وەزارەتی تەندروستی: ئەم ساڵ 87 تووشبووی نوێی ئەیدز تۆمارکراون

 

ئەمڕۆ یەکشەممە (1-12-2025) لە راگەیێندراوێکدا بەبۆنەی رۆژی جیهانیی ئەیدزەوە، وەزارەتی تەندروستیی هەرێمی کوردستان ئامارە نوێیەکانی بڵاوکردەوە. بەپێی ئامارەکان، لە 11 مانگی رابردوودا 609 هەزار و 306 پشکنینی تاقیگەیی خوێن بۆ دۆزینەوەی ڤایرۆسی (HIV) ئەنجامدراون.

 

لە ئەنجامی ئەو پشکنینانەدا، 87 تووشبووی نوێ دەستنیشانکراون. وەزارەتی تەندروستی دەڵێت، لەو ژمارەیە 64 کەسیان بیانی و هاووڵاتیی دەرەوەی هەرێمی کوردستانن و، 23 کەسەکەی دیکە هاووڵاتی و دانیشتووی هەرێمی کوردستانن.

 

وەزارەتی تەندروستی ئاماژە بەوە دەکات "هەموو حاڵەتەکانی نوێ و ساڵانی رابردووی دانیشتووی هەرێم لەژێر چاودێریی تەندروستی و خۆپارێزیدان." بەگشتی ئێستا 150 هەڵگری ڤایرۆسی (HIV) لە هەرێمی کوردستان تۆمارکراون و بەردەوام چارەسەر و هۆشیاریی تەندروستییان پێ دەدرێت.

 

پشکنینەکان بەشێوەیەکی بەرفراوان بۆ کەسانی بیانی پێش پێدانی مۆڵەتی نیشتەجێبوون، هەموو بوتڵێکی خوێنی بەخشراو، پشکنینی پێش هاوسەرگیری، کرێکاری شوێنە گەشتیارییەکان، حوکمدراوان، نەخۆشانی گورچیلە، سیل، هەوکردنی جگەر و تالاسیمیا ئەنجام دەدرێن.

 

وەزارەتی تەندروستی دەڵێت، بە بەراورد بە وڵاتانی جیهان، هەرێمی کوردستان کەمترین تووشبووی هەیە، هۆکارەکەشی بۆ "پابەندبوون بە بەها کۆمەڵایەتی، کولتووری و ئایینییەکان و پتەویی بەرنامەکانی پەتازانی" دەگەڕێنێتەوە.

 

لە جیهاندا زیاتر لە 40 ملیۆن کەس هەڵگری ڤایرۆسەکەن و ساڵانە نزیکەی یەک ملیۆن کەس بەهۆیەوە گیان لەدەستدەدەن. هەرچەندە نەخۆشییەکە چارەسەری بنبڕکەری نییە، بەڵام دەرمانی دژەڤایرۆس هەیە کە رێژەی مردن بەم نەخۆشییە 56% کەمکردووەتەوە.

 

وەزارەتی تەندروستی لەم رۆژەدا داوا لە هاووڵاتییان دەکات بە ویستی خۆیان پشکنین ئەنجام بدەن و خۆیان لە رەفتارە مەترسیدارەکانی وەک کاری سێکسیی دەرەوەی ژیانی هاوسەری، تاتۆکردن بە دەرزیی پیس و بەکارهێنانی ماددە هۆشبەرەکان بەدوور بگرن.

زانیاریی زیاتر لەسەر ئامارەکانی ئەیدز بزانە.