Dünyaca tanınan beyin cerrahı Prof. Dr. Gazi Yaşargil hayatını kaybetti

11-06-2025
Etiketler Prof. Dr. Gazi Yaşargil Beyin Cerrahı Doktor Vefat
A+ A-

Haber Merkezi - "Yüzyılın en iyi beyin cerrahı" seçilen Prof. Dr. Gazi Yaşargil hayatını kaybetti.

Haberi Türkiye Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu duyurdu.

Memişoğlu, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, şunları kaydetti:

"Alanında yürüttüğü eşsiz çalışmalarla 'Yüzyılın en iyi beyin cerrahı' seçilen Prof. Dr. Gazi Yaşargil hocamızın vefatını büyük bir üzüntüyle öğrendim. Bilime adadığı ve bir asra yaklaştığı ömründe hepimiz için örnek teşkil eden nice işe imza atmıştı. Onun hatırasını yaşatmak için elimizden geleni yapacağız. Mekanı cennet, makamı ali olsun."

6 Temmuz 1925'te babasının kaymakamlık görevi yaptığı Diyarbakır'ın Lice kasabasında doğan Prof. Dr. Gazi Yaşargil, 1943'te Almanya'da Friedrich Schiller Üniversitesi'nde tıp tahsiline başladı.

Amerikan Beyin Cerrahları Birliğince "Yüzyılın en iyi beyin cerrahı" seçilen, sayısız ödül ve onura layık görülen Yaşargil, 100 yaşında hayata veda etti.

Mikrovasküler cerrahi alanında önemli çalışmalar yaptı

Prof. Dr. Gazi Yaşargil, İsviçre’nin Basel şehrinde yüksek lisans ve nöroşirürji uzmanlık eğitimi de aldı. Ardından Bern Üniversitesi’nde psikiyatri bölümünde çalıştı ve burada beyin cerrahisi alanına yöneldi. Beyin anatomisi ve cerrahisi üzerine çalışmalar yapan Yaşargil, 1953 yılında Basel Üniversitesi Nöroşirürji bölümünde çalışmaya başladı. 1965 yılında Zürih Üniversitesi'nde yardımcı profesör olarak görevine devam etti. 1965 ve 1967 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Vermont Üniversitesi'nde mikrovasküler cerrahi alanında önemli çalışmalar yaptı. 1973 yılında profesörlük unvanını kazanarak Zürih Üniversitesi Nöroşirürji Bölümü’nün başkanı oldu.

Cerrahi mikroskopla ilk beyin bypass ameliyatını gerçekleştirdi

Gazi Yaşargil, cerrahinin çeşitli alanlarında önemli keşiflere imza atmıştır. Mikroskop kullanarak yapılan beyin cerrahisi operasyonlarına yeni bir boyut kazandıran Yaşargil, 1967'de cerrahi mikroskopla ilk beyin bypass ameliyatını gerçekleştirdi. Bu alanda kullanılan ekipmanları yetersiz bulan Yaşargil, yenilikçi cihazlar tasarlamaya başladı. İntrakraniyal anevrizma ameliyatlarında damarları klemplemek için geliştirdiği klipsler, hala modern cerrahi uygulamalarda kullanılıyor. Ayrıca, beyin cerrahisinde operasyon alanına ulaşmak için beyin dokusunu daha kolay hareket ettirmek amacıyla Leyla retraktörünü tasarladı. Bu alet, günümüzde beyin cerrahilerinin vazgeçilmez bir parçası haline geldi. Yaşargil'in geliştirdiği bir diğer önemli cihaz ise "Kayan Mikroskop". Bu hareketli mikroskop sistemi, beyin cerrahisinde daha geniş bir görüş alanı sağlayarak cerrahların işini kolaylaştırdı.

Cerrahi mikroskobun yaygınlaşmasında büyük rol oynadı

Gazi Yaşargil’in tıp ve cerrahiye olan katkıları, onu beyin cerrahisinin önde gelen isimlerinden biri yaptı. 1999 yılında Amerikan Nörolojik Cerrahlar Kongresi tarafından "Yüzyılın Beyin Cerrahı" unvanına layık görülen Yaşargil, Avrupa Nörolojik Cerrahlar Birliği tarafından onur madalyasıyla ödüllendirildi. Dünyada cerrahi mikroskobun yaygınlaşmasında büyük rol oynayan Yaşargil, beyin cerrahisi alanındaki yenilikçi çalışmaları ile tıp camiasına kalıcı bir miras bıraktı. Ayrıca, "Master of Brains, Gazi Yaşargil" adlı belgesel, onun hayatını ve bilimsel başarılarını konu alarak 2021’de ABD’de gösterime girdi. Harvey Cushing ile 20'inci yüzyılın en önemli nöroşirürjisyenlerinden sayıldı.

Yaşargil’in beyin cerrahisi alanındaki katkıları sadece tıp dünyasında değil, aynı zamanda cerrahilerin standartlarını yükselten cihazlarıyla da büyük bir etki yarattı. Gazi Yaşargil, aynı zamanda dünya çapında saygın bir bilim insanı olarak tanındı. Onun geliştirdiği teknikler ve cihazlar, günümüzdeki modern beyin cerrahisinin temel taşlarını oluşturdu.

Prof. Dr. Gazi Yaşargil Kürt mü?

CEGA Medya’da Prof. Dr. Gazi Yaşargil’in hakkında şu ifadeler yer alıyor:

‘’Lice ilçesine 1924 yılında Kaymakam olarak atanan Asım bey, çıkan Kürt isyanda (Şeyh Said isyanı) hamile eşi Sehavet hanım ve 2 yaşındaki kızı Selma ile isyancılar tarafından kaçırıldı. 2  bin metre yükseklikteki dağlarda gezdirilirken, attan düşen Sehavet hanımın erkek bebek dünyaya getirdiği doğumu güçlükle yapılırken, kötü bir durum daha fark edildi. Çünkü annenin sütü de gelmemişti.

Kaçırıldığı için ''Gazi'' adı verildi

Bu nedenle bebeğin konaklama için gidilen dağ köyleri ve mezralardaki kadınları tarafından emzirilmek suretiyle hayatta kalması sağlandı. Aylarca süren bu zorlu şartların ardından kaymakam Asımbey ve ailesi isyancılar tarafından serbest bırakılırken, bu yaşananlar dolayısıyla söz konusu bebeğe ''Gazi'' adı verildi.

İsmi Diyarbakır'daki hastaneye verildi

Türkiye'ye 10 yıl önce dönen ve o günden bu yana Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde cerrahi çalışmalarına, derslere, konferanslara, laboratuar çalışmalarına ve mesleki yayınlara devam eden Gazi Yaşargil'in ismi Diyarbakır Eğitim ve Araştırma Hastanesinie verilerek Diyarbakır Gazi Yaşargil Eğitim ve Araştırma Hastanesi olarak değiştirildi.

"Beni Kürt olarak biliyorlar"

O dönemki röportajında Lice'de dünyaya gelmesi dolayısıyla çoğunlukla'' Kürt'' olarak bilindiğini belirten Prof. Dr. Yaşargil, bunun kendisini çok mutlu ettiğini belirtti.

‘’Süt bakımından 'Kürdüz'’’

Annesinin İstanbul, babasının ise Ankara Beypazarılı olduğunu vurgulayan Yaşargil, şunları kaydetti:

''Annemin karnında at üzerinde 2-3 bin metre dağlarda kışın büyük sıkıntı çekilmiş, annem attan düşmüş ve doğumum çok zor olmuş. Dünyaya gelmişim ama annemde süt yokmuş. 'Bana Kürt müsün?' derler. Genetik olarak Türk olduğumu zannediyorum, araştırmak lazım ama herkes karışık. Dünyada karışmayan gen yok. Bana ilk 6 ay süt veren Kürt anneleri olmuş. Bu nedenle soranlara  süt bakımından 'Kürdüz, Kürtler süt dayılarım.' derim'' ifadelerini kullandı.’’

Yorumlar

Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın

Yorum yazın

Gerekli
Gerekli