Dünya
28 Kasım 2024'te başlayan gösterilerin birinci yıl dönümünde Tiflis'te protesto gösterisi düzenlendi. / AA
Haber Merkezi - BBC'nin yürüttüğü araştırmaya göre, Gürcistan yetkililerinin geçen yıl hükümet karşıtı protestoları bastırmak için I. Dünya Savaşı döneminden kalma, ağır etkileri olan bir kimyasal madde kullandığına dair güçlü kanıtlar ortaya çıktı.
Gürcistan’da Avrupa Birliği (AB) üyelik sürecinin askıya alınmasını protesto eden göstericilere polisin müdahalesi sırasında kullanılan tazyikli suyun, alışılmadık semptomlara yol açtığı belirlendi.
BBC Dünya Servisi; kimyasal silah uzmanları, doktorlar ve polis teşkilatından muhbirlerle yaptığı görüşmeler sonucunda, kullanılan maddenin Fransız ordusu tarafından geliştirilen "camite" (bromobenzil siyanür) olduğunu tespit etti.
"Yıkamaya çalıştıkça acı daha da kötüleşti"
Tiflis sokaklarındaki protestolara katılanlar, polisin sıktığı tazyikli suyun ciltte şiddetli yanmaya neden olduğunu bildirdi. Gösterilerin birçoğunda yer alan Çocuk Doktoru Konstantine Chakhunashvili, tazyikli suya maruz kaldıktan sonra cildindeki yanma hissinin günlerce sürdüğünü ve suyla yıkamanın acıyı daha da artırdığını söyledi.
Dr. Chakhunashvili, benzer şikayetleri olan kişilere ulaşmak için yaptığı ankette, yaklaşık 350 kişiden veri topladı. Katılımcıların yarısı semptomların 30 günden uzun sürdüğünü belirtirken, muayene edilen 69 kişide kalp ritmi anormallikleri tespit edildi. Doktorlar ve insan hakları örgütleri, suya kimyasal madde karıştırıldığı sonucuna vardı.
Eski polis şefi: Normal gazdan 10 kat daha güçlü
Gürcistan İçişleri Bakanlığı’na bağlı Özel Görevler Departmanı'nın eski silah şefi Lasha Shergelashvili, BBC'ye verdiği demeçte, kullanılan maddenin 2009 yılında test edilmesi istenen bileşikle aynı olduğunu belirtti.
Shergelashvili, "Normal göz yaşartıcı gazdan (CS) çok farklıydı. Yüzümüzü özel solüsyonlarla yıkamamıza rağmen nefes alamıyorduk. Geleneksel müdahale araçlarından muhtemelen 10 kat daha güçlüydü" dedi. Eski şef, maddenin kullanılmamasını önermesine rağmen tazyikli su araçlarının bu kimyasalla doldurulduğunu ifade etti.
Polis envanterindeki gizli kodlar
BBC, polis departmanına ait 2019 tarihli bir envanterde "Kimyasal sıvı UN1710" ve "Kimyasal toz UN3439" kodlu iki madde tespit etti. Uzmanlar, bu kodların 1. Dünya Savaşı'nda kullanılan ve ciddi yan etkileri nedeniyle 1930'larda terk edilen "camite" maddesinin bileşenleri olduğunu doğruladı.
Toksikoloji uzmanı Christopher Holstege, klinik bulguların camite ile örtüştüğünü belirterek, "Bu maddenin modern toplumda kullanıldığını hiç görmedim. İnsanların hastaneye gitmesine neden olacak kadar tahriş edici ve tehlikeli" değerlendirmesinde bulundu.
BM'den "halk üzerinde deney" tepkisi
Gürcistan hükümeti ise BBC'nin bulgularını "saçma" olarak nitelendirerek, güvenlik güçlerinin "yasa dışı eylemlere" karşı yasalar çerçevesinde hareket ettiğini savundu.
Ancak Birleşmiş Milletler (BM) İşkence Özel Raportörü Alice Edwards, durumu "halk üzerinde deney yapılması" olarak yorumladı. Edwards, "Halklar asla deneylere tabi tutulmamalı. Bu, insan hakları yasalarının kesin ihlalidir" diyerek konunun araştırılması gerektiğini vurguladı.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın