Suriye’de savaşı iyice çıkmaza sürükleyen temel faktörlerden biri Şii - Sünni hesaplaşmasıyla birlikte iki grubun ideolojisinin domine olmasıydı.
Böyle bir savaşta mevcut durumu muhafaza etmek, geri adım atmak kadar zordur.
Tarih boyunca iç savaşlar güçlerin bölünmesii hatta bazen da toprakların parçalanmasıyla son bulmuştur.
Suriye savaşı da ülkenin bölünmesiyle sonuçlanacaktır.
Yeni bir realiteye ayak basan Suriye, olumlu ve olumsuz yanlarıyla asla geçmişteki haline dönemeyecek.
Bu gerçeği anlamamız için son gelişmelere dikkatlice bakmalıyız; ateşkes ilan edilmesi, Türkiye’nin YPG’ye saldırıması, askeri müdahele için Türkiye – Suudi Arabistan koalisyo olasılığı, Cenevre müzakereleri, Türkiye Başbakanı Ahmed Davutoğlu’nun Tahran ziyareti, Rusya’nın Suriye’den çekilmesi ve Rojava’da federalizmin ilan edilmesi.
Rus Ordusu’nun büyük bir bölümünün Suriye’den çekilmesi oldukça mantıklı görünüyor. Bu adımın seyri değiştirmesi bekleniyor.
Moskova, ülkedeki askeri görevinin tamamlandığını düşünmüyor. Tartus Deniz Üssü ve Hemim Hava Üssü’nde bulunan Rus birlikleri, daha düşük bir maliyetle gerekli durumlarda hızlı bir şekilde müdahalede bulunabiliyor.
Rusya’nın Suriye’de gerçekleştirdiği hava saldırılarının maliyeti şimdiye kadar bir milyar doları geçmedi. Ülkenin yıllık savunma bütçesi 50 milyar dolar. Yani operasyonları birkaç ay daha uzatabilir. Başka bir değişle Moskova, kısa vadede Suriye’de devam edebilir.
Putin, artık bu hamurun çok su götüreceğini ve Moskova’nın desteğiyle da savaşın bitmeyeceğini biliyor.
Bu yüzden çekilmesi müzakerler ve diplomasi için de iyi bir fırsat sayılır.
Rusya, Esad’ı güçlendirerek, muhalefeti zayflatarak mevcut denklemi bozmayı ve istediği dengeyi kurmayı hedefliyor.
Moskova, Esad’ın Cenevre’de muhalifler karşısında güçlü olmasını istiyor.
Putin, Esad’a bütün ülkeyi kontrol edemeyeceği mesajını verirken, bir yandan da Suriye Ordusu’nun ilerleyişini muhaliflere karşı kullanıyor.
Cenevre’de Esad’ın muhaliflere karşı güçlenmesi, Türkiye’nin çıkarlarını zedeledi.
Putin, Amerika’nın Esad’a operasyon düzenlemeyeceğini ve askeri müdahale için Türkiye ile Suudi’nin önünde ciddi engeller olduğunu biliyor.
Ne IŞİD’in, ne Suriye muhalefetinin, ne de başka bir gücün rejimi deviremeyeceğini anlayan Rusya Devlet Başkanı, Esad’ın ayakta kalmasının garanti görüyor.
İşte bunlardan dolayı, Rusya, Suriye’de yeni bir realiteyi gözönünde bulundurarak federalizmi önerdi.
Putin, yeni realitede Sünniler’e de en azından bir bölge verilmesi gerektiğini biliyor. Aksi halde savaş bitmeyecek.
Geçici hükümet meselesi, geçmiş yıllarda Rusya ile Amerika arasında tartışma konusu olmuştu.
Moskova ile Washington, Suriye’nin geleceğinde federalizmin uygulanabileceği konusunda ise hemfikir.
Tam da bu noktada Suriye’nin bölünmesi, sürecin atlatılması için bir yol olabilir.
Bölgesel güçlerin çıkarlarını da koruyacak federalizm, aynı zamanda geçmişin geçmişte kaldığı, artık Suriye’nin eskiye dönemeyeceği ve tek başına ülkeyi kontrol edemeyeceği yönünde Esad’ın fikrini değiştirecektir.
Kısacası hangi ad altında olursa olsun, Suriye bölünecek!
(Yazılar, yazarların görüşlerini yansıtmaktadır. Rûdaw Medya Grubu'nun kurumsal bakış açısıyla örtüşebilir ya da örtüşmeyebilir.)
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın