Suriye sahilinde Aleviler ‘federalizm’ talebiyle birçok şehirde gösteri başlattı
Erbil (Rûdaw) -Suriye’nin sahil şeridinde Alevi nüfusun yoğun olduğu kentlerde, yılının en geniş katılımlı ve en gerilimli protestoları yaşanıyor. Suriye İslami Alevilerinin en üst dini mercii ve Yüksek Konsey Başkanı Şeyh Gazal Gazal’ın "siyasi federalizm" ve "kendi kaderini tayin hakkı" talebiyle yaptığı çağrıya uyan on binlerce kişi sokaklara dökülürken, barışçıl gösteriler Geçiş Yönetimi güçleri ve rejim yanlısı grupların kanlı müdahalesiyle karşılaştı.
Şeyh Gazal: Denklemler altüst olacak, iç savaş değil federalizm istiyoruz
Olayların fitilini ateşleyen gelişme, Şeyh Gazal Gazal’ın dün yayınladığı ve Alevi toplumuna "korku duvarını yıkma" çağrısı yaptığı videolu mesajı oldu. Şeyh Gazal, Humus’taki İmam Ali Camii’ne yönelik saldırıyı "imha savaşı" olarak nitelediği konuşmasında şu çarpıcı ifadeleri kullandı:
"Yarın denklemler altüst olacak ve dünyaya Alevi bileşenine hakaret edilemeyeceğini veya ötekileştirilemeyeceğini göstereceğiz. Yarın meydanları dolduran barışçıl bir insan seli olacak. Diğer bileşenlerin tüm özgür ve temiz insanlarını da bizimle durmaya ve taleplerimizi desteklemeye çağırıyoruz. Biz iç savaş istemiyoruz, bir kez daha söylüyorum; biz iç savaş istemiyoruz, biz siyasi bir federalizm istiyoruz. Biz sizin terörünüzü istemiyoruz, kendi kaderimizi tayin etme hakkımızı istiyoruz."
Şeyh Gazal’ın, eylem saatini 28 Aralık Pazar günü 12.00-17.00 olarak belirlemesi üzerine, Lazkiye, Tartus, Ceble ve Humus’ta halk meydanlara akın etti.
SOHR: Göstericilere satır ve bıçaklarla saldırıldı
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’nin(SOHR) sahadan aktardığı bilgilere göre, barışçıl başlayan eylemler, güvenlik güçleri ve kendilerini "Sivil Barış Komiteleri" olarak adlandıran yönetim yanlısı milislerin organize saldırılarına sahne oldu.
Aleviler Humus'ta "federalizm" istedi
— Rudaw Türkçe (@RudawTurkce) December 28, 2025
Suriye'de Alevi toplumunun dini lideri Gazal el-Gazal'ın çağrısı üzerine #Humus'ta bir araya gelen Aleviler protesto düzenledi
Göstericiler, federal bir yönetim sistemi talep etti pic.twitter.com/6hsh7n6gCS
Ceble'de kanlı pusu
Ceble kenti Amara kavşağında toplanan kalabalığa, yönetim yanlısı gruplar tarafından satır, pala ve bıçaklarla saldırı düzenlendi. Saldırıda çok sayıda gösterici ağır yaralanırken, yaralıların durumu ciddiyetini koruyor. Bir göstericinin yaşamını yitirdiği gelen haberler arasında.
Lazkiye’de ateş açıldı
Lazkiye’deki El-Ezher ve Ziraat kavşaklarında toplanan binlerce kişiye güvenlik güçleri ateş açarak karşılık verdi. Göstericilerin üzerine araç sürülerek ezilmeye çalışıldığı ve çok sayıda kişinin darp edildiği rapor edildi. SOHR, El-Ezher kavşağındaki gösterinin ortasında provokatif amaçla "Tevhid Bayrağı" açılmasının ardından çatışmaların şiddetlendiğini bildirdi. Göstericiler üzerine açılan ateşte 2 göstericinin yaşamını yitirdiği bildiriliyor.
Güvenlik ablukası ve medya karartması
Sahil kentlerinin ana yolları bariyerlerle kapatılırken, maskeli ve ağır silahlı güvenlik güçleri şehirlere giriş çıkışları engelledi. Özellikle Banyas’ın El-Kusur ve Humus’un Ez-Zehra mahallelerinde toplanmaya çalışan gruplar, coplarla darp edilerek dağıtılmaya çalışıldı. SOHR, güvenlik güçlerinin olayların dünya kamuoyuna yansımasını önlemek amacıyla gazetecileri ve kayıt almaya çalışan aktivistleri hedef aldığını, kameralara el konulduğunu aktardı.
Suriye'nin sahil şeridinde gerginlik
— Rudaw Türkçe (@RudawTurkce) December 28, 2025
Lazkiye'de Alevi dini lider Şeyh Gazal el Gazal'ın çağrısı üzerine toplanan grup ile Şam yönetimine bağlı güvenlik güçleri arasında gerginlik yaşandı
Gerginlik üzerine güvenlik güçlerinin mermi sıktığı görüldü pic.twitter.com/PQ4y1wLpII
Gösteriler sürüyor: "Boyun eğmeyeceğiz"
Humus’un Vadi el-Zeheb mahallesindeki cami patlamasında ölen 8 kişinin yarattığı öfke ve Şeyh Gazal’ın "Bu bir onur meselesidir" çıkışıyla sokağa inen halk, ağır müdahalelere rağmen geri adım atmıyor. SOHR, bölgedeki aktivistlere dayandırdığı raporunda, yaralanmalara ve tutuklamalara rağmen göstericilerin meydanları terk etmediğini, eylemlerin akşam saatlerine kadar sürdürülmesi konusunda kararlı olunduğunu vurguladı. Suriye sahilinde gerilim en üst seviyede seyrederken, Geçiş Yönetimi’nden henüz olaylara dair resmi bir açıklama yapılmadı.
Gösterilerde "Alevi, Sünni, Hıristiyan, Dürzi, Kürt hepimiz kardeşiz", "Federalizm bölünme demek değildir", "Siyasi ademi merkeziyetçilik (yerinden yönetim) istiyoruz", "İç savaşa hayır" sloganları atıldı.