Haber Merkezi – Türkiye’de 7 Haziran’da yapılan genel seçimde önemli bir başarıya imza atan Halkların Demokratik Partisi (HDP), kendi seçmenini mercek altına aldı ve şaşırtıcı sonuçlar elde etti.
HDP’nin yaptığı araştırmada seçmenlerin yüzde 30.6’sı bir önceki seçimlerde AK Parti’ye oy verdiği, yüzde 68.2’sinin Kürt/Zaza olduğu ve yüzde 25.5’nin de Kürt milliyetçisi olduğu belirlendi.
Rûdaw, HDP’nin yakın zamanda yaptırdığı ve sonuçları duyurulmayan 2 anketin sonuçlarını ele geçirdi.
7 Haziran seçimlerine “Türkiyelileşme” projesi kapsamında “Yeni yaşam” sloganıyla giren HDP’nin barajı aşıp aşamayacağı merakla bekleniyordu. Seçimlerin kilit partisi haline gelen HDP, büyük bir sürprize imza atarak yüzde 13.44 gibi bir oy oranına ulaşmış ve 80 milletvekili ile parlamentoya girmişti.
HDP, bu kadar yüksek bir oy artışını “emanet oylar” olarak değerlendirmişti.
“Emanet oyları” kaybetmek istemeyen HDP, Avrasya Kamuoyu Araştırmaları Merkezi’ne geniş çaplı bir araştırma yaptırarak yeni seçmen profilini çıkardı.
Ankete göre HDP seçmenlerinin etnik dağılımı şöyle (yüzde):
Kürt-Zaza: 68.2
Türk: 15.2
Kürt melez: 10.9
Arap: 3.5
Diğer:2.2
Ailede konuşulan dillere göre HDP seçmenlerinin durumu şöyle (yüzde):
Türkçe-Kürtçe 46.8
Sadece Kürtçe: 17.9
Sadece Türkçe: 29.1
Sadece Arapça: 2.5
Arapça-Türkçe: 2.1
Sadece diğer diller: 1.6
En genç parti HDP
Araştırmada HDP’nin en genç seçmene sahip olduğu da ortaya çıktı. Buna göre, HDP seçmeninin yüzde 52,6’sı 35 yaş altında. Bu diğer partilerle karşılaştırılınca en yüksek oran oldu. HDP’yi sırasıyla MHP, CHP ve AK Parti izliyor.
Araştırmada seçmenlerin cinsiyet ve eğitim durumları Kürt/Zaza olanlar ve Kürt/Zaza olmayanlar olarak ikiye ayrılarak incelendi ve şu sonuçlar alındı:
Cinsiyet (yüzde):
Kürt/ Zaza seçmenler
Kadın: 53.5
Erkek: 46.5
Kürt/Zaza olmayanlar:
Kadın: 51.9
Erkek: 48.1
Eğitim durumu (yüzde):
Kürt/ Zaza seçmenler:
Okur-yazar değil: 6.8
Eğitimsiz okur-yazar: 8.1
İlkokul: 39.7
Ortaokul: 19.7
Lise: 20.4
Üniversite: 3.6
Lisansüstü: 1.7
Kürt/ Zaza olmayan seçmenler (yüzde):
Okur-yazar değil: 5.9
Eğitimsiz okur-yazar: 7.9
İlkokul: 31.7
Ortaokul: 20.5
Lise: 26.4
Üniversite: 6
Lisansüstü: 2.1
En çok seçmen AK Parti’den geldi
HDP’nin aldığı oy oranı birçok tartışmayı da beraberinde getirmişti. HDP’nin bu oyları hangi partiden aldığı çok tartışılmıştı. Araştırmaya göre HDP’nin oylarının yüzde 30.6’sını AK Parti’den aldı.
HDP’ye oy veren seçmenlerin 2011 yılındaki tercihleri şöyle (yüzde):
HDP-Bağımsız: 40.5
AK Parti: 30.6
CHP: 14.8
Diğer: 2.5
Oy kullanmayanlar: 3.8
18 yaşından küçük olanlar: 6.7
Kısıtlı olanlar: 1.1
HDP’nin yüzde 13.44 oy almasında İstanbul’un özel bir yeri olmuştu. Araştırmada İstanbul için özel bir çalışma yapıldı. Buna göre İstanbul’dan HDP’ye oy veren seçmenlerin aile kökenlerine göre dağılımları şöyle:
Güneydoğu: 48.1
Doğu: 21.2
Marmara: 9.5
İç Anadolu: 5.9
Karadeniz: 5.6
Ege: 3.2
Yurtdışı göçmen: 0.9
Seçmen politikasını beğeniyor
HDP’nin neden bu kadar yüksek oy aldığına dair birçok analiz yapılmıştı. Seçmenlere birden fazla tercih yapma hakkı tanınan araştırmaya göre seçmen AK Parti ya da Recep Tayyip Erdoğan karşıtlığından değil, politikalarını beğendiği için HDP’ye oy verdiği ortaya çıktı. İşte o sonuçlar
Politikalarını beğendiği için: 81.9
Barış demokrasi özgürlük söylemleri: 68.7
Kürt olmam: 59.7
Başkanlık sistemi karşıtlığı: 50.3
AK partinin Suriye politikası: 46.8
Barajı geçmesini istemek: 39.7
Recep Tayyip Erdoğan karşıtlığı: 33.7
AK Parti karşıtlığı 31.5
4 seçmenden 1’i Kürt milliyetçisi
HDP, sol/sosyalist güçlerle ittifak yaparak seçimlere girmişti. Araştırmanın sonuçlarına göre HDP seçmeni ağırlıklı olarak Kürt milliyetçisi ve sağcı.
Kürt milliyetçisi: 25.5
Sağcı: 14.3
Solcu: 13.2
Sosyalist: 13
Sosyal demokrat: 10.3
Laik: 7.6
İslamcı: 2.5
Komünist: 2.3
Liberal: 3.2
Müslüman sol: 1.5
Milliyetçi: 0.2
Atatürkçü: 4.9
Seçmen terk etmiyor
HDP’yi en çok rahatlatan ise seçmenleri kaybetmeyecek olması. Seçmenlere yöneltilen “Hükümet kurulamaz ve erken seçim kararı alınırsa hangi partiye oy verirsiniz” sorusuna alınan yanıtların yüzdesi şöyle:
HDP: 93.5
CHP: 2
AKP: 1.2
Diğer: 0.5
Kararsızlar: 2.8
Seçmenlerin yüzde 98.8’i HDP’ye oy verdiği için pişman olmadığını yüzde 1.2’si ise pişman olduklarını beyan etti.
2’NCİ ANKET: ERKEN SEÇİM İSTENMİYOR
HDP’nin yaptırdığı diğer anketin sonuçlarına göre ise, Türkiye’de erken seçim dillendirilse de seçmen erken seçim istemiyor. Seçim sonrası yapılan en kapsamlı araştırmaya göre seçmenin yüzde 62.03’si erken seçime “hayır” diyor. Olası bir erken seçimde AK Parti, CHP ve HDP’de küçük yükselişler görülürken MHP ise oy kaybediyor.
HDP, 7 Haziran seçimlerinin ardından parti politikalarını belirlemek için Avrasya Kamuoyu Araştırmaları Merkezi’ne geniş kapsamlı iki ayrı araştırma yaptırdı. “Türkiye Genel Seçim Sonrası Seçmen Tercihleri Araştırması” sonuçları aynı zamanda seçimlerin ardından yapılan en kapsamlı çalışma oldu.
Kamuoyuna açıklanmayan anketin en dikkat çekici sonucu “Erken seçim olması durumunda hangi partiye oy vereceksiniz” sorusuna verilen yanıta ilişkin oldu.
Sadece MHP düşüyor
AK Parti, CHP ve HDP de küçük de olsa artış yaşanırken MHP’nin oylarında düşüş görüldü. 7 Haziran seçimlerinde AK Parti 40.9, CHP 25.00, MHP 16.3, HDP ise 13,1 oranında oy almıştı.
Seçimlerin hemen ardından yapılan ankete göre partilerin oy oranları şöyle:
AK Parti: 42.28
CHP: 25.04
MHP: 15.17
HDP: 13.83
Erken seçime hayır
Araştırmaya göre erken seçim olması durumunda seçmenin tercihleri böyle olsa da seçmenin büyük bir bölümü erken seçim istemiyor. “Erken seçim istiyor musunuz” sorusuna seçmenleri
Yüzde 62.03’si hayır
Yüzde 37,97’si ise evet dedi.
Araştırmaya göre erken seçimi en az isteyen HDP seçmeni. Yaşayacağı oy kaybına karşın MHP seçmeni ise diğer partiler arasında en fazla erken seçim isteyen seçmen oldu. Partilere göre erken seçim isteyenlerin oranları şöyle:
AK Parti seçmenleri
Evet: 36.7
Hayır: 65.3
CHP seçmenleri
Evet: 39.8
Hayır: 60.2
MHP seçmenleri
Evet: 44.3
Hayır: 55.7
HDP seçmenleri
Evet: 27.2
Hayır: 72.8
Diğer seçmenler
Evet: 40.4
Hayır: 59.6
Araştırmada her partinin seçmenine ayrı ayrı erken seçim yapılmazsa kendi partilerinin hangi partiyle koalisyon kurmalarını istediği de soruldu. AKP’liler en çok MHP ile, CHP’liler en çok MHP+HDP ile, HDP’liler ise en çok AKP ile hükümet kurmak istediler.
İşte o soruya da seçmenlerin verdiği yanıtın yüzdelik dağılımı şöyle:
AK Parti seçmenleri
MHP ile: 47.3
CHP ile: 35.5
HDP ile: 4.9
Farketmez: 7.7
Muhalefette kalmalı: 4.6
AK Parti seçmenlerinin yüzde 9.9’u CHP ile, yüzde 11.3’ü MHP ile yüzde 38.6’sı ise HDP ile koalisyon yaparsa AK Partiye oy vermeyeceklerini belirttiler.
CHP seçmenleri
MHP+HDP ile: 60.1
AK Parti ile: 21.8
Farketmez: 6.3
Muhalefette kalmalı: 11.8
CHP seçmenlerinin yüzde 27.8’i AK Parti ile, yüzde 5.8’i ise MHP ve HDP ile ortak koalisyon kurulması durumunda partilerine oy vermeyeceklerini belirttiler.
MHP seçmenleri
AK Parti ile: 55.2
CHP+HDP: 7.9
Farketmez: 8.7
Muhalefette kalmalı: 28.2
MHP seçmenlerinin yüzde 9.8’i AK Parti ile, yüzde 32.7’si ise CHP ve HDP ile ortak koalisyon kurulması durumunda partilerine oy vermeyeceklerini belirttiler.
HDP seçmenleri
AK Parti: 35.2
CHP-MHP: 32.8
Farketmez: 11.3
Muhalefette kalmalı: 20.7
HDP seçmenlerinin yüzde 21.6’sı AK Parti ile hükümet kurulması durumunda partilerine oy vermeyeceklerini belirtti.
Gezi’yi en çok CHP’liler destekliyor
Gezi olaylarının da 7 Haziran seçimlerine olan etkisi de çok tartışıldı. Araştırmaya göre, CHP’lilerin yüzde 98.7’si, HDP’lilerin yüzde 91.2’si, MHP’lilerin yüzde 41.4’ü, AK Partililerin ise sadece yüzde 4.1’i Gezi Eylemleri’ne destek verdiklerini açıkladı.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın