Erbil (Rûdaw) - İsrail Başbakanı Benyamin Netenyahu’nın Ofisi, Mossad’ın, ünlü casus Eli Cohen’e ait 2 bin 500 gizli belgeyi Suriye’den ülkeye geri getirdiğini açıkladı.
Eli Cohen, İsrailli bir casustu. 1961 yılında Mossad tarafından Suriye’ye gönderildi. 1965 yılında kimliği ortaya çıkınca yakalanarak idam edildi.
İsrail medyasına göre Cohen, yakalanmadan önce Suriye'deki yetkililerle güçlü ilişkiler kurmuş ve Mossad’a önemli bilgiler aktarmıştı.
Getirilen belgeler arasında neler var?
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'nun ofisi tarafından yapılan açıklamaya göre, Mossad’ın gerçekleştirdiği bir operasyonla Eli Cohen’e ait 2 bin 500 belgenin Suriye'den alınarak ülkeye getirildiği duyuruldu.
Bu belgeler arasında ailesine yazdığı mektuplar, İsrail istihbaratı ve Suriyeli yetkililerle yaptığı yazışmalar ile Suriye'deki casusluk faaliyetlerine dair bazı fotoğraflar da bulunuyor.
Koleksiyonda ayrıca Cohen'in tutuklandığında Suriye istihbaratı tarafından el konulan Şam'daki dairesinin anahtarları da dahil olmak üzere bir dizi kişisel eşyası da yer alıyordu.
Ayrıca Suriye istihbaratı tarafından evinden toplanan ve Mossad tarafından kendisine verilen bir hedefi izleme ve Kuneytra'daki Suriye askeri üsleri hakkında istihbarat toplama talimatları gibi görevleri içeren kapsamlı el yazısı notlar da bulundu.
Cohen'i ölüme mahkum eden orijinal belgenin yanı sıra, o dönemde Şam'daki Yahudi cemaatinin başkanı olan Haham Nissim Andabo'nun Cohen'e son saatlerinde eşlik etmesine izin veren bir mektup da ele geçirildi.
Son olarak, Cohen'in eşini ve Cohen'in serbest bırakılması için dünya liderlerine ve Suriye cumhurbaşkanına gönderdiği mektuplar da dahil olmak üzere uluslararası müdahaleyi sağlama çabalarını izleyen gözetim kayıtlarını içeren “Nadia Cohen” başlıklı kalın turuncu bir klasör bulundu.
Açıklamaya göre, belgeler arasında Cohen’in yakalanmasından kısa bir süre önce kaleme aldığı son vasiyeti de yer alıyor.
İsrail’in en ünlü casusuna ait belgeler Suriye’den geri getirildi https://t.co/3aA4Wcl6DE pic.twitter.com/CZKzptZ0P7
— Rudaw Türkçe (@RudawTurkce) May 19, 2025
Belgeler idamının 60’ıncı yıldönümünde geri getirildi
Belgelerin geri getirilmesi, Cohen’in Şam’da idam edilişinin 60. yıl dönümüne denk gelen bir tarihte gerçekleşti.
Mossad Başkanı David Barnea, belgelerin geri getirilmesini, "Cohen’in Şam’daki mezar yerinin tespitine yönelik araştırmaları ilerletmek için atılan bir başka adım" olarak nitelendirdi. Ayrıca "faili meçhul, kayıp ve kaçırılan tüm kişilerin geri getirilmesi için çalışmalara devam edileceğini" vurguladı.
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ise bu belgelerin çocukların eğitimi için kullanılacağını belirtti ve belgelerin, "tüm kayıp vatandaşların geri getirilmesi için durmaksızın süren çabaların ve savaş mağdurlarına duyulan sorumluluğun" bir sembolü olduğunu söyledi.
Cohen’in Suriye’deki görev süresi boyunca ülkesine çok sayıda önemli bilgi sağladığına ve bu bilgilerin 1967’deki Altı Gün Savaşı’nda Tel Aviv'e büyük katkı sağladığına inanılıyor.
Eşyalar eşi Nadia Cohen'e verildi
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, Eli Cohen’in eşi Nadia Cohen ile bir araya gelerek eşyaları kendisine sunduğunu duyurdu.
Netanyahu X hesabında Nadia Cohen ile çekilmiş resimleri paylaşarak şu ifadeleri kullandı:,
“Merhum Eli Cohen'in asılmasının 60. yılı - Bugün Nadia Cohen'le görüştüm ve kendisine Mossad tarafından gizli bir operasyonla getirilen belgeleri ve kişisel eşyaları takdim ettik.
Eli Cohen ulusal bir kahraman ve kararlılığın sembolüdür. Kayıp ve esirlerimizin evlerine dönmesi için yorulmadan çalışmaya devam edeceğiz. Rahmet ve minnetle anıyoruz.”
60 שנה לעלייתו לגרדום של אלי כהן ז"ל - היום נפגשתי עם נדיה כהן והצגנו לה מסמכים וחפצים אישיים שהובאו במבצע חשאי של המוסד.
— Benjamin Netanyahu - בנימין נתניהו (@netanyahu) May 18, 2025
אלי כהן הוא גיבור לאומי וסמל לנחישות. נמשיך לפעול ללא לאות להשבת נעדרינו ושבויינו הביתה.
יהי זכרו ברוך. pic.twitter.com/26Z4XPklde
Eli Cohen kimdir?
Mısır'da Yahudi bir ailenin çocuğu olarak 6 Aralık 1924'te dünyaya gelen Cohen, 1960'ların başında Mossad'a katıldı ve Kamel Amin Thaabet (Kemal Emin Sabit) takma adıyla Suriye yönetiminin üst kademelerine kadar sızdı.
Cohen'in dört yıl boyunca elde ettiği istihbaratın, İsrail'in 1967'deki savaşta özellikle de Golan Tepeleri'nin ele geçirilmesinde kilit rol oynadığı ifade edilir.
Eli Cohen, servetini Latin Amerika’da oluşturan Suriyeli bir iş insanı görüntüsü altında 1950’lerin sonlarında Suriye’ye yerleştirilen bir İsrail vatandaşı olarak biliniyor.
İsrail'in en önemli casuslarından biri kabul edilen Eli Cohen, Kemal Emin Sabit takma adıyla 1962-1965 yıllarında Suriye'nin başkenti Şam'da görev yapmıştı.
Cohen, üst düzey yetkililerle şaşırtıcı ilişkiler kurdu ve neredeyse bakanları atayacak düzeye geldi. Çok sayıda tehlikeli askeri sırlara ulaştı ve bu bilgiler 1967 Savaşı’nda başarısızlıkta etkili oldu.
Cohen’in bilinmeyen bir yere defnedildiği söyleniyor. Ancak İsrail ve Rusya’nın yürüttüğü incelemeler, Cohen’in Yermuk Kampı’na defnedildiği kanaatini oluşturdu.
Suriyeli üst düzey askeri yetkililerle yakın ilişkiler geliştirerek Golan Tepeleri'ndeki askeri faaliyetlere ve devletin karar mekanizmasına ilişkin topladığı bilgileri İsrail'e aktaran Cohen, 18 Mayıs 1965'te idam edilmişti.
Küresel internet televizyon ağı Netflix'in 2019 yapımı "The Spy" (Casus) dizisine konu olan Cohen'in hayatı, popüler kültürde de yer edinmişti.
Birbirini izleyen İsrail hükümetleri ve Mossad tarafından yıllar boyunca defalarca yapılan aramalara rağmen cesedi hiçbir zaman bulunamadı.
İsrail ordusu, Beşar Esed rejiminin Aralık ayında devrilmesinden bu yana Suriye'nin güneyindeki tampon bölgeyi işgal etmiş durumda.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın