Seçim kampanyalarının son 24 saati: Bağdat, Şii ve Sünniler için belirleyici bir nokta

Erbil (Rûdaw) - Sünniler arasında bölünme endişesi sürerken, Şiiler en çok sandalyeye sahip bölgelerde yoğun rekabet içinde. Nuri el-Maliki bir kez daha “Irak’a karşı komplolara” dikkat çekerken, Başbakan Sudani de Şii bölgelerin dışına çıkarak Selahaddin’de halka kalkınma ve imar projelerini tanıtıyor.

Irak seçimleri yaklaşırken, Kürt, Şii ve Sünni listeler arasında rekabet kızışıyor. Şii liderler, sembolik ve kutsal şehirler olan Bağdat, Kerbela ve Basra başta olmak üzere en fazla parlamenter sandalyeye sahip bölgelerde güçlerini artırmayı hedefliyor. Koordinasyon Çerçevesi içinde yaklaşık 140 sandalyeye sahip olan Şii listeler, bu sandalyeler aracılığıyla gelecek hükümetin lider seçiminde etkili olmayı amaçlıyor. Irak’ta görev dağılımına göre başbakanlık Şiilere, cumhurbaşkanlığı Kürtlere, parlamento başkanlığı ise Sünnilere ayrılıyor.

Bağdat, Şiiler için hem buluşma noktası hem de rekabetin merkezi konumunda. Bölgede yaklaşık 3 bin aday yarışıyor.

Bağdat’ın 71 sandalyesi ve 4 milyon 400 bin seçmeni, Şiilerin bu bölgeye odaklanmasının başlıca nedeni. Bağdat’tan sonra Şiiler, Basra, Necef ve Kerbela’da yoğun rekabete giriyor; bu dört bölge toplam 7 milyon 500 binden fazla seçmene sahip ve ülke genelindeki seçmenlerin yaklaşık %35’ini oluşturuyor.

Çarşamba günü Kanun Devlet İttifakı’nın Kerbela mitinginde konuşan eski başbakan Nuri el-Maliki, halkı seçimlere katılmaya çağırdı ve Irak’a karşı olası komplolara dikkat çekti. Maliki, seçim sürecine sırtını dönmenin ülkeyi krize sokacağını vurguladı.

Irak Başbakanı Muhammed Şiya Sudani ise Şii bölgelerin yanı sıra Selahaddin gibi Sünni bölgelerde de halkla buluşuyor. Sudani, bölgedeki kalkınma projelerini ve hükümetin sağlık ve altyapı çalışmalarını hatırlatarak, hükümet performansını öne çıkarmayı hedefliyor. Özellikle Kürdistan Bölgesi ile yapılan petrol ve ihracat anlaşmalarını seçim avantajı olarak gösteriyor.

Sudani’ye yakın bakan, listesi ve yetkililer, seçimde güçlü bir sonuç alacaklarına inanıyor. Başbakan danışmanı Ferhad Alaaddin, Sudani’nin listelerinin anketlerde ve halk desteğinde birinci olduğunu ifade ediyor.

Şiiler arasında başka listeler de öne çıkıyor. Muhsin el-Mendelawi’nin “Esas” ittifakı, sekiz küçük partiyi kapsıyor ve genç seçmene odaklanıyor. Genel olarak Şii rekabeti, birkaç listenin başı çektiği bir yapı sergiliyor.

Sünniler: Taqaddum’un hegemonyası ve yeni sesler

Sünni blokta dört ana ittifak öne çıkıyor: Muhammed Halbusi liderliğindeki Taqaddum, Musenna es-Samarrai’nin Azm İttifakı, Hamis Hancer’in Siyade ve İbrahim Namis’in Tewafuq. Rekabet özellikle Enbar ve Musul’da yoğun. Her ittifak, bölgenin çoğunluğuna sahip olmayı hedefliyor ve birbirlerini engellemekle suçluyor.

Azm İttifakı üyesi Ahmed ed-Dileymi, Taqaddum’un Enbar valisini, Azm taraftarlarının Batı Enbar’da toplanmasına izin vermemekle suçladı. Taqaddum sözcüsü Muhammed el-Ciburi ise partisinin Sünnileri en iyi şekilde temsil ettiğini ve Irak siyasi sahnesinde en güçlü parti olduğunu vurguluyor.

Azm ve Tewafuq ittifakları, tek partili hegemonyaya son vermeyi ve bölgede dengeli temsil sağlamayı hedefliyor. Enbar’ın 15 sandalyesi için Sünni listeler yoğun rekabet halinde. Siyade listesinden Ammar el-Azavi, tek parti hegemonyasına ve keyfi uygulamalara bu seçimlerle son verilmesi gerektiğini söylüyor.

Kürdistan Bölgesi’nde seçim ihlalleri daha az

Irak Yüksek Seçim Komisyonu, kampanya sürecinde yaklaşık 400 ihlal kaydedildiğini duyururken, Şems Seçim Gözlem Ağı’nın verilerine göre üç haftalık süreçte 309 ihlal tespit edildi.

Kürdistan Bölgesi’nde ise ihlaller çok daha az. Üç bölgedeki seçim komisyonlarından alınan verilere göre üç haftada sadece 45 ihlal kaydedildi; en fazla ihlal Erbil’de, Duhok’ta ise hiç ihlal olmadı.

Kürt partileri için öncelik, tartışmalı bölgelerde temsilciliklerini artırmak ve 2017’den sonra yerlerinden edilen seçmenlerin geri dönüşünü sağlamak. Böylece Şii ve Sünni rekabetinin yoğun olduğu Kerkük, Musul, Selahaddin ve Diyala gibi bölgelerde Kürtlerin oy kaybı önlenmeye çalışılıyor.