Ankara’dan Rusya-Ukrayna müzakerelerine ilişkin ilk açıklama

Haber Merkezi - Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, "Rusya ile Ukrayna'nın yarın görüşme kararı almasından da son derece memnunuz" dedi. Çavuşoğlu, Ukrayna topraklarındaki durumun "savaş"a dönüştüğünü ve Montrö Sözleşmesi'nin "bütün hükümlerini şeffaf bir şekilde uygulayacaklarını" söyledi.

Mevlüt Çavuşoğlu, CNN Türk'te katıldığı canlı yayında, Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısına ve gündeme ilişkin soruları yanıtladı.

Bakan Çavuşoğlu, Ukrayna’daki çatışmalar nedeniyle Türkiye vatandaşlarının tahliyesi konusunda, “Elimizden gelen gayreti gösteriyoruz. Önceden kara yoluyla vatandaşlarımızın tahliyesini de çalışmıştık, planlamıştık. Dün değişik şehirlerden 870 civarında vatandaşımızı Romanya sınırına getirdik, Romanya’ya geçtiler. Bugün öğleden sonra itibarıyla aşağı yukarı 580 civarında vatandaşımız da Türkiye’ye girmiş bulunuyor” dedi.

Otobüslerden ayrı kendi araçlarıyla gelen vatandaşlar bulunduğunu da anlatan Çavuşoğlu, bu vatandaşların da sınırlardan kolayca geçmesi için görevlendirmeler yapıldığını belirtti.

Polonya, Macaristan, Moldova, Slovakya, Bulgaristan’daki tüm Türk misyonlarının seferberlik ilan ettiğini aktaran Çavuşoğlu, "Arkadaşlarımızı sınırlara gönderdik, oradan geçişleri sağlıyorlar. Şu anda aşağı yukarı 6 bin 600 civarında tahliye edilmek isteyen, bize başvuran vatandaşımız var" diye konuştu.

"Rusya ile Ukrayna'nın görüşme kararından son derece memnunuz"

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba ile ayrı ayrı telefonda görüştüğünü belirten Çavuşoğlu, her iki mevkidaşının da iki ülke arasında yapılacak görüşmeyi teyit ettiğini söyledi.

Çavuşoğlu, "Minsk ya da Gomel şehrinde değil, hemen Ukrayna-Belarus sınırının diğer tarafında, Belarus tarafında bu görüşme mümkünse yarın gerçekleşecek. Hatta heyette kimlerin yer aldığı konusunda da bilgi verdiler" dedi.

Türkiye'nin bu görüşmelere ev sahipliği yapabileceğini her zaman dile getirdiğini belirten Çavuşoğlu, şöyle devam etti:

"Dün de taraflara tavsiye ettiğimiz gibi, söylediğimiz gibi, yer önemli değil, bir an önce Ukrayna ve Rusya'nın bir araya gelip müzakerelere başlaması ve kalıcı bir ateşkesin tesis edilmesi önemli. Bu krizi sona erdirmek gerekiyor. En azından ateşkesle birlikte ilk adımın atılması gerekiyor. Böyle bir mutabakata varmalarından biz son derece memnun olduk. İnşallah yarınki görüşmeler ateşkesle neticelenir."

Çavuşoğlu, "Bugün özellikle Rusya ile Ukrayna'nın yarın görüşme kararı almasından da son derece memnunuz. Bugün Kuleba ile görüştüğümde de dünkü tavsiyelerimizi dikkate aldığını söyledi. Bundan da ayrıca memnunum. 'Yer o kadar önemli değil. Anlıyoruz, Belarus'a gitmek istemiyorsunuz, sebebini de biliyoruz ama önemli olan burada bir ateşkesin tesis edilmesi, dolayısıyla müzakereden kaçan bir ülke konumuna düşmeyin ve gidin.' diye tavsiyelerde bulunmuştuk. Belarus da güvence verince (Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir) Zelenskiy'e, gitme kararı aldılar. Bu süreci de yakından takip ediyoruz. İnşallah buradan olumlu netice çıkar” ifadelerini kullandı.

Montrö Anlaşması konusu

Çavuşoğlu, Ukrayna topraklarındaki durumun "savaş"a dönüştüğünü ve Montrö Sözleşmesi'nin "bütün hükümlerini şeffaf bir şekilde uygulayacaklarını" söyledi.

Mevlüt Çavuşoğlu, şu ifadeleri kullandı:

“Kıyıdaş ve kıyıdaş olmayan ülkelerin savaş gemilerinin geçişi ile ilgili düzenlemeyi Montrö sözleşmesi yapıyor. Türkiye bugüne kadar sözleşmeyi harfiyen uygulamıştır. Bu şartlarda Montrö anlaşmasını uygulayacağız. 19. maddesi gayet açık. Başlangıçta Rusya'nın saldırısı oldu, uzmanlarla, askerlerle, hukukçularla değerlendirdik. Artık bu bir savaşa döndü. Bu bir askeri harekat değil, resmen savaş hali var. Bu durumda da tabii biz tarafların birisi hangisi olursa Rusya da olabilir Ukrayna da burada biz bu durumda Montrö anlaşmasını bu şekilde uyguluyoruz.

Biz sözleşmeden bahsediyoruz. Eğer bu savaş gemisi, savaşın tarafı olan ülkedeki üsse gidecekse o zaman bu geçiş engellenemiyor. Burada o geminin üsse kayıtlı olup olmadığı belli. Suistimalin de olmaması lazım. Üsse gideceğim deyip de Boğaz'dan geçtikten sonra savaşa dahil olmaması lazım. Türkiye'nin tutumunu ve Montrö anlaşmasının hükümlerini açıklamış oldum.”