TÜRKİYE – Suriyeli çocukların yüzde 35’i okula gidemiyor

İstanbul (Rûdaw) – Türkiye’de yaşayan yaklaşık 4 milyon Suriyeli mültecinin durumu son yıllarda siyaset gündeminin ilk sırasında yer alıyor. Araştırmalar, “geri gönderilme tehdidi” altında olan Suriyelilerin, ırkçı ve ayrımcı yaklaşımlarla yüz yüze kaldığını, çocukların da yüzde 40’ının eğitim ve öğrenimden mahrum kaldığını ortaya çıkarıyor.

Türkiye’de özellikle son dönemde mültecilerin durumu ve maruz kaldıkları “ırkçı ve ayrımcı söylemler” hem siyaset ve hem de toplumun gündeminden düşmüyor.

Birey ve Toplum Ruh Sağlığında İZ Derneği (Birİz), 20 Haziran Dünya Mülteciler Gününde faaliyet yürüttüğü kentlerde düzenlediği etkinliklerle mültecilerin durumuna dikkat çekti.

Birİz, mültecilere yönelik ayrımcılığı önlemek için 10 kentte 40 bin öğrenciye kurs vermiş. Suriyeli çocuklarla çalışan pedagog ve psikologlar, mülteci çocukların yüz yüze kaldığı en temel sorunun ayrımcılık ve dil bilmemeleri olduğunu söylüyor.

Avrupa Birliği Demokrasi ve İnsan Hakları için Avrupa Aracı desteği ve Milli Eğitim Bakanlığı’nın desteği ile 2017’den beri “YanYana Projesi”, ile Suriyeli olan mülteci çocukların sosyal uyumlarını artırmayı hedefleyen Birİz, Türkiye'nin mülteci nüfus oranı en yüksek 10 ilinde, yani Kilis, İstanbul, Mersin, Hatay, İzmir, Bursa, Adana, Antep, Urfa, Konya'da hayata geçirdi.

Dernek bu proje kapsamında, 40 binden fazla ilkokul ve ortaokul öğrencisine ulaştı.

Birİz yöneticilerinden psikolog Betül Bozkurt, “Amacımız geçici koruma statüsündeki Suriyeli öğrencilerin sosyal uyumunu desteklemek. Karşılaştıkları sorunlardan biri de ayrımcılık. Yani çocuk okula gitmek istemiyor. Çünkü orada ayrımcılığa maruz kalıyor ve ağlayarak eve geliyor. Onun okula gitmesini teşvik edecek ebeveyn de bulamıyor. Çünkü o da ayrımcılığa uğruyor” diyor.

Türkiye Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB) Mart 2022 rapora göre, eğitim çağında bulunan bir milyon 124 bin Suriyeli çocuğun ancak yüzde 65'i, yani 730 bini okula giderken, yüzde 35'i ise eğitim görmüyor. Okula gidemeyen Suriyeli çocuk sayısı 393 bin 547 olarak kayıtlara geçti.

Öte yandan 2011’de başlayan Suriye iç savaşı nedeniyle Türkiye’ye sığınmak zorunda kalan Suriyeliler de son dönemde kötü muameleye maruz kaldıklarını belirtiyor. Mülteciler, hem iktidar ve hem de muhalefet tarafından “geri gönderilme” baskısı altında kaldıklarına ve iç siyaset malzemesi haline geldiklerine dikkat çekiyor.

Muhammed isimli Suriyeli mülteci, “Çoğu zaman ayrımcılık yaşıyoruz. Elbet tüm Türkiye halkı böyle demiyorum ancak bir kısmı kötü muamelede bulunuyor” diye belirtiyor.

Suriyeli Kemal ise, “Güvenlik koşulları nedeniyle Suriye’ye dönemiyoruz. Ama güvenlik sağlanır ve şartlar iyileşirse ülkeme dönmek isterim” diyor.

Türkiye İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, 1 Temmuz 2022 tarihi itibarıyla mahallelerde ikamet edecek Suriyelerin oranı yüzde 25'ten yüzde 20'ye düşürüleceğini, böylelikle bin 200 mahalle ikamete kapatılacağını açıklamıştı.