TÜRKİYE BASIN ÖZETİ - 8 Aralık Cuma

Milliyet: Lozan çıkışı

 

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Yunan mevkidaşı Pavlopulos’a Lozan konusunda hâlâ anlaşılmayan bazı incelikler olduğunu, Batı Trakya’daki Müslümanların baş müftülerini seçemediğini hatırlatarak, “Demek ki Lozan uygulamada değil. Lozan’ın güncellenmesi gerekir” dedi.

 

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, 65 yılın ardından cumhurbaşkanı düzeyinde ilk ziyaret olması nedeniyle ayrıca tarihi niteliği bulunan Yunanistan ziyaretine Lozan tartışması damga vurdu. Erdoğan’ın Atina ziyareti öncesi Yunan Skai televizyonuna verdiği röportajda Lozan anlaşmasının güncellenmesi gerektiğini söylemesi Yunanistan Cumhurbaşkanı Prokopis Pavlopoulos’la görüşmesinde polemiğe dönüştü. Pavlopoulos’un, hukuk profesörü olduğunu belirterek, Lozan Anlaşması’nın güncellenemeyeceğini söylemesi üzerine Erdoğan, “Ben tabii hukuk profesörü değilim. Ama siyaset hukukunu iyi bilirim. Siyaset hukukunda da anlaşmaların güncelleşmesi diye bir şart vardır ve bunu da biz yaparız. Yeter ki ülkeler bu konuda mutabık kalsınlar” diye konuştu.

 

Star: Kudüs için kıyam vakti

 

Kudüs öfkesi, Filistin ve Türkiye başta olmak üzere 1.5 milyarlık İslam alemini ayağa kaldırdı. Bugün tüm gözler 3. intifada ateşinin yakılması beklenen Filistin’deki ‘Öfke Cuması’nda olacak.

 

ABD Başkanı Donald Trump’ın BM Güvenlik Konseyi›nin kararını ve dünya kamuoyunun tepkilerini hiçe sayarak işgal altındaki Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıması ve ülkesinin Tel Aviv’deki büyükelçiliğinin buraya taşınması için hazırlık talimatı vermesi Filistin’de büyük öfkeye neden oldu. Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye, “ABD’nin kararına karşı yarından itibaren yeni intifada başlatılmasını istiyoruz” dedi. Gazze’deki ofisinde basın açıklaması yapan Hamas lideri, Kudüs’ün doğu ve batısıyla Müslüman kimliğe sahip olduğuna işaret etti ve Filistinliler arasındaki bölünmenin artık aşılması gerektiğini belirtti. Heniyye bu açıklamalarının ardından Gazze Sorumlusu Yahya es-Sinvar eşliğinde Fetih Hareketi’nden isimlerle bir araya geldi.

 

Yeni Şafak: Ve intifada

 

Filistin, Kudüs’ü savunmak için sokaklara aktı. Hamas lideri İsmail Heniye, intifada çağrısı yaptı. Kudüs, Gazze, El Halil ve Ramallah, ABD ve İsrail’i protesto için meydanlara döküldü. Bugün Türkiye ve dünyanın birçok ülkesinde milyonlarca kişi “Öfke Cuması”nda biraraya gelecek.

 

İntifada çağrısı sonrası Filistinliler, sokaklara döküldü. Doğu Kudüs’ün Eski Şehir bölgesinin ana giriş noktalarından Şam Kapısı’nda toplanan Filistinliler, ABD Başkanı Trump’ın Kudüs’ü “İsrail’in başkenti” ilan etmesini protesto etti. “Kudüs’e canımız, kanımız feda olsun” şeklinde slogan atan Filistinlilere İsrail polisi müdahale etti. Kudüs sokaklarında yaşanan gerilim gün boyu devam etti. Atlı ve yayalardan oluşan onlarca İsrail polisi, işgal altındaki Doğu Kudüs’ün k ritik noktalarında mevzilenmiş durumda. Öte yandan Batı Şeria’nın birçok yerinde de gösteriler düzenlendi. El Halil’deki gösterilere İsrail askerleri müdahale etti. Görgü şahitlerine göre, göz yaşartıcı bomba, gerçek ve plastik mermi kullanan İsrail askerlerine, Filistinliler taşlarla karşılık verdi.

 

Birgün: İsrail yine saldırıyor, Amerikancılar suspus

 

1967 sınırlarını kabul ettiğini açıklayarak İsrail işgalini tanıyan Hamas’ın intifada çağrıları da gerçekçi değil. Filistin yine yalnız bırakıldı.

 

ABD Başkanı Donald Trump’ın ABD Kongresi’nin 22 yıl önce aldığı Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıyan kararı onaylaması dünyada tepki çekti. Ortadoğu’dan Avrupa ülkelerine, Rusya’dan Çin’e kadar krizsever ABD Başkanı’nın aldığı kararın ne kadar büyük sorunlar yaratacağı konusunda ortak bir görüş var. Kararın sıkıntılara, yeni sorunlara yol açacağı kesin; en büyük zararı da yine, uluslararası alanda artık iyice desteksiz kalmış olan Filistin halkının göreceğine kuşku yok.

 

Türkiye: Önce Kudüs sonra Türkiye

 

ABD Başkanı Donald Trump’ın bütün dünyayı karşısına alarak Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak kabul ettiğini açıklaması ve Amerikan büyükelçiliğini Tel Aviv’den Kudüs’e taşıma emri vermesinin yankıları sürüyor. Üç dine ev sahipliği yapan Kudüs’ün sadece İsrail’in tekeline verilmesi, Arzı Mev’ud’la (vadedilmiş topraklar) birlikte ‘Büyük İsrail’ projesini hayata geçirmek için atılan bir adım olarak değerlendiriliyor. Son yıllarda bölgede yaşanan olaylar İsrail’in bu sinsi planını adım adım uyguladığını gösteriyor. Arap Baharı ile başlayan gösteriler birer birer Müslüman ülkelere sıçrarken, bu iş İsrail’in ekmeğine yağ sürdü. Suriye’de iç savaş ve DEAŞ’ın ortaya çıkışı, Irak’ta Bölgesel Kürt Yönetimi’nin bağımsızlık referandumu Tel Aviv yönetiminin kozu oldu. Suriye’deki taşeron örgüt DEAŞ’ı kullanan İsrail, yaralanan teröristleri tedavi etti. Başbakan Binyamin Netanyahu’nun DEAŞ’lı teröristleri ziyaret ederken çekilen skandal fotoğrafların ortaya çıkmasını İsrail, “Bu savaşçılar Esad rejimini yıkmak için savaşıyor” diyerek kapatmaya çalıştı. İsrail, bölgenin istikrarsızlaştırma çalışmalarına Irak’ta Bölgesel Kürt Yönetimi’nin referandum sürecine tek başına destek vererek devam etti. Netanyahu’nun “Kürtlerin devlet kurma vakti geldi” sözüne Kürt halkı sokaklarda İsrail bayrakları sallayarak cevap verdi. Ünlü Fransız yazar Emile Zola’nın Rougon Macquart serisinde “Büyük İsrail” devletini kurma çabalarının olduğunu söyleyen Suriye Türkmen Meclisi’nin kurucusu ve eski başkanı Samir Hafez, “Zola eserinde, 19. asırda Osmanlı’nın maddi sıkıntı içinde dönemde Suriye’nin İsrail’e bağlanmasını işlemişti.