Savaş sonrası Ukrayna’ya asker gönderilmesi tartışmaları Batı’yı ikiye böldü
Haber Merkezi - Fransa ve İngiltere, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik savaşının sona ermesinin ardından askerî varlık bulundurmayı planladıklarını yeniden teyit etti. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, “Gerçek ve sağlam güvence şart” dedi.
Gönüllüler Koalisyonu’ndan güçlü garantiler çağrısı
Fransa ve İngiltere, “Gönüllüler Koalisyonu” üyelerini, Ukrayna’ya gelecekteki bir barış anlaşmasını güvence altına almak için güçlü güvenlik garantileri sağlamaya çağırdı. Bu kapsamda, çok uluslu bir güç olarak sahaya askeri birlikler yerleştirilmesi de öngörülüyor.
ABD’nin barış planı ve NATO tartışması
Avrupa ülkeleri, Türkiye, Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda ve Japonya’yı bir araya getiren “Gönüllüler Koalisyonu”, ABD’nin başlattığı barış anlaşması girişimini görüşmek üzere salı günü çevrimiçi toplandı.
ABD ve Rus yetkililer tarafından gizlice hazırlanan 28 maddelik plan, savaş sonrası Ukrayna topraklarında NATO varlığını kesin olarak reddediyordu. Ancak Fransa ve İngiltere, fiziki askeri varlıklarının yeni bir saldırıyı caydırmada etkili olacağını savunuyor.
Macron: “Kâğıt üstü değil, sahada güvence”
Macron açılış konuşmasında, “İyi bir barış için nihayet gerçek bir ilerleme şansı var. Ancak bunun mutlak şartı, çok sağlam güvenlik garantileridir. Kâğıt üzerindeki garantiler değil” dedi.
Macron, koalisyonun öngördüğü “güvence gücü”nün çatışmalar sona erdikten sonra Kiev ve Odesa gibi stratejik bölgelerde konuşlandırılacağını açıkladı. “Barış imzalandığında Fransız, İngiliz ve Türk askerleri eğitim ve güvenlik operasyonlarını yürütmek için orada olacak” ifadelerini kullandı.
İngiltere: “Ön cephede yer alma planımız yok”
İngiltere Başbakanı Keir Starmer de benzer bir mesaj vererek, koalisyonu sözlerini “güçlendirmeye” çağırdı.
Starmer, Ukrayna’nın gelecekte kendini savunma kapasitesini oluşturmak için planlama ve finansmanın önemini vurguladı. Eğitilecek çok uluslu gücün bu sürecin parçası olacağını belirtti.
Starmer ayrıca, Rusya’ya verilecek siyasi güvence açısından “ciddi bir karşılık verme iradesinin” önemine dikkat çekti.
Asker gönderme planı Batı’da ayrılık yarattı
Fransa ve İngiltere, savaş sonrası Ukrayna’ya asker gönderilmesi çağrılarında öne çıkarken; İsveç, Danimarka ve Avustralya öneriye sıcak bakıyor. Polonya, Yunanistan ve İtalya ise karşı çıkıyor.
35 ülke yeni çalışma grubunda anlaştı
Toplantının sonunda, çevrim içi katılan 35 ülke ve ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile Macron, güvenlik garantilerini ve ülkelerin katkılarını netleştirecek bir “çalışma grubu” kurulacağını duyurdu.
Grup, Fransa ve İngiltere liderliğinde ABD ve Türkiye’yi de kapsayacak.
Dondurulan Rus varlıkları tartışması
Macron ve Starmer, Moskova üzerindeki baskının sürdürülmesi gerektiğini belirterek, Rus Merkez Bankası’nın dondurulmuş varlıklarının Ukrayna’nın desteklenmesi için kullanılmasını önerdi. Bu adım, “emsali olmayan” bir uygulama olarak öne çıkıyor.
Washington–Kiev temaslarından sonra kritik toplantı
Salı günkü toplantı, Ukrayna’nın ABD ile yürüttüğü görüşmelerde “anlaşmanın temel koşulları üzerinde ortak anlayışa varıldığı” açıklamasından kısa süre sonra gerçekleşti.
En hassas konular ise Zelenski ile ABD Başkanı Donald Trump’ın yüz yüze görüşmesine bırakıldı.
Moskova’nın çıkarlarına yakın 28 maddelik plan yeniden düzenlendi
Yoğun müzakereler sonucunda, başlangıçta büyük ölçüde Rusya’nın taleplerini yansıttığı belirtilen 28 maddelik planda değişiklikler yapıldı.
Örneğin “NATO, Ukrayna’da asker bulundurmayacak” maddesi, koalisyonun öngördüğü güvence gücüyle doğrudan çelişiyordu.
ABD heyeti, Cenevre’de Ukraynalılarla yürütülen görüşmeler sonrası yapılan değişiklikleri, Abu Dabi’de Rus yetkililere sundu. Kremlin ise planın orijinal hâlini tercih ettiğini işaret etti.
Avrupa’dan “tam katılım” ve güvence talebi
Avrupalı ülkeler, yaptırımlar ve AB’de tutulan 210 milyar euroluk Rus varlıklarının kullanımı gibi konularda tam söz hakkı talep ediyor.
Almanya Başbakanı Friedrich Merz, ateşkes ve kalıcı barış için Avrupa’nın onayının şart olduğunu vurguladı.
AB, 2030 için askerî hazırlık planlarını hızlandırıyor
Avrupalılar, Rusya’nın yeni bir saldırıyı tekrar başlatmasını engelleyecek güvenlik garantilerinin eksikliğinden endişeli. AB, 2030’a kadar olası bir Rus saldırısına karşı hazırlık planları geliştiriyor.
Macron, “Ukrayna’nın egemenliğini koruyacak, uzun vadeli güvenliğini sağlayacak adil, onurlu ve kalıcı bir barış için birleşmiş durumdayız” ifadelerini kullandı.
Beyaz Saray, başlangıçta 27 Kasım’a kadar bir çerçeve anlaşması hedefliyordu ancak Cenevre görüşmeleri sürece esneklik kazandırdı.
Kaynak: Euronews