İkbal Dürre
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova, Rusya’da yaklaşık 50 bin Kürt’ün yaşadığını belirtti.
Zaharova bu açıklamayı, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Kürt Prof. Dr. Reşad Miran’a devlet nişanı takdim etmesinin ardından yaptı.
Zaharova, “Ülkemizde 50 bin Kürt yaşıyor, yakın işbirliğini sürdürüyoruz” derken Irak ve Kürdistan Bölgesi liderleriyle güçlü ilişkilere sahip olduklarını vurgulamayı da ihmal etmedi.
Ancak Zaharova’nın dile getirdiği sayı gerçeği yansıtmıyor. Burada önemli bir nokta var: Rusya’daki Ezdi Kürtlerin büyük bir çoğunluğu kendilerini “Ezdi” olarak tanımlıyor. Bu da sayı konusunda ciddi bir kafa karışıklığına yol açıyor.
Rusya’daki Kürtlerin önemli bölümü Ezdi. Zaharova, “Kürtler” derken Ezdi Kürtlerini bu hesabın dışında tutmuş olabilir. Fakat yine de verdiği rakam gerçeklerle uyuşmuyor. Çünkü yalnızca Krasnodar bölgesinde bile neredeyse o kadar Müslüman Kürt yaşamaktadır.
Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı bölgeler belli olmakla birlikte (Krasnodar, Moskova Oblastı, Leningrad Oblastı, Sibirya ve Ural bölgeleri gibi), Rusya’da Vladivostok’tan Murmansk’a kadar dağınık bir Kürt nüfusu bulunmaktadır.
Rusya’daki azınlıklarla ilgili katıldığım birçok konferansta bu konu defalarca gündeme geldi. Belirttiğim gibi net bir sayı yok. Fakat sempozyumlar, konferanslar ve benzeri toplantılarda, demografik yapı üzerine çalışan bilim insanları ve siyasetçilerin ifade ettiği asgari sayı 250–300 bin civarındaydı.
Bu, dile getirilen en düşük tahmindir. 500 binin üzerinde olduğunu söyleyenler de mevcut.
35 yılı aşan Rusya tecrübeme dayanarak, 350 binin üzerindeki bir sayının abartılı olmayacağını düşünüyorum.
Rusya’da Kürtler arasında doğum oranı genel ortalamanın üzerindedir. Buna karşın özellikle Avrupa’ya ciddi bir göç akışı vardır. Bu nedenle 100 bin diyen de olur, 500 bin diyen de… Fakat kimse kesin bir şekilde doğrulama yapamaz.
Rusya Duması’nda görev yapan ve görev süresi bakımından en uzun dönem milletvekilliği yapan Kürt/Ezdi bir dostum da toplam Kürt nüfusunun bilinmediğini, fakat yaklaşık 250 bin olabileceğini söyledi.
Sonuç olarak: Irak Kürdistan Bölgesi hariç, Kürtlerin yaşadığı herhangi bir ülkede nüfusları tam olarak bilinmezken, Rusya’da bilinmesini nasıl bekleyebiliriz? Bu bir.
İkincisi, sıkça karşılaştığım “Rusya’nın Kürt politikası nedir?” sorusuna cevaben şunu söyleyebilirim: Kendi Kürt vatandaşının sayısını dahi net olarak bilmeyen bir ülkenin bu konuda net bir siyaseti olması zordur.
Çarlık döneminde ve SSCB yıllarında köy köy, hane hane nüfus sayımı yapılır; pasaportlara etnik kimlik yazılırdı. SSCB dağıldıktan sonra bu uygulama kaldırıldı.
Buna rağmen şunu rahatlıkla söyleyebilirim: Rusya’da halkın genel yaklaşımı Kürtlere karşı olumludur; Kürt imajı pozitiftir.
Son olarak: Rusya topraklarında 190’dan fazla etnik kimlik yaşamaktadır. Federe cumhuriyetlerin tamamında resmi dil Rusça olmakla birlikte, 30’un üzerinde resmi dil bulunmaktadır.
Şaşırtıcı bir örnek vermek gerekirse: Bu resmi dillerden biri Asya Eskimo halklarından Yupiklere ait Yupikçe’dir. Bu dili bugün yalnızca 2 kişi konuşmaktadır.
Tatarca ise Rusçadan sonra en çok konuşulan resmi dil statüsündedir.
(Yazılar, yazarların görüşlerini yansıtmaktadır. Rûdaw Medya Grubu'nun kurumsal bakış açısıyla örtüşebilir ya da örtüşmeyebilir.)
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın