Biden'ın 8 ay önceki sözleri nasıl gündem oldu?

Haber Merkezi – ABD’de yapılacak seçimlerde başkan adayı olan Joe Biden’in Aralık ayında yaptığı açıklamalar, Türkiye’nin gündemine oturdu. Biden’in sözlerine iktidar ve muhalefet kanadından sert tepkiler gelse de kimi siyasiler zamanlamaya dikkat çekti.

ABD'de 3 Kasım'da yapılacak seçimlerde Demokrat Parti'nin başkan adayı olan Joe Biden'in Aralık ayında Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan hakkındaki değerlendirmelerin sosyal medyada paylaşılmasının ardından iktidar ve muhalefet bu sözlere tepki gösterdi.

Biden, New York Times gazetesinin editörlerine verdiği mülakatta, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı mağlup etmeleri için muhalefeti cesaretlendirebieceklerini, “darbe ile değil seçimle” yönetimi değiştirebileceklerini söylemişti.

Bu açıklamalardan 8 ay sonra uzunca bir konuşmanın yaklaşık 1 dakikalık bölümünün servis edildiği video sosyal medyadan 2,5 milyondan fazla görüntülenme aldı.

Kim veye kimler tarafından dolaşıma sürülen görüntülere ilişkin iktidar kanadından çok sayıda isim Biden ve ABD’ye tepki gösterirken, AK Parti ve Erdoğan’a karşı “operasyon” yürütüldüğünü savundu.

Muhalefet temsilcileri ise ABD ve Biden’a açık ve sert tepkiler gösterirken, videonun “zamanlamasını” ve “kimse hizmet ettiğini” sorguladı.

İktidar ve muhalefetten tepki

Türkiye İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Twitter’dan yaptığı açıklamada, "Türkiye, demokratik siyasi atmosferin bu tip sorumsuz beyanatlarla bozulmasına müsade etmeyecektir. Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde mücadelesine devam edecektir" ifadesini kullandı

ABD Başkan Adayı Joe Biden'ın Aralık ayında kullandığı, nitekim bugünlerde medyaya yansıyan ifadeleri Türkiye üzerinde oynanan oyunların ve müdahaleci yaklaşımların adeta bir yansımasıdır. Bu ifadeler demokrasiyle ve Türkiye-ABD ikili ilişkilerinin doğasıyla örtüşmemektedir.

— Fahrettin Altun (@fahrettinaltun) August 15, 2020

AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik de, "Sandığın gücüne inanıyoruz. Darbeye nasıl cevap verilir, en son 15 Temmuz'dan biliyoruz" dedi.

Türkiye Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın,  Biden'ın sözlerine tepki göstererek, "Türkiye'ye emir verilen günler geride kaldı" ifadelerini kullandı.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Pazar günü ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ile görüşmesinin ardından yaptığı açıklamada Biden'ın sözlerine tepkisini "Biz böyle dayatmaları kökten reddediyoruz. Türk milletini de tanımayan cahilce yapılmış bir açıklama" sözleriyle dile getirdi.

Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu da “Türkiye Türkiye'den yönetilir. Ülkemiz siyasetini dizayn etmenize asla izin vermeyeceğiz! Sorunlarımız ne kadar büyük olursa olsun, kendi içimizde çözecek bilgi, birikim ve tecrübeye ülke olarak sahibiz” dedi.

Türkiye Türkiye'den yönetilir. Ülkemiz siyasetini dizayn etmenize asla izin vermeyeceğiz!
Sorunlarımız ne kadar büyük olursa olsun, kendi içimizde çözecek bilgi, birikim ve tecrübeye ülke olarak sahibiz.

Siz kendi dertlerinize yanın.
"I Can't Breathe" @JoeBiden

— Temel Karamollaoğlu (@T_Karamollaoglu) August 15, 2020

Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu ise Twitter’dan paylaştığı açıklamasında, “Bu ülkede kimin iktidar olup, kimin iktidardan gideceğine sadece millet karar verir!.. Biz millet iradesinin dışında hiçbir gücü tanımayız!..” ifadelerini kullandı.

Trump'ın küstah mektubuna sessiz kalan Cumhurbaşkanı, Biden’a en net ve kararlı cevabı vermelidir

Tüm siyasi partiler, ortak bir açıklama yapmalıdır

İktidar bundan kaçınır ise muhalefet Biden’a karşı kararlı bir ortak tutum sergilemelidir

Bu konularda her türlü girişime varız. pic.twitter.com/xEL4fwz7IC

— Ahmet Davutoğlu (@Ahmet_Davutoglu) August 16, 2020

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli de videonun zamanlamasının sorgulanması eleştirdi ve Biden'ın sözleriyle ilgili şunları söyledi:

"Bugüne kadar darbelerin, müdahalelerin, krizlerin, terör eylemlerinin ve demokrasi karşıtı arayışların gerisinde kimlerin olduğu da esasen tescillenmiştir. Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ı devirmeyi hedeflemesi, bunu darbeyle değil de muhalefeti destekleyip seçim yoluyla yapılması gerektiğine vurgu yapması alçak bir plandır. Dış mihrak tanımlamasının hayali değil hakiki ve sahici bir tespit olduğu somut şekilde tevsik ve teyit edilmiştir.”

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu da Nevşehir'de yaptığı açıklamada Biden'ın sözlerini şu ifadelerle eleştirdi:

"ABD'nin başkan adayının, Türkiye'ye bir demokrasi ayarı verme cümleleri kabul edilemez. Bu, hepimizin şiddetle kınayacağı, reddedeceği bir durumdur.”

İYİ Partili Koray Aydın da yaptığı açıklamada, “Değil ABD başkanı adayı Joe Biden, yeryüzündeki hiç bir şahıs Türk siyasetine istikamet çizemez. Türk siyasetini dizayn edecek tek kudret Büyük Türk Milleti'dir” diye yazdı.

CHP'li Muharrem İnce ise paylaştığı mesajında “Atatürk'ün de söylediği gibi BAĞIMSIZLIK Karakterimizdir! Türkiye'de Hükümet değiştirmek sizin işiniz değil, milletin işi” dedi.

As Atatürk said: INDEPENDENCE is our character! Changing the Turkish government is the responsibility of the Turkish nation, not yours! @JoeBiden

Atatürk'ün de söylediği gibi BAĞIMSIZLIK Karakterimizdir! Türkiye'de Hükümet değiştirmek sizin işiniz değil, milletin işi.

— Muharrem İNCE (@vekilince) August 15, 2020

Kılıçdaroğlu: Neden şimdi?

Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu da açıklamalara verilen tepkinin zamanlamasına dikkat çekerek, “Önce şu soruyor gerçekten sormak gerekiyor. 7 ay önce yapılan açıklama ortada dururken bu ülkenin Cumhurbaşkanı kimdi? Bu ülkenin sarayında kim oturuyordu? Dışişleri Bakanı kimdi? Hadi bütün bunlardan vazgeçtim. Perguleci Fahrettin neredeydi? 7 aydır tepki vermediler. Neden şimdi tepki veriyorlar” sorularını yöneltti.

Kılıçdaroğlu, şu ifadeleri kullandı:

“Hiçbir emperyal gücün gölgesini dahi kabul etmiyoruz. ‘Çünkü bağımsızlık bizim karakterimizdir.’ Bu karakterden yola çıktık. Beni üzen şey gerçekten de 7 ay önce söylenen bu sözlere Dışişler Bakanı’nın, Erdoğan’ın, Fahrettin Altun’un, kendi kadrolarının tepki vermeyip 7 ay sonra bunu Türkiye’nin gündemine getirilmesi. Gerçekten merak ediyorum. Neden? Acaba yine birileri ‘bunu kullanın deliğe süpürmeyin’ mi dedi? Biz bunları merak ediyoruz.”

Babacan: Bir biçimde gündem oldu

Joe Biden’in 7 ay evvel söylediklerinin tekrardan “bir biçimde gündem olduğuna” dikkat çeken DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan da, “Demokrasimizin yegane güç kaynağı halkımızın iradesidir. Siyasi partilerin bundan başka bir desteğe ihtiyacı yoktur” dedi.

Joe Biden’in 7 ay evvel söyledikleri tekrardan bir biçimde gündem oldu.

Demokrasimizin yegane güç kaynağı halkımızın iradesidir. Siyasi partilerin bundan başka bir desteğe ihtiyacı yoktur.

— Ali Babacan (@alibabacan) August 15, 2020

İYİ Partili Mehmet Aslan da, “Joe Biden’ın açıklamaları aynen efsanevi istihbaratçı Mahir Kaynak’ın dediğine işarettir! Bir olay olduğunda, olayın failini bulmak istiyorsanız; olayın sonucunun kime yaradığına bakın!” ifadelerini paylaştı.

Joe Biden’ın açıklamaları aynen efsanevi istihbaratçı Mahir Kaynak’ın dediğine işarettir!

“Bir olay olduğunda, olayın failini bulmak istiyorsanız; olayın sonucunun kime yaradığına bakın!”

— Mehmet Aslan 🇹🇷 (@Aslnmhmt) August 15, 2020

CHP Grup Başkanvekili Engin Altay da Twitter’dan yaptığı açıklamada zamanlamaya dikkat çekere, “Herkes dikkatli olsun. Joe Biden'ın 8 ay önce söylediği sözü şimdi ısıtanlara , Joe Biden'a ve bütün dünyaya Büyük Atatürk 101 yıl önce Sivas'tan gereken cevabı vermiştir: MANDA VE HİMAYE KABUL EDİLEMEZ” dedi.

Herkes dikkatli olsun.
Joe Biden'ın 8 ay önce söylediği sözü şimdi ısıtanlara , Joe Biden'a ve bütün dünyaya Büyük Atatürk 101 yıl önce Sivas'tan gereken cevabı vermiştir:
MANDA VE HİMAYE KABUL EDİLEMEZ.

— Engin ALTAY (@enginaltaychp) August 15, 2020

HDP: Planlı ve ucuz bir seçim hesabı

HDP Dış İlişkiler Komisyonu Eş Sözcüsü Hişyar Özsoy, Joe Biden’ın 8 ay önceki konuşmasının gündeme sokulmasının planlı bir seçim hesabı olduğunu savunarak, “Ucuz, milliyetçi yabancı düşmanlığı Türkiye’de artık işe yaramaz” dedi.

Özsoy, Biden’ın Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ı darbeyle indireceğini söylemediğini, ancak bu algıyla sözünün dolaşıma sokulduğunu belirtti.

Joe Biden’ın “Erdoğan karşıtı muhalefeti desteklememiz ve darbe ile değil demokratik yöntemlerle bu sistemin değişmesi gerekiyor” dediğini aktaran Özsoy, Biden’ın sözlerinin 8 ay sonra gündeme getirilmesinin farklı nedenlerinin olduğunu söyledi.

Özsoy, “Ekonomide darmadağın olmuş hatta kendi partisi bile üçe bölünmüş. Bir noktada dış mihrak, iç mihraktan daha avantajlı bir söylem alanı yaratabiliyor. Öyle görünüyor ki Erdoğan önümüzdeki dönemde içerideki milliyetçiliği diri tutmak, kendi tabanını bir arada tutmak için batı ile birtakım gerilimler oluşturmak isteyecektir” dedi.

“Batı ile karşı karşıya gelmenin, dış mihraklar söylemi üzerinden içerideki milliyetçiliği devam ettirmeye çalışmanın ekonomiye çok büyük tahribatları olacaktır” diyen Özsoy, şunları kaydetti:

“Nihayetinde Türkiye ekonomisi batı ile önemli oranda entegre olmuş. Ekonominin yüzde 50’sinden fazlası AB ülkeleriyle yapılıyor. Türkiye’ye gelen yabancı yatırımcıların yüzde 65’inden fazlası Avrupa ülkelerinden geliyor. ABD karşıtlığı, AB karşıtlığı belki Erdoğan için bir noktaya kadar yarayabilir fakat bunun dozu kaçtığı zaman Türkiye’nin geneline çok ciddi ekonomik sonuçları olacaktır. İki tarafı keskin bıçak gibi. Batı karşıtlığı iç siyasette toplumu bir noktaya kadar tatmin edebilir fakat bu toplum aç. Yani ucuz, milliyetçi yabancı düşmanlığı Türkiye’de çok fazla işe yarar durumu kalmamıştır; bu yoksulluk, açlık durumunda.

Biden ne dedi?

Sosyal medyada paylaşılan video, Joe Biden'ın Aralık ayında New York Times'ın hazırladığı The Weekly programından bir bölümü içeriyor. Videoda Biden'a sorulan soru duyulmazken 2 dakika 12 saniyelik görüntülerde Biden şu sözleri sarf ediyor:

"Bence yapmamız gereken ona (Erdoğan'a) karşı farklı bir yaklaşım izlemek. Muhalefetin liderlerini desteklediğimizi açık şekilde belirtmeliyiz. Açıkça pozisyonumuzun parlamentoda da yer edinmek isteyen Kürt nüfusun entegrasyonunu sağlamak olduğunu söylemeliyiz. Yanlış olduğunu düşündüğümüz şeyler hakkında sesimizi çıkarmalıyız. Yaptıklarının bedelini ödemeli. Bazı silahları ona satıp satmayacağımızla ilgili, bir bedel ödemeli. Özellikle de üzerinde F-15 uçurarak çözmeye çalıştıkları bir hava savunma sistemleri olduğunu düşündüğümüzde. Bunlar hakkında çok endişeliyim."

"Ama hâlâ, geçmişte yaptığım gibi, onlarla (muhalefet) doğrudan iletişimde olup, hâlâ var olan unsurlarını destekleyip onları Erdoğan'ı mağlup etmeleri için cesaretlendirebiliriz. Darbe ile değil, darbe ile değil, seçimle."

"(Erdoğan ve partisi) Dağıldı, İstanbul'da dağıldı, peki biz ne yapıyoruz? Oturup teslim mi olacağız? Yapacağım son şey ona Kürtler konusunda boyun eğmek olurdu. Onunla Kürtler konusunda birkaç kez görüşmüştüm. O dönemde henüz üzerlerine gitmiyorlardı."

"Her neyse, şunu açıkça belirtmeliyiz… Günün sonunda Türkiye de Rusya'ya bağımlı olmak istemez."

"Çok endişeliyim, çok endişeliyim. Hava sahalarımız ve onlara erişimimiz konusunda da çok endişeliyim. Bölgedeki müttefiklerimizle bir araya gelerek onun bölgedeki faaliyetlerini tecrit etmek bizim için çok çaba gerektiren bir iş. Özellikle de Doğu Akdeniz'deki petrol faaliyetleri gibi uğraşması çok uzun süren birçok diğer konu… Ama cevabım şu; evet endişeliyim."

Biden bu açıklamaları Demokrat başkan adaylığı kesinleşmeden önce, 16 Aralık 2019'da Amerika televizyon kanalı FX'te yayınlanan The Weekly programının çekimlerinde yapmıştı. The Weekly, New York Times'ın manşetlerinin arkasındaki hikayelere odaklanan bir belgesel serisi.

Sosyal medyada yayılan bölümler, programda yayınlanmamış ancak NY Times Ocak ayında yayımladığı Joe Biden profilinde, Biden'ın Türkiye ile ilgili sözlerine yer vermişti.

• Paylaş
• Share on Facebook
• Share on Twitter
• Share on Whatsapp
• Share on Telegram
• Share on Viber
• Share on Messenger