Haber Merkezi – Yer bilimci Prof. Dr. Şener Üşümezsoy, 6 Şubat Maraş depremlerinin tek bir fayın kırılmasıyla değil, dört ayrı segmentin ardışık kırılmasıyla meydana geldiğini açıkladı.
Adana için çizilen "büyük felaket" senaryolarına karşı çıkan Üşümezsoy, "Bölgedeki faylar ana plaka sınırı gibi devasa depremler üretecek stres yüküne sahip değildir" dedi.
Türkiye'nin tanınmış yer bilimcilerinden Üşümezsoy, 6 Şubat 2023 depremlerinin oluşum mekanizması ve bölgedeki risk durumuna ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Karar’dan Büşra Akdaş’ın haberine göre, genel kabul gören fay haritalarını eleştiren Üşümezsoy, özellikle Adana için felaket senaryosu çizenlere bilimsel verilerle yanıt verdi.
"Tek bir fay değil, 4 ayrı segment kırıldı"
Depremin büyüklüğü ve yıkıcılığını analiz eden Üşümezsoy, 7.8 büyüklüğündeki ilk depremin tek bir fay hattının boydan boya kırılmasıyla oluşmadığını belirtti.
Üşümezsoy, depremin birbirini tetikleyen 4-5 farklı fay segmentinin (asparti) sırayla kırılmasıyla meydana geldiğini belirterek süreci şöyle detaylandırdı:
"Deprem ilk olarak 7.0 büyüklüğünde başladı, ardından 7.3'lük bir kırılmaya dönüştü. Daha sonra 7.5 büyüklüğünde iki ayrı segment kırıldı. Sonuç olarak 7.8'lik kümülatif bir enerji açığa çıktı."
Bu zincirleme reaksiyonun anlaşılmamasının deprem fiziğinin yanlış yorumlanmasına neden olduğunu belirten Üşümezsoy, fayların harita üzerinde cetvelle çizilmiş gibi düz bir hat olmadığını, parçalı yapılar olduğunu hatırlattı.
"Adana için felaket senaryoları hatalı"
Kamuoyunda endişe yaratan Adana deprem riskine de değinen Prof. Dr. Üşümezsoy, Doğu Anadolu Fayı'nın Adana havzasına doğru ilerleyen bir devamı olmadığını savundu.
Üşümezsoy, şu ifadeleri kullandı:
"Adana içinde 'büyük Doğu Anadolu fayı kırılacak, büyük felaket olacak' tarzındaki konuşmalara karşı çıkarak, fayın Adana'ya girmediğini, güneye doğru gittiğini vurgulamıştık. Adana'nın kuzeyindeki Göksun, Savrun, Feke ve Kozan fayları, Arap plakasının Anadolu'yu sıkıştırmasıyla oluşan, stres biriktirme kapasitesi ana faylara göre düşük olan ikincil ve üçüncül faylardır. Bunlar, ana plaka sınırı gibi devasa depremler üretecek stres yüküne sahip değildir."
"Haritadaki çizgilere bakarak tahmin yapılamaz"
MTA'nın güncellediği diri fay haritalarına bakarak sadece fay uzunluğu üzerinden deprem tahmini yapmanın bilimsel olmadığını savunan Üşümezsoy, "Fayların kızarmasını, yani stres yüklenmesini göremedikçe kestirim yapamazsınız" uyarısında bulundu.
Üşümezsoy, "Aktif fay" kavramının tek başına yeterli olmadığını, asıl ayrımın "Kıta kenarı plaka sınırı fayları" ile plaka içindeki ikincil faylar arasında yapılması gerektiğini vurguladı.
Prof. Dr. Şener Üşümezsoy, 6 Şubat depremlerinde ana enerjinin boşaldığını, Adana havzasındaki fayların ise ana plaka sınırı fayları gibi büyük bir stres biriktirmediğini belirterek, bölgede oluşturulan panik havasının jeolojik verilerle uyuşmadığını sözlerine ekledi.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın