
Rûdaw’a konuşan İran ve Rojhılat’taki hasta, eczacı ve hemşireler, ABD yaptırımlarının direk ve dolaylı olarak ilaç fiyatlarını etkilediğini belirtti.
Rojhılat’ın Sine kentinden olup Paris’te yaşayan Rebwar Muhammed, “Babam 15 yıldır astım hastası. Her ay yeni bir nefes açıcı spreye ihtiyaç var. Ancak piyasada kalmamış” dedi.
Rebwar’ın babası yaptırımlardan öne her spreyi 4 ile 8 dolar arasında satın alıyordu.
Rebwar, “Kız kardeşim hemşire ancak İran’ın hiçbir yerinde piyasada sprey bulunmuyor. Tahran’da Nasır Husrev adında her türlü yasal ve kaçak ilacın satıldığı bir yer var. Ama orada bile bulamadık” ifadelerini kullandı.
Muhammed Rebwar’ın ailesi Süleymaniye’de son kullanma tarihi geçmiş sprey temin ederek kullanmış. Tarihi geçmesine rağmen hiç olmamasından daha iyi olmuş. Rebwar, Fransa’da 13 adet Syritayd 500 ilacının adetini 60 euroya alarak Sine’deki ailesine göndermiş. Ama 60 euro İran’da çok yüksek bir para.
Güvenlik güçleri sosyal güvenceden yararlanıyor
ABD yaptırımlarının bedelini İran’daki sıradan halk ödüyor. İran hükümeti çalışanları, sosyal güvencelerden yararlanıyor. Özellikle Pasdaranlar olmak üzere güvenlik güçleri, İran hükümetinin sosyal güvence siyasetinden yararlanıyor.
Konu ile ilgili konuşanların çoğu özgür bir şekilde düşüncelerini açıklamak için isimlerinin açıklanmaması istediler. Çünkü İran güvenlik güçlerinin baskısına maruz kalmaktan korkuyorlardı.
Rojhılat’ın Meriwan kentinde yaşayan 30 yaşındaki Bahar Fethi, “Yedi çeşit ilaç kullanıyorum. MS hastalığına özel bir ilacı her gün kullanıyorum” ifadelerini kullandı.
Bahar, MS hastalarının vücut direncini arttırmak için kullandığı Fyngolid ilacını kullanıyor. Bahar, her gece bir adet Fyngolid kapsülü ile 6 ayrı hap içiyor.
İran’da üretilen ilaçlar, hükümet tarafından MS gibi belli hastalıklara sahip kimselere ücretsiz dağıtılıyor. Ancak hastalar bir çok kez, hastalığa ters etki edebilecek ilaçların kalitesizliğinden şikayet ediyor.
Bahar, “Sekiz ay önce 30 adet Fengolid kapsülünün fiyatı 40 dolardı. Ancak yaptırımların ağırlaşmasından sonra fiyatı 100 dolara çıktı” diye konuştu.
Bahar, her ne kadar ilaçları hükümetten ücretsiz alsa da depolarda kalmadığı zaman para ödeyerek almak zorunda kalıyor.
Bahar, “İlaçları kullanmadığım zaman bütün vücudum etkileniyor. İlk önce nefes darlığı çekiyorum daha sonra bütün vücudum iflas ediyor” dedi.
Bahar’ın kullandığı ilaç, kalp, böbrek ve kan basıncı üzerinde ters etki yapıyor ancak ekonomik durumu ilacın ithal çeşidini satın almaya el vermiyor.
İlaçların yüzde 97’si iç piyasada üretiliyor
İran ilaç sektörü çok güçlü ve ilaç ihtiyacının yüzde 97’si iç piyasada üretiliyor.
İran Sağlık Bakanı İlaç ve Gıda İşleri Başkan Yardımcısı Muhammed Rıza Şanesaz bu ayın başında, “İran’da şu anda 20 çeşit ilaç eksikliği var. Geçen yıl bu dönemler 3 çeşit ilaç eksikti” açıklamasında bulunmuştu.
Şanesaz, yaptırımların İran’ın ilaç ürünlerini ithal etmekte sorunlara yol açtığını belirterek, “Eğer Avrupa ekonomik mekanizması İran’ın ürün ithalatını kolaylaştıran sistemi aktifleştirirse öncelikli ilaçlar için kaynak ayıracağız. İlk önce yaptırımların ilaç ve gıda sektörünü kapsamayacağını açıkladılar. Ancak ilaç için para havalelerin de diğer malzeme havaleleri gibi sıkıntılarla karşılaşıyoruz” dedi.
Tahran hükümetinin yaptığı çağrılara rağmen, İran ilaç krizinin eşiğinde.
Rûdaw, MS hastalarının ilaç tedarikini Sine, Kırmaşan, Urmiye ve Tahran’ın bazı eczanelerinde araştırdı. Aratırmanın sonucunda MS hastalarının ilaçlarının tedarikinde önemli eksiklikler olduğu tespit edildi.
“Kürdistan Bölgesi aktarma merkezi olarak kullanılıyor”
ABD yaptırımlarının Kürdistan Bölgesi’nde de ilaç tedarikini etkilemesi bekleniyor.
Rûdaw’a konuşan Kürdistan Bölgesi İthalat - İhracat Birliği Başkanı Şeyh Mustafa Abdurrahman, “Kürdistan’daki şirketler İran’a ilaç ihracatında çok dikkatli şekilde davranıyor” diye konuştu.
İlaçların iki şekilde ihraç edildiğini söyleyen Abdurrahman, Kürdistan Bölgesi ve İranlı firmaların ortak çalışması şeklinde ve İranlı firmaların Kürdistan Bölgesi’ni aktarma için transit bir bölge olarak kullanması şeklinde İran’a ihraç edildiğini ifade etti.
Abdurrahman, “İran’a ne kadar ilaç ihraç edildiğine dair net bir rakam yok ancak oran artmış. Firmaların çoğu İran firmalarıyla gizli bir şekilde çalışıyor” ifadelerini kullandı.
Rûdaw, konuya dikkat çekmek için ABD Başkonsolosluğu ile iletişime geçti ancak diplomatik girişimlere hiçbir yanıt verilmedi.
İlaç eksikliği 28 yaşındaki Kamuran Muhammed adındaki talesami hastası için daha ağır souçlara yol açıyor. Vücudu yeterli oranda gereksinimleri alamayan Kamuran, ağır bir lösemi hastalığıyla karşı karşıya kalıyor.
Kamuran’a 20-30 günde bir kan verilmesi gerekiyor. Ancak daha önce kandaki demir oranının azaltılmasına ihtiyacı var.
Kamuran Muhammed, “Kandaki demir oranının azaltılması için Dyfirasekrosy ilacını kullanıyorum. Daha önceleri çok bulunuyordu ancak şimdi azalmış” diye konuştu.
“İlaç sektörü ciddiyetini koruyor”
Kamuran, ilaç piyasasının ciddiyetini koruduğu ve ilaçların eksildiğini ve bazen de bulunmadığını ifade etti.
İlaç sektöründeki sıkıntıların bir kısmının yaptırımlardan kaynaklandığını belirten Kamuran, “Ancak sorunun diğer bir nedeni de sağlık yetkililerin her ne kadar ters etkiye sahip olsa da hastalara İran’da üretilen ilaçların kullanılmasını dayatan kararıydı” değerlendirmesinde bulundu.
Yaptırımların İran toplumu üzerindeki etkileri daha da ağırlaşacak ve uzun tedavi süreci gerektiren hastaların durumunu ağırlaştıracak. İran hükümeti mevcut durumda hastaların bir kısım ihtiyacını karşılıyor. Ancak gelir kaynaklarının kuruma başlamasıyla hükümet, şu andaki desteği devam ettirmeyebilir.
ABD’li yetkililer, yaptırımların gıda ve ilaç gibi zorunlu ihtiayaçları kapsamdığını belirtiyor. Ancak sorunu yaşayarak gören İran halkı durumu daha farklı anlatıyor.
Rebwar Muhammed, “Para olsa bile ilaç tedarik edilemiyor. Bu yaptırımların sonucunda ortaya çıkan bir gerçek” diye halkın yaşadığı trajik durumu anlatıyor.
İran’da ABD yaptırımlarından dolayı kanser, talasami, astım ve MS gibi uzun tedavi süreci gerektiren hastalar, ilaç eksikliği ve pahalılıktan dolayı mağdur oluyor.
ABD, İran’a yönelik yaptırımlarının ilaç ve gıda sekrörünü kapsamayacağını açıklamasına rağmen, yaptırımlar ekmekten ilaca kadar her şeyin fiyatını etkiledi.
Rûdaw’a konuşan İran ve Rojhılat’taki hasta, eczacı ve hemşireler, ABD yaptırımlarının direk ve dolaylı olarak ilaç fiyatlarını etkilediğini belirtti.
Rojhılat’ın Sine kentinden olup Paris’te yaşayan Rebwar Muhammed, “Babam 15 yıldır astım hastası. Her ay yeni bir nefes açıcı spreye ihtiyaç var. Ancak piyasada kalmamış” dedi.
Rebwar’ın babası yaptırımlardan öne her spreyi 4 ile 8 dolar arasında satın alıyordu.
Rebwar, “Kız kardeşim hemşire ancak İran’ın hiçbir yerinde piyasada sprey bulunmuyor. Tahran’da Nasır Husrev adında her türlü yasal ve kaçak ilacın satıldığı bir yer var. Ama orada bile bulamadık” ifadelerini kullandı.
Muhammed Rebwar’ın ailesi Süleymaniye’de son kullanma tarihi geçmiş sprey temin ederek kullanmış. Tarihi geçmesine rağmen hiç olmamasından daha iyi olmuş. Rebwar, Fransa’da 13 adet Syritayd 500 ilacının adetini 60 euroya alarak Sine’deki ailesine göndermiş. Ama 60 euro İran’da çok yüksek bir para.
Güvenlik güçleri sosyal güvenceden yararlanıyor
ABD yaptırımlarının bedelini İran’daki sıradan halk ödüyor. İran hükümeti çalışanları, sosyal güvencelerden yararlanıyor. Özellikle Pasdaranlar olmak üzere güvenlik güçleri, İran hükümetinin sosyal güvence siyasetinden yararlanıyor.
Konu ile ilgili konuşanların çoğu özgür bir şekilde düşüncelerini açıklamak için isimlerinin açıklanmaması istediler. Çünkü İran güvenlik güçlerinin baskısına maruz kalmaktan korkuyorlardı.
Rojhılat’ın Meriwan kentinde yaşayan 30 yaşındaki Bahar Fethi, “Yedi çeşit ilaç kullanıyorum. MS hastalığına özel bir ilacı her gün kullanıyorum” ifadelerini kullandı.
Bahar, MS hastalarının vücut direncini arttırmak için kullandığı Fyngolid ilacını kullanıyor. Bahar, her gece bir adet Fyngolid kapsülü ile 6 ayrı hap içiyor.
Bazı ilaçlar ücretsiz dağıtılıyor
İran’da üretilen ilaçlar, hükümet tarafından MS gibi belli hastalıklara sahip kimselere ücretsiz dağıtılıyor. Ancak hastalar bir çok kez, hastalığa ters etki edebilecek ilaçların kalitesizliğinden şikayet ediyor.
Bahar, “Sekiz ay önce 30 adet Fengolid kapsülünün fiyatı 40 dolardı. Ancak yaptırımların ağırlaşmasından sonra fiyatı 100 dolara çıktı” diye konuştu.
Bahar, her ne kadar ilaçları hükümetten ücretsiz alsa da depolarda kalmadığı zaman para ödeyerek almak zorunda kalıyor.
Bahar, “İlaçları kullanmadığım zaman bütün vücudum etkileniyor. İlk önce nefes darlığı çekiyorum daha sonra bütün vücudum iflas ediyor” dedi.
Bahar’ın kullandığı ilaç, kalp, böbrek ve kan basıncı üzerinde ters etki yapıyor ancak ekonomik durumu ilacın ithal çeşidini satın almaya el vermiyor.
İlaçların yüzde 97’si iç piyasada üretiliyor
İran ilaç sektörü çok güçlü ve ilaç ihtiyacının yüzde 97’si iç piyasada üretiliyor.
İran Sağlık Bakanı İlaç ve Gıda İşleri Başkan Yardımcısı Muhammed Rıza Şanesaz bu ayın başında, “İran’da şu anda 20 çeşit ilaç eksikliği var. Geçen yıl bu dönemler 3 çeşit ilaç eksikti” açıklamasında bulunmuştu.
Şanesaz, yaptırımların İran’ın ilaç ürünlerini ithal etmekte sorunlara yol açtığını belirterek, “Eğer Avrupa ekonomik mekanizması İran’ın ürün ithalatını kolaylaştıran sistemi aktifleştirirse öncelikli ilaçlar için kaynak ayıracağız. İlk önce yaptırımların ilaç ve gıda sektörünü kapsamayacağını açıkladılar. Ancak ilaç için para havalelerin de diğer malzeme havaleleri gibi sıkıntılarla karşılaşıyoruz” dedi.
Tahran hükümetinin yaptığı çağrılara rağmen, İran ilaç krizinin eşiğinde.
Rûdaw, MS hastalarının ilaç tedarikini Sine, Kırmaşan, Urmiye ve Tahran’ın bazı eczanelerinde araştırdı. Aratırmanın sonucunda MS hastalarının ilaçlarının tedarikinde önemli eksiklikler olduğu tespit edildi.
“Kürdistan Bölgesi aktarma merkezi olarak kullanılıyor”
ABD yaptırımlarının Kürdistan Bölgesi’nde de ilaç tedarikini etkilemesi bekleniyor.
Rûdaw’a konuşan Kürdistan Bölgesi İthalat - İhracat Birliği Başkanı Şeyh Mustafa Abdurrahman, “Kürdistan’daki şirketler İran’a ilaç ihracatında çok dikkatli şekilde davranıyor” diye konuştu.
İlaçların iki şekilde ihraç edildiğini söyleyen Abdurrahman, Kürdistan Bölgesi ve İranlı firmaların ortak çalışması şeklinde ve İranlı firmaların Kürdistan Bölgesi’ni aktarma için transit bir bölge olarak kullanması şeklinde İran’a ihraç edildiğini ifade etti.
Abdurrahman, “İran’a ne kadar ilaç ihraç edildiğine dair net bir rakam yok ancak oran artmış. Firmaların çoğu İran firmalarıyla gizli bir şekilde çalışıyor” ifadelerini kullandı.
Rûdaw, konuya dikkat çekmek için ABD Başkonsolosluğu ile iletişime geçti ancak diplomatik girişimlere hiçbir yanıt verilmedi.
İlaç eksikliği 28 yaşındaki Kamuran Muhammed adındaki talesami hastası için daha ağır souçlara yol açıyor. Vücudu yeterli oranda gereksinimleri alamayan Kamuran, ağır bir lösemi hastalığıyla karşı karşıya kalıyor.
Kamuran’a 20-30 günde bir kan verilmesi gerekiyor. Ancak daha önce kandaki demir oranının azaltılmasına ihtiyacı var.
Kamuran Muhammed, “Kandaki demir oranının azaltılması için Dyfirasekrosy ilacını kullanıyorum. Daha önceleri çok bulunuyordu ancak şimdi azalmış” diye konuştu.
“İlaç sektörü ciddiyetini koruyor”
Kamuran, ilaç piyasasının ciddiyetini koruduğu ve ilaçların eksildiğini ve bazen de bulunmadığını ifade etti.
İlaç sektöründeki sıkıntıların bir kısmının yaptırımlardan kaynaklandığını belirten Kamuran, “Ancak sorunun diğer bir nedeni de sağlık yetkililerin her ne kadar ters etkiye sahip olsa da hastalara İran’da üretilen ilaçların kullanılmasını dayatan kararıydı” değerlendirmesinde bulundu.
Yaptırımların İran toplumu üzerindeki etkileri daha da ağırlaşacak ve uzun tedavi süreci gerektiren hastaların durumunu ağırlaştıracak. İran hükümeti mevcut durumda hastaların bir kısım ihtiyacını karşılıyor. Ancak gelir kaynaklarının kuruma başlamasıyla hükümet, şu andaki desteği devam ettirmeyebilir.
ABD’li yetkililer, yaptırımların gıda ve ilaç gibi zorunlu ihtiayaçları kapsamdığını belirtiyor. Ancak sorunu yaşayarak gören İran halkı durumu daha farklı anlatıyor.
Rebwar Muhammed, “Para olsa bile ilaç tedarik edilemiyor. Bu yaptırımların sonucunda ortaya çıkan bir gerçek” diye halkın yaşadığı trajik durumu anlatıyor.