Bağdat’tan Kürdistan Bölgesi'ne gümrük vergilerine uyma çağrısı
Erbil (Rûdaw) - Irak Endüstriyel Koordinasyon Konseyi, Kürdistan Bölgesi'ndeki sınır kapıları da dahil olmak üzere ülkedeki tüm gümrük noktalarında, ithal gıda ürünlerine yönelik gümrük vergisi kararlarının eksiksiz uygulanmasını talep etti.
Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani başkanlığında bugün (11 aralık 2025) gerçekleştirilen toplantıya Petrol Bakanı, Ticaret Bakanı ve Sanayiciler Birliği Başkanı katıldı.
Başbakanlık Ofisi’nden yapılan açıklamaya göre toplantıda, gıda ürünlerine yönelik gümrük vergilerini düzenleyen 2024 tarihli ve 24614 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yerli üretimi korumayı amaçlayan 2010 tarihli ve 11 sayılı yasanın, Kürdistan Bölgesi de dahil olmak üzere tüm sınır kapılarında uygulanması kararlaştırıldı.
Bağdat ile Erbil arasında, gümrük işlemlerinin dijitalleştirilmesini ve verilerin önceden bildirilmesini zorunlu kılan "ASYCUDA" sistemi konusundaki anlaşmazlık sürüyor.
Rûdaw’a konuşan Kürdistan Bölgesi İthalat ve İhracatçılar Birliği Başkanı Mustafa Şeyh Abdurrahman, Kürdistan Bölgesi’nin henüz bu sisteme tam entegre olmadığını belirtti.
Şeyh Abdurrahman, "Kürdistan Bölgesi ASYCUDA sistemine dahil olmadığı için, Irak hükümeti ithalatını bu bölgeden yapan tüccarlara Merkez Bankası’nın resmi kurundan dolar tahsis etmeyi reddediyor" dedi.
Tüccarlar rotayı Basra'ya çevirdi
Kürdistan Bölgesi'nde kayıtlı 41 bin 562 şirketin bulunduğuna dikkat çeken Şeyh Abdurrahman, Bağdat yönetiminin ASYCUDA sistemi aracılığıyla bu şirketleri, ithalat öncesi veri paylaşımı ve gümrük ödemesi yapmaya zorladığını ifade etti.
Dolar krizinin ticaret rotalarını değiştirdiğini vurgulayan Şeyh Abdurrahman, şu ifadeleri kullandı:
"Kürdistan Bölgesi'ndeki tüccarlar, Merkez Bankası’nın resmi kurundan dolar alabilmek için mallarını Basra üzerinden ithal etmek ve gümrük vergilerini doğrudan Irak hükümetine ödemek zorunda kalıyor. İbrahim Halil, Başmak veya Hacı Omeran gibi Kürdistan Bölgesi kapılarını kullanan ve gümrüğü buraya ödeyen tüccarlara ise resmi kurdan dolar verilmiyor."
Birlik Başkanı, malların Irak kapılarından ithal edilmesinin tüccarlara ek maliyet getirmeyeceğini ve piyasada fiyat artışına yol açmayacağını savundu. Ancak bu durumun, gümrük gelirlerinin Bağdat'a kayması nedeniyle Kürdistan Bölgesi'nin iç gelirlerine büyük zarar vereceği uyarısında bulundu.
Sanayi Sektörü İçin Yeni Kararlar
Toplantıda sanayi sektörünü desteklemeye yönelik mali kararlar da alındı. Bu çerçevede, tuğla fabrikaları hariç tutulmak üzere, endüstriyel projelerde kullanılan Sıvılaştırılmış Petrol Gazı'nın (LPG) ton fiyatı 300 bin dinar olarak sabitlendi.
Mali yapının güçlendirilmesi adımları kapsamında Sanayi Bankası'nın sermayesinin artırılması için Bakanlar Kurulu’na öneri sunulması benimsendi.
Sanayi Bakanlığı’na bağlı şirketler ve özel sektörün 2003 öncesine ait birikmiş borçları da gündeme geldi. Söz konusu borçların incelenmesi ve 2026 bütçesi kapsamında tasfiye edilmesi amacıyla özel bir komisyon kurulmasına karar verildi.