مووشەکی بالیستی پێنج مادەی مەترسیدار دەخاتە بەرگەهەوا؛ سییەکان پەک دەخەن و مێشک دەپووکێننەوە

 

ئەم مادانەی خوارەوە کاریگەریی راستەوخۆیان لەسەر پیسبوونی ژینگە و هەوا دەبێت و رۆڵیان هەیە لە بارینی ترشەباران، زیانەکانیان لەسەر تەندروستی مرۆڤ بەم شێوەیەن؛

 

 

بەگوێرەی ناوەندی کۆنتڕۆڵ و پێشگیریکردن لە نەخۆشییەکان لە ئەمریکا، ترشی هایدرۆکلۆر لەگەڵ بەرگەهەوا تێکەڵ دەبێت و ترشەباران دروست دەکات، ئەمەش 'هەستەوەریی کۆئەندامی هەناسەدان، کزانەوەی بۆریی هەوا، سووربوونەوەی چاوەکان و هەناسەتەنگی' لێ دروست دەبێت.

 

یەکێکی دیکە لەو مادانەی بەهۆی مووشەکی بالیستییەوە دەردەدرێت گازی دووانە ئۆکسیدی کاربۆنە CO2 کە هۆکاری گەرمبوونی هەوا و کەمبوونەوەی رێژەی ئۆکسجینە، بەمەش دەبێتە هۆی 'هەناسەتەنگی، سەرئێشە، سەرسووڕان، بێهۆشبوون، بێهێزی و لاوازیی بیرکردنەوە، پووکانەوەی مێشک و یادگە'.

 

 

کۆمەڵە گازەکانی ئۆکسیدی نایترۆجین لە مووشەکە بالیستییەکانەوە دەردەدرێن، بەپێی ئاژانسی جیهانیی مادە ژەهراوی و نەخۆشخەرەکان ATSDR  دەشێت ببنە هۆی 'رەبۆ، هەناسەتەنگی، جەڵتەی دڵ، گیرانی لوولەکانی خوێن، ترشە باران، هەوکردنە تووندەکانی بۆریچکەکانی هەوا و لاوازیی بەرگریی جەستە'.

 

 

گازەکانی نایترۆجین و هایدرۆجین دوو مادەی سەرەکیی دیکەی نێو مووشەکە بالیستییەکانن و بەپێی توێژینەوەکانی پەیمانگەی تەندروستیی نیشتمانی، دەشێت ببنە هۆی 'کۆکەی درێژخایەن، زیخەی سینگ، هەناسەتەنگی، رەبۆ، پەککەوتنی سییەکان، ناڕێکیی گەشەی کۆرپەلە بۆ خانمانی دووگیان، مردنی پێشوەختە، جەڵتەی دڵ، سووتانی پێست و پووکانەوەی خانەکانی مێشک'.