12 Eylül askeri darbesi İstanbul’da protesto edildi

İstanbul (Rûdaw) - 12 Eylül 1980 askeri darbesinin 45. yıldönümü nedeniyle demokratik kitle örgütleri, Taksim 1 Mayıs Anıtı'nda ortak basın açıklaması düzenledi.

Açıklamada darbenin yaşattığı toplumsal dönüşüme dikkat çekilirken, geçmişle yüzleşme çağrısı yapıldı.

Çok sayıda örgüt katıldı

Eylem öncesinde darbe sürecinde yaşamını yitirenler için saygı duruşunda bulunuldu. Katılımcılar "12 Eylül Darbesiyle Hesaplaşıyoruz! Darbecilerle Toplumsal Suç Ortaklığını Reddediyoruz" yazılı pankart açtı.

Taksim çevresinde yoğun güvenlik önlemleri alınırken, açıklamaya 78'liler Hareketi, İHD, DEM Parti, DBP, DK-DER, DGD Platformu, EHP, EMEP, HDK, Karşı Sanat Çalışmaları, Komün, SMF, SODAP, Sol Dep, SYKP, TÖP, UİD-DER ve Yeşil Sol Parti katıldı.

25 yıllık mücadele hatırlatıldı

İnsan hakları aktivisti Nimet Tanrıkulu tarafından okunan ortak basın açıklamasında, darbenin toplumsal etkilerine değinildi. Açıklamada, "25 yıl önce, 2000'li yılların başında 12 Eylül darbecilerinin yargılanması kampanyası için yola çıkarken, darbe dönemindeki askeri mahkemelerin verdikleri mahkûmiyet kararlarının gayrimeşru olduğunu ve bu kararların tüm sonuçlarıyla birlikte iptal edilmesi gerektiğini savunmuştuk" denildi.

Ancak bu taleplerin yerine getirilmediği ve gayrimeşru mahkeme kararlarına hâlâ dokunulmadığı vurgulandı.

Darbenin toplumsal etkilerine odaklanıldı

Tanrıkulu, 12 Eylül 1980 darbesinin toplumu ve devleti yukarıdan aşağıya doğru anti-demokratik ve totaliter bir anlayışla yeniden biçimlendirdiği belirterek, "Bu düzenlemeyi siyasal ve askeri zor kullanarak hayata geçirdi. Darbe öncesinde gelişmekte olan yurttaşlık ve hukuk bilincine dayalı göreli demokratik süreç tasfiye edildi; yerine kayıtsız-şartsız itaat eden, demokratik değerleri tüketmiş bir toplum modeli getirildi" diye konuştu.

'Anarşi ve terör' iddiası eleştirildi

Darbecilerin 'anarşi ve terör' olaylarına karşı darbe yaptıklarını ilan ettikleri, ancak darbenin kötü sonuçlarının günümüze kadar ulaştığı ifade eden Tanrıkulu, "Vahşi devlet terörü uygulayan da yine 12 Eylülcüler oldu" dedi.

Tanrıkulu, özgürlük ile demokrasi düşüncesine karşı kapıları sonuna kadar kapattığını vurguladı.

"12 Eylül darbe rejiminin reforme edilemez olduğunu ve tamamen tasfiye edilmesi gerektiğini gösteriyordu” diyen Tanrıkulu şunları kaydetti:

“Reform mümkün olmadı; tasfiye de ciddi biçimde denenmeyince darbe kanunları, kurumları, düşünce ve davranış kalıpları toplumda içselleşti. 12 Eylülcü cuntacıların güçlü bir "Ulusal Güvenlik Devleti" kurma stratejisi hayata geçirdi. Bu doktrin, Soğuk Savaş döneminin Pentagon patentli bir anlayışının ürünüdür.

Geçmişle yüzleşme çağrısı

Nimet Tanrıkulu, açıklamada yer alan "Darbecilerle hesaplaşmayı beceremeyen bir toplum, darbe üstüne darbe yemeye mahkûmdur. Türkiye toplumu yıllardır kararan vicdanıyla yüzleşsin; kararan vicdanlar aydınlansın istiyoruz" ifadeleriyle sözlerini sonlandırdı.

Açıklamanın ardından kitle olaysız dağıldı.