Foto: Rûdaw
Erbil (Rûdaw) – DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Cengiz Çandar, Türkiye’deki sürecin Kürt sorununa giriş olduğunu çözümün bundan sonraki süreç olduğunu söyledi.
DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Cengiz Çandar, Rûdaw TV'den Hiwa Cemal'in sorularını yanıtlarken, Kürt sorununun çözümü sürecine ilişkin önemli değerlendirmelerde bulundu. Çandar, mevcut durumu "çözüm sürecinin kendisi değil, bir sürece giriş" olarak tanımlayarak, Meclis’te kurulan komisyonun temel görevinin dağdan inecek olan PKK'liler için yasal düzenleme yapmak ve entegrasyon için bir yol haritası belirlemek olduğunu söyledi.
"Yüzde 70 civarında halk desteği önemli"
DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Cengiz Çandar, sürecin oldukça kapalı bir şekilde ilerlediğini ancak çok büyük bir kesimin desteklediğini belirtti.
Sürecin kamuoyundaki algısına dair anket sonuçlarına değinen Çandar "Kamuoyunun bildiği kadarıyla yapılan anketlerde en az yüzde 62-63, Kürt kesiminde ise yüzde 70'in üzerinde destek var" dedi.
Ancak bu yüksek desteğe rağmen, sürecin geleceği konusundaki güven duygusunun azaldığını şu sözlerle ifade etti:
"Bu önemli güven duygusu, yani bu süreç ne olur? Nasıl biter konusunda? Güven duygusunda bu oranlar azalıyor. O da daha ziyade muhalefetteki kesimlerin hükümete ve başta Tayyip Erdoğan'la olmak üzere iktidara duyduğu güvensizlikten kaynaklanıyor ama yine de yüzde 70 civarında bir halk desteği önemli." Milletvekili, bu oranın "Bu sürecin yürüyebilmesi için iyi ve yeterli bir oran" olduğunu savundu.
"Komisyonda seçmenin yüzde 90'ı temsil ediliyor"
Meclis'te kurulan komisyonun önemini vurgulayan Çandar, "ana muhalefet partisi, Cumhuriyet Halk Partisi'ne (CHP) dahil olduğu haliyle mecliste bu iş için kurulan komisyonda Türkiye'deki seçmelerin yüzde 90'ı temsil ediliyor. Yani bir aşırı Türk milliyetçi küçük bir parti dışında herkes o komisyona girdi. O da seçmenlerinin yüzde 90'ı demek" ifadelerini kullandı.
"Henüz çözüm sürecinde değiliz"
DEM Partili Çandar, mevcut durumu bir "çözüm süreci" olarak adlandırmanın erken olduğunu belirterek, "Şu anda çözüm sürecinde değiliz biz daha. PKK silah bıraktı ve kendini feshetti. Biz bunu bir sürece giriş olarak görürüz. Sürecin kendisi değil. Süreç bugüne kadar Abdullah Öcalan'ın yaptığı çağrıyla ki o çağrıyı yapması Devlet Bahçeli tarafından istenmişti. Ve iktidar kanadının eliyle istenilen bir sonuçtu. O gerçekleşti ama gerçekleşen şimdiye kadar silahların yakılmasıdır. Ve PKK'nin kendini feshederek ‘biz Türkiye'ye karşı silahlı mücadeleyi durdurduk’ demiş olmasıdır" şeklinde konuştu.
"Toplum bu gerilimden yoruldu"
Kürt sorununun çözümüne ilişkin sorulan bir soruya Çandar, "Toplum, genel olarak bütün toplum, Türküyle, Kürdüyle bu gerilimden, bu sorundan yoruldu. Ve bu bitsin, çözülsün istiyor" cevabını verdi. Devlet Bahçeli'nin sürece dahil olmasının önemini ise şöyle açıkladı:
"Türk milliyetçiliği ise eğer devlet bunun isabet olacağını söylüyorsa genellikle Türkler devletlerini dinleyen bir topluluk, Toplum o şekilde yol alır. O bakımdan mesela Türk milletinin en kuvvetli temsilcisi olan Devlet Bahçeli'nin bu sürece dahil olması, hatta başını çekmesi ve sürekli Türk-Kürt kardeşliğinden söz etmesi geleceğe ilişkin umut verici ve yararlı bir şey."
"Komisyonun birinci görevi bir yasa hazırlığı yapmak"
Yıllarca dağda silahlı kalmış gerillaların topluma entegrasyonu konusundaki endişelere Çandar, "Zaten esas ve üstünde durulan konu bu. Komisyon da mecliste bunun için kuruldu. Ve dediğim gibi bir küçük parti dışında Türkiye'deki bütün partiler komisyona bu amaçla çalışacak komisyona katılmayı kabul ettiler" yanıtını verdi.
Komisyonun görevlerini detaylandırırken şunları söyledi:
"Komisyonun birinci görevi bir yasa hazırlığı yapmak. Ve 'geri dönüş yasası' diye ifade ediliyor. 40 yıldır ya da işte yıllardır elinde silah taşımış olan PKK'lilerin Türkiye'ye dönüşünün ve topluma entegrasyonunun sağlanması ikincisi infaz yasasında bazı değişikliklerle örgüt üyeliği ya da örgütle ilişki nedeniyle hapiste bulunan, hakkında soruşturma açılmış olan, sürgünde yurt dışında Avrupa'da başka yerlerde olan binlerce kişi bunlar dönmesini sağlayacak düzenlemelerin yapılması, bütün bunlar bu komisyonun işi."
"Adı konmamış bir aftan bahsediyoruz"
Çandar, komisyonun bu tarihi görevini şu sözlerle vurguladı:
"Türkiye tarihinde ilk defa Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne, parlamentoda bunun için bir komisyon kuruluyor. Buna bütün partiler katılmayı kabul ediyor ve komisyon meclis başkanının yönetiminde çalışıyor. Haftada iki üç gün çalışıyor. Toplantı yapıyor ve bu komisyonun kurulma amacı silah bırakıldıktan sonra yapılması gerekenleri yapmak ve onun için gerekli kanunları hazırlamak."
Hukuki düzenlemelerin içeriğine dair ise önemli ipuçları verdi:
"Öyle maddeler konacak ki çalışmada Örgüt üyesi olduğu için yani PKK üyesi olduğu için tutuklanmış olan, terörist dendiği için tutuklanmış olan ya da hakkında soruşturma olanların bu durumu örgüt ortadan kalktığı için, yeni bir durum ortaya çıktığı için ortadan kalkmış olacak ve bu kanunla düzenlenecek. PKK'lilerin de biliniyor silah taşıdıkları. Eğer şu tarihte şu kişi ateş etti öldürdü diye somut bir şey yoksa sadece PKK üyesi ise Kandil'e gitti. Elinde silah vardı? Türkiye'nin içinde bir şey yaptı mı? Bir somut bir olayda şu kişiyi öldürdü ya da yaraladı mı? Böyle bir somut durum yoksa geri dönebilecek. PKK'nin silah bırakmasının ve daha da önemlisi olarak örgüt olarak kendini feshetmesinin ortaya çıkarttığı yeni durumun önemi bu zaten. Bu sayede parlamento bir komisyon kurup bütün partilerin katılımıyla PKK'lilerin doğrudan adam öldürmüş, yaralamış, şunu yapmış, bunu yapmış, haklarında terörist denmiş olanların somut delil haricinde bunları yaptığına dair kim varsa bu durumun ortadan kaldırılıp Türkiye'ye dönüşünün sağlanması, hapishane kapılarının açılması. Adı konmamış bir aftan bahsediyoruz yani. Komisyon işte bunu gerçekleştirmek."
"Bu işi çözmek için kurulan bir komisyon"
Irak’ta siyasette çokça dile gelen "Bir işi çözmek istemezseniz komisyona havale edin" sözünün Türkiye için de geçerli olup olmadığına ilişkin Çandar, "Hayır, burada öyle değil. Türkçe de aynı söz var... Biz de kullanırız hep. Bu tam tersine bu sefer bu işi çözmek için kurulan bir komisyon" diyerek, komisyonun çözüm odaklı misyonunu vurguladı.
"İyimserim ama temkinli ve ihtiyatlı bir şekilde iyimserim"
1 Eylül Dünya Barış Günü'ne denk gelen söyleşisinde DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Cengiz Çandar, "Bugün 1 Eylül Dünya Barış Günü. Dolayısıyla bugün barış için daha umutlu, daha iyimser konuşmanın zamanı. Bu sorun yapısı itibariyle çok kapsamlı. Çok büyük bir mazisi, kanlı ve acılı bir geçmişi olan bir sorun olduğu için bugüne kadar da birçok girişim başarısızlıkla sonuçlandığı için ben diyorum ki ihtiyatlı olmakta yarar var. İyimser misiniz? sorusuna; Evet, iyimserim ama temkinli ve ihtiyatlı bir şekilde iyimserim derim."
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın