Letonya Başbakanı Siliņa Rûdaw’a konuştu: Macaristan henüz yanımızda değil
Erbil (Rûdaw) - Letonya Başbakanı Evika Siliņa, Avrupa Birliği'nin (AB) Ukrayna'ya mali destek konusunda alternatifsiz olmadığını, ancak masadaki diğer seçenekler için Macaristan’ın desteğini alamadıklarını söyledi.
AB liderleri, Rusya'nın dondurulmuş varlıklarının Kiev'in savaş harcamaları için nasıl kullanılacağı konusunda görüş ayrılıkları yaşarken, Brüksel’deki Avrupa Konseyi zirvesine katılan Letonya Başbakanı Evika Siliņa, Rûdaw muhabiri Ala Şali’nin sorusunu yanıtladı.
Barış görüşmelerinin sürdüğü ancak kalıcı bir ateşkesin henüz sağlanamadığı bu dönemde bir karara varılmasının hayati önem taşıdığını vurgulayan Siliņa, AB içindeki uzlaşmazlığa dikkat çekti.
"Macaristan yanımızda değil"
Siliņa, Rûdaw’a yaptığı açıklamada, "Bu Ukrayna için son şans değil ancak bir karara varmamız şart. Dondurulmuş varlıklar tek seçeneğimiz değil; Avrupa tarafından karara bağlanacak bir kredi mekanizmasına da başvurabiliriz. Ancak bunun için oybirliği gerekiyor ve şu ana kadar Macaristan yanımızda değil" ifadelerini kullandı.
Letonya Başbakanı, barış müzakereleri sürse de henüz somut bir sonuç alınamadığını hatırlatarak, "Barış sağlanana kadar Ukrayna'yı desteklemeye devam etmemiz kritik önem taşıyor" dedi.
Dondurulmuş varlıklar ve Brüksel'in "tazminat kredisi" planı
Siliņa'nın açıklamaları, 27 üyeli bloğun Ukrayna'nın 2026-2027 yıllarındaki savunma ve yeniden inşası için milyarlarca euroluk kaynağı serbest bırakmayı hedeflediği kritik bir zirve sırasında geldi.
AB, Rusya Merkez Bankası'na ait yaklaşık 210 milyar euroyu (247 milyar dolar) dondurmuş durumda. Bu varlıkların büyük bir kısmı, merkezi Brüksel'de bulunan takas bankası Euroclear bünyesinde tutuluyor.
Masadaki temel öneri, bu varlıkların teminat olarak kullanılarak Ukrayna'ya bir "tazminat kredisi" sağlanması. Bu plana göre kredi, ancak Rusya'nın savaş tazminatı ödemeyi kabul etmesi durumunda geri ödenecek. Ancak varlıkların büyük kısmını elinde tutan Belçika, Rusya'nın olası yasal misillemelerinden çekindiği için diğer üye ülkelerden tam garanti talep ediyor.
AB içinde bölünme: Kuzey destekliyor, Güney temkinli
Plan; Letonya, Estonya, Polonya, Litvanya, Finlandiya, İsveç ve İrlanda gibi Kuzey ve Doğu Avrupa ülkeleri tarafından desteklenirken, İtalya, Malta ve Bulgaristan gibi ülkeler temkinli yaklaşıyor. Cuma günü AB, Belçika'nın endişelerini gidermek ve krediye zemin hazırlamak amacıyla varlıkların "belirsiz bir süre için" dondurulması konusunda uzlaştı.
Ortak AB borçlanması gibi alternatif finansman yolları ise Macaristan veya Slovakya'nın vetosuna takılma riski taşıyor.
Zelenskiy'den uyarı: Üretimi kısmak zorunda kalabiliriz
Zirve, ABD arabuluculuğunda yürütülen barış görüşmeleriyle eş zamanlı gerçekleşiyor. Görüşmelerde Ukrayna için güvenlik garantileri ve toprak tavizleri gibi hassas konular henüz netliğe kavuşmuş değil.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, sürdürülebilir finansman sağlanamaması durumunda Kiev'in savunma sanayii üretimini azaltmak zorunda kalabileceği uyarısında bulunmuştu.
AB liderleri, zirve sonunda bir anlaşmaya vararak hem Ukrayna'ya olan taahhütlerini yinelemeyi hem de Rusya'nın moral üstünlüğü kazanmasını engellemeyi hedefliyor.